Bizi hər gün öldürən maddələr: xərçəng yaradır
Son illər gənclər arasında müxtəlif növ xərçəngə yoluxma hallarının artması alimlərdə bu tendensiyanın səbəbləri ilə bağlı suallar doğurub.
Bu yaxınlarda aparılan araşdırma bir mümkün səbəbi aydınlaşdırıb: xərçəng və digər ciddi xəstəliklərlə əlaqəli ola bilən mikroplastiklərə məruz qalma.
Sidney Universitetindən Nikolas Çartresin rəhbərlik etdiyi icmalda 3000-dən çox araşdırmanın təhlili yer alıb. Alimlər müəyyən ediblər ki, mikroplastiklər yoğun bağırsaq xərçəngi, ağciyər xərçəngi və sonsuzluq kimi reproduktiv sağlamlıq problemlərinin inkişafına səbəb ola bilər. Bu, hər yerdə mövcud olması və orqanizmdə yığılma qabiliyyətinə görə xüsusi narahatlıq doğurur.
Mikroplastiklər qablaşdırma, geyim və avtomobil şinləri kimi gündəlik mənbələrdən alınan ölçüləri 5 millimetrdən kiçik hissəciklərdir. Onlar insan orqanizminə nüfuz edərək havanı, suyu və qidanı çirkləndirirlər. Orada onlar iltihaba səbəb olur, bu da toxumaların zədələnməsinə və xroniki xəstəliklərin inkişafına səbəb ola bilər.
Alimlər gənclər arasında yoğun bağırsaq xərçənginə tutulma hallarının artmasına xüsusi diqqət yetiriblər. Mikroplastiklər bağırsaqlarda qoruyucu selikli təbəqəni pozaraq şişlərin əmələ gəlməsinə şərait yarada bilər. Ağciyərlərdə hava yollarının iltihabını və toxuma zədələnməsini təşviq edir, xüsusilə siqaret çəkməyənlərdə xərçəng riskini artırır.
Reproduktiv sağlamlıq da risk altındadır. Araşdırmalar mikroplastikləri yumurtalıq funksiyasının pozulması, sperma keyfiyyətinin azalması və vaxtından əvvəl doğuş riski ilə əlaqələndirib. Plasenta və amniotik mayedə mikroplastiklərin aşkar edilməsi dölün inkişafına mümkün təsir göstərir.
Problemin ölçüsü çox böyükdür: hər il təxminən 460 milyon ton plastik istehsal olunur və bu rəqəmin 2060-cı ilə qədər üç dəfə artacağı proqnozlaşdırılır. Bu cür çirklənmə ekosistemlərə və insan sağlamlığına ciddi ziyan vurur, iqtisadi itkilərə səbəb olur.
Məsələn, ABŞ-ın səhiyyə sistemi mikroplastik məruz qalmanın təsirləri səbəbindən hər il təxminən 289 milyard dollar itirir.
Tədqiqatçılar plastik istehsalının azaldılması, tullantıların təkrar emalının yaxşılaşdırılması və sağlamlıq və ətraf mühitə zərərli təsirləri minimuma endirmək üçün tənzimləyici məhdudiyyətlərin tətbiqi üçün təcili tədbirlərin görülməsinə ehtiyac olduğunu vurğulayırlar. /Lent.az
BiG.Az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş
Bağırsaq xərçənginin gözlənilməz simptomları açıqlanıb
Kolorektal xərçəng ən geniş yayılan və təhlükəli onkoloji xəstəliklərdən biridir. Müasir müalicə üsullarının inkişafına baxmayaraq, xəstəlik gec aşkar edildikdə 5 illik sağ qalma ehtimalı 40%-dən aşağı olur. -ın -ya istinadən verdiyi məlumata görə, rusiyalı onkoloq, tibb elmləri namizədi Dmitri Belko
02.03.2025 556 Kivinin faydaları nələrdir?
