Ən ölümcül xərçəng növü AÇIQLANDI

Ən ölümcül xərçəng növü AÇIQLANDITanınmış melanomanın kölgəsində daha çox yayılmış və ölümcül bir xərçəng növü diqqətdən kənarda qalıb.

Lent.az-ın xarici mətbuata istinadla xəbərinə görə, melanoma bütün xərçəng növləri arasında ən təhlükəlilərdən biridir və hər il on minlərlə insanın həyatına son qoyur. Eyni zamanda, son araşdırmalar, hətta bu məşhur qatili də geridə qoyan daha gizli bir təhlükənin mövcudluğunu göstərib.

Nitsa Universitet Xəstəxanasında (Fransa) bu yaxınlarda aparılan bir araşdırma təəccüblü bir kəşfə səbəb olub: qeyri-melanoma dəri xərçəngi qlobal ölüm statistikasında melanomadan üstündür.

Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyinin məlumatına görə, təkcə 2020-ci ildə qeyri-melanoma dəri xərçəngindən 63,700 nəfər ölüb, melanomadan ölənlər isə 57 min nəfərdir.

Son vaxtlara qədər qeyri-melanoma dəri xərçəngindən daha az aqressiv hesab olunurdu və bir qayda olaraq, milli xərçəng statistikasında qeyd edilməyib. Bununla belə, xərçəngin daha az təhlükəli bir növü kimi bu baxış yanıltıcı olmamalıdır - son məlumatların təsdiq etdiyi kimi, qeyri-melanoma dəri xərçəngin ilə qarşılaşan çox sayda insan ölüb.

Həm melanoma, həm də qeyri-melanoma dəri xərçəngi üçün ümumi bir günahkar günəşdən və ya aşılayıcı yataqdan ultrabənövşəyi radiasiyaya məruz qalmaqdır. UV şüaları xərçəngin inkişafı üçün ilkin şərtlər yaradaraq dəri hüceyrələrinin dəyişməsinə və zədələnməsinə səbəb ola bilər.

Günəş altında qaralma və səyahət mədəniyyətinin yayılması ilə yanaşı, həm melanoma, həm də qeyri-melanoma dəri xərçəngi halları kəskin şəkildə artıb.

Bununla belə, ikisi arasında fərqlər var: qeyri-melanoma dəri xərçəngi, melanomadan fərqli olaraq, həyat boyu ultrabənövşəyi radiasiyaya uzunmüddətli məruz qalma nəticəsində yaranma ehtimalı daha yüksəkdir və üz və baş dərisində daha çox görünür. Melanoma daha tez-tez təkrarlanan və şiddətli günəş yanığı ilə əlaqələndirilir.

Bu problemi daha dərindən araşdırsaq, qeyri-melanoma dəri xərçənginin iki əsas formasını ayırd edə bilərik: bazal hüceyrəli karsinoma və skuamöz hüceyrəli karsinoma.

Hər iki növ dərinin üst qatını təşkil edən tipik dəri hüceyrələri olan keratinositlərdən yaranır. Ultrabənövşəyi şüalara məruz qaldıqda onlar mutasiyaya məruz qalırlar ki, bu da normal tənzimləmə mexanizmlərinin pozulmasına və son nəticədə xərçəngin inkişafına səbəb ola bilər.

Melanoma zamanı xərçəng hüceyrələri başqa bir dəri hüceyrəsi növü olan melanositlərdən gəlir. Onların sayı daha azdır, lakin onlar dəri rəngini verən və ultrabənövşəyi radiasiyadan qoruyan melanin istehsalı üçün lazımdır.

Xərçəngin bu iki forması tam olaraq necə ölümlə nəticələnir? Xərçəngdən ölümlərin çoxu metastaz nəticəsində baş verir, burada xərçəng hüceyrələri ilkin yerdən bədənin digər hissələrinə yayılır.

Melanomanın metastaz verə bilməsinə baxmayaraq, qeyri-melanoma dəri xərçəngindən ölüm halları hələ də statistik olaraq daha yüksəkdir, ola bilsin ki, bu xəstəliyin geniş yayılması ilə əlaqədardır. Ölkələr arasında məlumat toplama metodlarında fərqlər nəzərə alınmaqla, qeyri-melanoma dəri xərçəngi üçün faktiki ölüm göstəriciləri daha yüksək ola bilər.


