Pandemiya beynin sürətli qocalmasına səbəb olub
Britaniyalı alimlər pandemiya dövründə insanların beyninin normaldan daha sürətli qocaldığını müəyyən ediblər.
Axşam.az xəbər verir ki, bu barədə "Nature Communications" jurnalında dərc olunan araşdırmada deyilir. Üstəlik, bu təsir yalnız COVID-19-a yoluxanlarda deyil, yoluxmayanlarda da müşahidə olunub.
Tədqiqatçılar əvvəlcə pandemiyadan əvvəl toplanmış 15 334 sağlam insanın məlumatları əsasında normal beyin qocalma modelini hazırlayıblar. Daha sonra 996 iştirakçının təxminən 2–3 illik fasilə ilə çəkilmiş iki beyin skanını müqayisə ediblər. Onlardan 564 nəfər iki dəfə pandemiyadan əvvəl, qalan 432 nəfər isə ikinci skanı 2021–2022-ci illərdə etdirib.
Nəticədə məlum olub ki, insanların beyni iki il ərzində normaldan 5,5 ay daha çox qocalıb. Virusla yoluxmuş şəxslərdə məlumat emalı sürəti və zehni çeviklik kimi bəzi idrak funksiyalarının da zəiflədiyi müşahidə edilib.
Araşdırmanın müəllifi bildirib ki, beynin daha sürətli qocalması xüsusilə kişilər və aşağı sosial-iqtisadi təbəqələrdəki insanlar arasında daha çox nəzərə çarpıb. Onun sözlərinə görə, beynin vəziyyətinə yalnız xəstəliklər deyil, həyat təcrübəsi də təsir edir.
Kişilər və qadınlar arasında fərq isə orta hesabla 2,5 ay təşkil edib. Alimlər hesab edirlər ki, bu dəyişikliklərə qapanmaların yaratdığı stress, sosial təcrid və yoluxma qorxusu səbəb olub. Pandemiya, hətta birbaşa yoluxma baş verməsə belə, beynə təsir göstərib.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Övlad sahibi olmaq üçün effektiv müalicə hansıdır?
Baku TV-nin "Baku Med" verilişinin yeni buraxılışı yayımlanıb. Proqramın budəfəki buraxılışında süni mayalanma və kök hüceyrə terapiyası müzakirə edilib. Sonsuzluğun səbəbləri hansılardır? Sonsuzluğa daha çox kişilərdə, yoxsa qadınlarda rast gəlinir? Menopauzadan sonra hamilə qalmaq mümkündürmü
15.11.2025 518 Çörəkdən tam imtina etməyin zərərləri
Artıq çəkidən xilas olmaq istəyən hər kəs çörək və şirniyyatdan imtina etməyə çalışır. Buna səbəb çörəyin orqanizm üçün ziyanlı qida olması barədə yayılan məlumatlardır. Əslində, ondan imtina edilməsinin zərərləri daha çoxdur. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, əla növ buğda və tam buğda ununda
04.12.2025 307 Böyrəklərə ziyan olan 5 səhər vərdişi
Səhər yuxudan oyanarkən olan bəzi alışqanlığınız böyrək sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Axşam.az xəbər verir ki, mütəxəssislər su içməmək, sidik kisəsini tutmaq, acqarına ağrıkəsici qəbul etmək, məşqdən sonra kifayət qədər maye içməmək və səhər yeməyini buraxmağın böyrək funksiyasını pisləşdirdiyin
23.11.2025 462 Gənclər üçün oturaq həyat tərzinin gizli təhlükələri müəyyən edildi
Uzun müddət oturmaq və idmanın olmaması sağlam gənclərdə belə tarazlığı poza və yerişi dəyişdirə bilər. Bu, ABŞ tədqiqatçılarının 18-35 yaş arası 133 könüllüdən məlumatları təhlil etdikdən sonra gəldiyi nəticədir. Qaynarinfo xəbər verir ki, nəticələr "Applied Sciences" (AS) jurnalında dər
26.11.2025 437 Qış depressiyasından qoruyan 4 tövsiyə: Kimlər daha həssasdır?
Qışa daxil olarkən günlərin qısalması və günəş işığının azalması ilə birlikdə artan yorğunluq, istəksizlik və yuxuluq qış depressiyasının əlaməti ola bilər. Bəs kimlər daha həssasdır və bu depressiyadan necə qorunmaq olar?. Qaynarinfo xəbər verir ki, türk psixiatr Umut Mert Aksoy dərman istifadəsi olmada
27.11.2025 409 Gündə neçə fincan qəhvə təhlükəsizdir? - Həkim xəbərdarlığı
Orqanizmdə kofeinin həddindən artıq toplanması koronar arteriyanın daralmasına və nəticədə miokard infarktına səbəb ola bilər. xəbər verir ki, kofein qısa müddətdə arterial təzyiqi yüksəldir. Bu xüsusilə hipertoniyası və aterosklerozu olan şəxslər üçün təhlükəlidir, çünki onların ürək-damar sistemin
23.11.2025 538 İnsan şüuru necə formalaşır? - Alim açıqladı
Şüur və düşüncə yalnız ayrı-ayrı neyronlardan yaranmır, əksinə, beynin qabığındakı dalğavari öz-özünə təşkilatlanmadan əmələ gəlir. Qaynarinfo xəbər verir ki, bu nəticəyə Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) professoru Erl Miller gəlib. O, 30 ildən çoxdur ki, beynin düşüncələri necə formalaşdırdığın
18.11.2025 650 Bir çox xəstəliyi müalicə edən MASAJ
Masaj xidməti bir çox xəstəlikləri sağaldır, masaj zamanı Təbii yağlardan istifadə olunur, sizin bədənizdə olan oynaq ağrıları, bel ağrıları, baş ağrılarını vaxtında götürür. Dünyada edilən masajların 90 %-i tibbi masajdır. Avropada və Şərqdə həkimlər masajı resept olaraq yazırlar. Masaj inteqtaiv bi
03.12.2025 907 Küçədə satılan nar şirəsi zəhərlənməyə səbəb ola bilər
Paytaxtda hər addımbaşı nar şirəsinin sıxılaraq satılmasına rast gəlirik. xəbər verir ki, bu şirələri alanlarla yanaşı, anti-sanitar vəziyyətə görə almayanlar da var. Həmin nar şirələri satılan köşkdə isə əlcəksiz, yuyulmamış qablar insanlarda sual yaradır. Qida məsələləri üzrə ekspert Seymur Qafaro
23.11.2025 531