Ən ölümcül xərçəng növü AÇIQLANDI
Tanınmış melanomanın kölgəsində daha çox yayılmış və ölümcül bir xərçəng növü diqqətdən kənarda qalıb.
Lent.az-ın xarici mətbuata istinadla xəbərinə görə, melanoma bütün xərçəng növləri arasında ən təhlükəlilərdən biridir və hər il on minlərlə insanın həyatına son qoyur. Eyni zamanda, son araşdırmalar, hətta bu məşhur qatili də geridə qoyan daha gizli bir təhlükənin mövcudluğunu göstərib.
Nitsa Universitet Xəstəxanasında (Fransa) bu yaxınlarda aparılan bir araşdırma təəccüblü bir kəşfə səbəb olub: qeyri-melanoma dəri xərçəngi qlobal ölüm statistikasında melanomadan üstündür.
Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyinin məlumatına görə, təkcə 2020-ci ildə qeyri-melanoma dəri xərçəngindən 63,700 nəfər ölüb, melanomadan ölənlər isə 57 min nəfərdir.
Son vaxtlara qədər qeyri-melanoma dəri xərçəngindən daha az aqressiv hesab olunurdu və bir qayda olaraq, milli xərçəng statistikasında qeyd edilməyib. Bununla belə, xərçəngin daha az təhlükəli bir növü kimi bu baxış yanıltıcı olmamalıdır - son məlumatların təsdiq etdiyi kimi, qeyri-melanoma dəri xərçəngin ilə qarşılaşan çox sayda insan ölüb.
Həm melanoma, həm də qeyri-melanoma dəri xərçəngi üçün ümumi bir günahkar günəşdən və ya aşılayıcı yataqdan ultrabənövşəyi radiasiyaya məruz qalmaqdır. UV şüaları xərçəngin inkişafı üçün ilkin şərtlər yaradaraq dəri hüceyrələrinin dəyişməsinə və zədələnməsinə səbəb ola bilər.
Günəş altında qaralma və səyahət mədəniyyətinin yayılması ilə yanaşı, həm melanoma, həm də qeyri-melanoma dəri xərçəngi halları kəskin şəkildə artıb.
Bununla belə, ikisi arasında fərqlər var: qeyri-melanoma dəri xərçəngi, melanomadan fərqli olaraq, həyat boyu ultrabənövşəyi radiasiyaya uzunmüddətli məruz qalma nəticəsində yaranma ehtimalı daha yüksəkdir və üz və baş dərisində daha çox görünür. Melanoma daha tez-tez təkrarlanan və şiddətli günəş yanığı ilə əlaqələndirilir.
Bu problemi daha dərindən araşdırsaq, qeyri-melanoma dəri xərçənginin iki əsas formasını ayırd edə bilərik: bazal hüceyrəli karsinoma və skuamöz hüceyrəli karsinoma.
Hər iki növ dərinin üst qatını təşkil edən tipik dəri hüceyrələri olan keratinositlərdən yaranır. Ultrabənövşəyi şüalara məruz qaldıqda onlar mutasiyaya məruz qalırlar ki, bu da normal tənzimləmə mexanizmlərinin pozulmasına və son nəticədə xərçəngin inkişafına səbəb ola bilər.
Melanoma zamanı xərçəng hüceyrələri başqa bir dəri hüceyrəsi növü olan melanositlərdən gəlir. Onların sayı daha azdır, lakin onlar dəri rəngini verən və ultrabənövşəyi radiasiyadan qoruyan melanin istehsalı üçün lazımdır.
Xərçəngin bu iki forması tam olaraq necə ölümlə nəticələnir? Xərçəngdən ölümlərin çoxu metastaz nəticəsində baş verir, burada xərçəng hüceyrələri ilkin yerdən bədənin digər hissələrinə yayılır.