BiG.Az
Telegramda izləyin
Sağlamlıq   Baxılıb: 295   Tarix: 16 mart 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Koronavirus qan dövranı sistemini belə zədələyir

Amerikalı alimlər koronavirusun tənəffüs yolu xəstəliyi olmadığını söyləyib, çünki hər şeydən əvvəl insanın ağciyərləri deyil, damarlar təsirlənir. Kaliforniya Universitetinin alimlərinin sözlərinə görə, koronavirus ilk növbədə qan dövranı sisteminə təsir edir. "COVID-19 xəstələrində tənəffüs problemlərini

04.09.2021 1300
.

Yayda qripdən qorunmaq üçün həkim MƏSLƏHƏTİ

Payız-qış və yaz-yay aylarında insanlar tez-tez qripə yoluxurlar. BİG.AZ bildirir ki, -a açıqlama verən həkim-terapevt Şücaət Həşimov bildirir ki, qripə yoluxmaq təhlükəlidir. "Yaz-yay aylarında vitaminli meyvələr tam yetişmədiyinə görə orqanizmin ressusu aşağı düşür. Bu zaman orqanizmdə vitami

29.08.2021 879
.

Yoluxucu xəstəliklərdən qorunmaq üçün belə qidalanın

Payızda immuniteti yaxşılaşdırmaq və bədəni gücləndirmək üçün sitrus meyvələrindən istifadə etmək məsləhət görülür, çünki tərkibində olan efir yağları əhval-ruhiyyəni yüksəldir. Bundan əlavə, faydalı yağlar unudulmamalıdır, onları qoz-fındıq, zeytun yağı, avokado və yağlı balıqdan əldə etmək olar. B

12.09.2021 1388
.

Koronavirus böyrək xəstəliklərini 35 faiz artırır

Koronavirus böyrək problemləri və çatışmazlığı riskini 35 faiz artırır. BİG.AZ "qafqazinfo"-ya istinadən xəbər verir ki, bu barədə ABŞ-ın Vaşinqton Universiteti Tibb Fakültəsində aparılan araşdırmanın nəticəsində qeyd olunub. Bildirilib ki, böyrək xəstəliyi riski koronavirus infeksiyasını

04.09.2021 833
.

Baş ağrılarının ƏSL SƏBƏBİ BU İMİŞ - Məşhur həkim AÇIQLADI

Keçmişdə yaşanan xəsarətlər kəskin baş ağrısının ən çox yayılmış səbəbləridir. Bu barədə Osteopat Vladimir Jivotov "Moskva danışır" radiostansiyasına müsahibəsində açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, bütün məsələ diaqnozu çətin olan sümüklərin mikro yerdəyişməsidir: "Heç bir araşdırma bun

05.09.2021 2454
.

Soyuqdəyməyə qarşı mübarizədə balın faydaları

İngiltərənin Oksford Universitetinin alimləri, balın soyuqdəymə simptomları və tənəffüs yoluxucu xəstəliklərlə mübarizədə, antibiotiklərdən və həddindən artıq dərmanlardan daha çox və daha faydalı ola biləcəyini göstərib. BİG.AZ deyerler.org-a istinadən bildirir ki, mütəxəssislər 1761 nəfərin iştira

29.08.2021 1334
.

"Delta"dan sonra yeni mutasiya daha sürətlə yayılır

Cənubi Afrika tədqiqatçıları yeni koronavirus variantının aşkarlandığını açıqlayıblar. Alimlər 2021-ci ilin may ayında C.1.2 adlı bir mutasiya aşkarladıqlarını açıqlasalar da, bu variantın ilk dəfə Uhanda aşkar edilən COVID-19-dan daha çox fərqləndiyini bildiriliblər. -a istinadən xəbər verir ki, Cənub

30.08.2021 1188
.

Koronaviruslu insanların peyvənd vurdurması hansı nəticələrə səbəb olur?

"Koronavirus infeksiyası müəyyən edilən şəxslər peyvənd vurdurmalı deyillər". -a istinadən xəbər verir ki, bu barədə biologiya elmlər doktoru, Corc Meyson Universitetinin Sistem Biologiyası Məktəbinin professoru Ança Baranova "Sputnik" radiosuna açıqlamasında deyib. Həmçinin, nəzər

27.08.2021 1409
.

Ömürlük dərmana məhkum olan "Miasteniya" xəstələri əməliyyatla sağala bilər? - CƏRRAH AÇIQLADI

Bir çoxlarının məlumatsız olduğu "Miasteniya Gravis" xəstəliyindən müalicə alan insan sayı təəssüf ki Azərbaycanda da az deyil. Lakin bu xəstəlik haqqında eşitmədikləri üçün artıq miasteniyanın ağırlaşmış formasında həkimə müraciət edirlər. Bəs bu xəstəliyin simptomları nədir? Onun barəsi

08.09.2021 960
.

TOP MP3