"Kivinin tərkibindəki mikroelementlər orqanizmdən lazımsız maddələri xaric edir". Ölkə.az "İzvestiya"ya istinadla xəbər verir ki, bu sözləri rusiyalı diyetoloq Andrey Bobrovski deyib. Onun sözlərinə görə, kivi ən yaxşı halda çiy formada yeyilməlidir, çünki bu zaman tərkibindəki vitaminlə
05.03.2025 812 İmmunitetin möhkəmləndirilməsi üçün əsas qida məhsulları açıqlandı
"Optimal immun funksiyanı qorumaq üçün əsas amil balanslı qidalanmadır. Göbələklərdə, balıqda və yumurtada mövcud olan "D" vitamini immun sisteminin fəaliyyətini yaxşılaşdırır, ət və paxlalılarda olan sink virusların yayılmasını ləngidir, Braziliya qozu və dəniz məhsullarında olan sele
02.03.2025 716 Botoksdan zəhərlənmə necə baş verir? - VİDEO
Botoks etdirənlər, botulizmə yoluxub, canlarından ola bilərlər. Fevral ayı ərzində Kliniki Tibbi Mərkəzin Toksikologiya şöbəsinə zəhərlənmə səbəbilə 91 nəfər gətirilib. Qəbul edilən xəstələrdən 36 nəfər dərmandan, 22 nəfər sirkə turşusundan, 9-u spirtli içkidən, 3-ü botulizmdən zəhərlənən şəxslərdir
02.03.2025 441 Yulaf at yemidir, zərərləri... - Canan Karataydan xəbərdarlıq
Türkiyəli daxili xəstəliklər üzrə mütxəssis Canan Karatay bu dəfə də yulaflar haqqında insanlara xəbərdarlıq edib. Ölkə.Az Türkiyə mətbuatına istinadla xəbər verir ki, o, təkrar emal olunmuş bütün məhsulların zərərli olduğunu deyib. Professor bildirib ki, emal edilməmiş yulaf tapmaq çox çətindir. O
10.02.2025 5629 Qarlı havada yeyiləcək YEMƏKLƏR
Qarlı havada yeyiləcək yeməklər həm bədəni, həm də ruhu isidən, enerji verən və doyurucu yeməklər olmalıdır. belə havalar üçün ən uyğun yeməklər sizlərə təqdim edir:. İsti şorbalar:. Toyuq şorbası – xəstəliklərə qarşı qoruyucu və enerji verici. Mercimek şorbası – zülal və liflə zəngin, doyurucu bir seçim
21.02.2025 789 Bədəndə dəmir çatışmazlığının əlamətləri hansılardır?
"Dəmir çatışmazlığı dünyada ən çox rast gəlinən mineral çatışmazlığından biridir. Bədəndəki dəmirin çoxu hemoqlobində olur. Bədənimiz öz-özünə dəmir istehsal etmir, ona görə də onu qidadan almaq vacibdir". xəbər verir ki, bunu -ya terapevt və kardioloq İrina Çekmaryova deyib. Onun sözlərin
09.03.2025 277 Göz altındakı qara halqalar necə gizlədilir? - FAYDALI İPUCLARI
Göz altındakı qara halqalar bir çox insana tanışdır. Yuxu rejiminə əməl etməyə çalışsanız da, istirahətinizə mane olan amillər həmişə tapılır. Hətta bəzi günlərdə səkkiz saatlıq yuxu belə vəziyyəti düzəltmir – qara halqalar olduğu kimi qalır. Genetika, allergiya, günəş şüalarına həddindən artıq məru
27.02.2025 643 Bir çox xəstəliyi müalicə edən MASAJ
Masaj xidməti bir çox xəstəlikləri sağaldır, masaj zamanı Təbii yağlardan istifadə olunur, sizin bədənizdə olan oynaq ağrıları, bel ağrıları, baş ağrılarını vaxtında götürür. Dünyada edilən masajların 90 %-i tibbi masajdır. Avropada və Şərqdə həkimlər masajı resept olaraq yazırlar. Masaj inteqtaiv bi
13.02.2025 3627 