Melanomanın metastaz verə bilməsinə baxmayaraq, qeyri-melanoma dəri xərçəngindən ölüm halları hələ də statistik olaraq daha yüksəkdir, ola bilsin ki, bu xəstəliyin geniş yayılması ilə əlaqədardır. Ölkələr arasında məlumat toplama metodlarında fərqlər nəzərə alınmaqla, qeyri-melanoma dəri xərçəngi üçün faktiki ölüm göstəriciləri daha yüksək ola bilər.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş
"Qarpızın yağlı yeməkdən sonra yeyilməsi düzgün deyil" - HƏKİM
Adətən hər yayda bu mövsüm üçün xarakterik olan hadisələr müşahidə edilir. Qarpızdan zəhərlənmələr, ilan, həşərat sancmaları və sair. Bu il də bədbəxt hadisələrsiz ötüşmədi. Öncə qeyd edək ki, rəsmi məlumatlarda bu vaxta kimi qarpızla bağlı zəhərlənmə hallarının olmadığı iddia edilir. Yayın ən çox sərinləşdiric
22.08.2021 1038 Xərçəngə qarşı hər gün yeyilməli 8 QİDA
Onkoloqlar xərçəng riskini azaltmaq üçün hər gün yeyilməli olan super təsirli 8 qidanı açıqlayıblar. -a stinadən xəbər verir ki, bu qidalar şiş hüceyrələrinin aktivləşməsinin qarşısını alır. 1. Sarımsaq. Elmi tədqiqatlar göstərib ki, müntəzəm sarımsaq yemək mədə-bağırsaq xərçəngini 12% azaldır. Sarımsağ
11.08.2021 1542 Ömürlük dərmana məhkum olan "Miasteniya" xəstələri əməliyyatla sağala bilər? - CƏRRAH AÇIQLADI
Bir çoxlarının məlumatsız olduğu "Miasteniya Gravis" xəstəliyindən müalicə alan insan sayı təəssüf ki Azərbaycanda da az deyil. Lakin bu xəstəlik haqqında eşitmədikləri üçün artıq miasteniyanın ağırlaşmış formasında həkimə müraciət edirlər. Bəs bu xəstəliyin simptomları nədir? Onun barəsi
08.09.2021 960 Yemiş yeyənlər bu xəstəliklərdən uzaqdırlar
Yay aylarında qarpızdan sonra ən məşhur meyvə sayılan yemiş bədəni sərinlədir və rahatlıq verir. Yemişin tərkibi bol su ilə yanaşı, yod və xrom mineralları, A və C vitamini ilə də zəngindir. Yemiş gözdə katarakta yaranmasının qarşısını alır, hamiləliyi asanlaşdırır, immun sistemini gücləndirir, sidikqovucudur
15.08.2021 2008 Yaşlanma ilə mübarizə aparan ƏN FAYDALI BİTKİ
Alimlər doqquzdonkimilər fəsiləsinə aid olan lonisera kaerulea bitkisinin ürək funksiyalarını yaxşılaşdıran faydalı giləmeyvə hesab edir. Tərkibindəki yüksək miqdarda antioksidantlar, vitaminlər və mikroelementlər onu immunitetin ən faydalı bitkilərindən birinə çevirir. Bitkinin bu xüsusiyyətləri barəd
29.08.2021 1493 "Miasteniya Gravis" xəstələri vaksin vurdura bilər? - AÇIQLAMA
Elə xəstəliklər var ki, tibb elmi səbəblərini 100 illərdir, sonadək müəyyən edə bilmir. XVII əsrdən tibbə bəlli olan Miasteniya ("əzələ zəifliyi" anlamını verir) xəstəliyi də bu siyahıya aiddir. Miasteniya - immunitetin pozulması nəticəsində baş qaldıran klassik autoimmun əsəb-əzələ xəstəliyidir
08.09.2021 863 "Soyuqdəymə ilə özünüzü aldatmayın!" - Məşhur həkimdən XƏBƏRDARLIQ - VİDEO
Hazırda pandemiya dövründə olduğumuzu, müxtəlif virusların yayıldığını nəzərə alaraq, bədənimizi hər zaman "hücumlara" hazır etməliyik. Son müddət Azərbaycanda da koronavirusa yoluxma və "COVİD-19"dan ölüm sayının kəskin artdığını, yeni ştamların yayıldığını görürük və bu səbədə
09.09.2021 1723 İnsanı dəhşətli xəstəliklərdən xilas edəcək üzümlü detoks RESEPTİ
Məlum olduğu kimi, hepatit və serroz xəstəlikləri qaraciyər üçün təhlükə mənbəyidir. Qaraciyər xərçənginə yoluxduğunuzu isə bir çox simptomlar vasitəsilə öyrənə bilərsiniz. -a istinadən xəbər verir ki, qaraciyər xəstəliyinin ilkin əlaməti dəridəki rəng dəyişimidir. Bu zaman dəri sarımtıl rəngə bürünür
17.08.2021 1744 "Delta"dan sonra yeni mutasiya daha sürətlə yayılır
Cənubi Afrika tədqiqatçıları yeni koronavirus variantının aşkarlandığını açıqlayıblar. Alimlər 2021-ci ilin may ayında C.1.2 adlı bir mutasiya aşkarladıqlarını açıqlasalar da, bu variantın ilk dəfə Uhanda aşkar edilən COVID-19-dan daha çox fərqləndiyini bildiriliblər. -a istinadən xəbər verir ki, Cənub
30.08.2021 1188