Türklərin tarix boyu istifadə etdiyi əlifbalar! TAM SİYAHI
Tarix boyu türklər müxtəlif əlifbaları mənimsəyərək müxtəlif dillərdə əsərlər yaradıblar. Bu uzun və zəngin yazılı mədəniyyət türk xalqının dil və mədəni irsinin müxtəlifliyini əks etdirir. Türklərin istifadə etdiyi əlifbalar arasında ilk yeri Göktürk əlifbası tutur. Bəs, türklərin tarix boyu istifadə etdiyi əlifbalar hansılardır? BiG.AZ türklərin tarix boyu istifadə etdiyi əlifbaların siyahısını təqdim edir:
Göytürk əlifbası tarixdə türklərin istifadə etdiyi ilk əlifbadır. 38 hərfdən ibarətdir və bu hərflərin əksəriyyəti samitdir. Hərflər sağdan sola yazılır və sözlər onların arasına iki nöqtə qoyularaq ayrılır. Bu əlifba ilə yazılmış ən qədim yazı Orxon Yazılarıdır.
Uyğur türklərinin istifadə etdiyi əlifbalardandır və 18 hərfdən ibarətdir. Qədim Soğd yazısından götürülüb. Yazı mədəniyyətinin inkişafını məhdudlaşdıran bəzi amilləri ehtiva edir.
Türklər İslam dinini qəbul etdikdən sonra geniş yayılmış əlifba ərəb əlifbasıdır. Bu əlifba növü türkcənin səs xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdırmaq üçün dəyişikliklərə məruz qalıb. 31-36 hərfdən ibarətdir və sağdan sola yazılır.
Kiril əlifbası Sovet İttifaqı dövründə məcburi şəkildə istifadə olunan əlifbadır. Sovet İttifaqının dağılmasından sonra bəzi türk dövlətləri latın əlifbasına keçib. Kiril əlifbası 38 hərfdən ibarətdir və soldan sağa yazılır.
Latın əlibası türk dövlətləri arasında ilk dəfə Azərbaycanda istifadə edilib. Türkiyə 1928-ci il əlifba inqilabı ilə ərəb əlifbasından Latın əlifbasına keçdi. 29 hərfdən ibarətdir və bu hərflərin əksəriyyəti samitdir.
Sevda Səfərova
..
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 4723 Tarix: 15 dekabr 2023
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Sevgilisinin arvadının iş yerinə gedərək - Onu təhqir etdi
Sabirabad rayonunda qadınlar arasında xoşagəlməz hadisə baş verib. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, rayonun kəndlərindən birində 44 yaşlı qadın sevgi münasibətində yaşadığı kişinin həyat yoldaşının iş yerinə hücum edib. Belə ki, təhsil müəssisələrinin birində katibə-makinaçı işləyən S.Həsənov
17.12.2025 379 Çantasının qiyməti müzakirə yaratdı - FOTO
Türkiyəli müğənni Demet Akalın son paylaşımı ilə diqqət çəkib. Bizim.Media xəbər verir ki, o, yeni çantasına ödədiyi məbləğlə gündəmə gəlib. D.Akalın 450.00 TL dəyərində olduğu bildirilən çantasının fotosunu instaqram hesabında paylaşıb. "Bizə şans gətir, balaca yeni körpə" - deyə paylaşımd
17.12.2025 342 "Deyirdi, siqaret, pivə al, qarnımıza, belimizə vururdu" - Ata uşaqlarına işgəncə verib?
Ağstafanın Yeni Gün kəndində atanın azyaşlı uşaqlarını döyərək onlara işgəncə verdiyi bildirilir. Bu haqda "Qafqazinfo"ya uşaqların anası Günel Bayramova şikayət ünvanlayıb. Ana iddia edir ki, onun həyat yoldaşı, kənd sakini 42 yaşlı Oruc Əliyev öz aralarında olan mübahisələrə görə uşaqlar
17.12.2025 308 "ƏDV geri al" layihəsi bəzi sahələrdə tətbiq olunacaq
"Hər il olduğu kimi, 2026-cı ildə də dövlət büdcəsinə vergi daxilolmalarının artacağı proqnozlaşdırılır. Bu artımlar əsasən dövriyyənin şəffaflaşdırılması və dürüstləşməsi sayəsində əldə olunacaq". Bunu BİG.Az-a açıqlamasında vergi eksperti Anar Bayramov bildirib. O, qeyd edib ki, 2026-cı i
17.12.2025 237 "Hər kəsdən üzr istəyirəm..." - Suad Qarayeva
"Qısametrajlı filmimlə bağlı son paylaşımım heç vaxt tənqid məqsədi daşımayıb, sadəcə emosional, şəxsi bir düşüncə idi". "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu sözləri rejissor və ssenari müəllifi Suad Qarayeva qalmaqallı "Məhsəti" filmi ilə bağlı instaqram hesabında etdiyi açıqlamasınd
17.12.2025 248 Məktəblilər arasında "snus" təhlükəsi - "Köşklərdə satılır" - Video
Məktəblilər arasında "snus" adlı saqqızabənzər, tütün tərkibli məhsul yayılıb. Uşaqlar isə onun tərkibi və təsirləri barədə məlumatlı olmadan istifadə edir. "Qafqazinfo"nun məlumatına görə, İTV-yə danışan şagirdlər bildirirlər ki, bu məhsulu alıb məktəbdə çeynəyirlər. "Bizi
17.12.2025 594 DİN şagirdlərə satılan o məhsulu araşdırır - Açıqlama
Xəbər verdiyimiz kimi, məktəblilər arasında "snus" adlı saqqızabənzər, tütün tərkibli məhsul yayılıb. DİN-in Mətbuat Xidmətinin əməkdaşı Elbrus İbrahimov "Qafqazinfo"ya bildirib ki, "Snus" adlandırılan məhsulun tərkibi və hüquqi statusu ilə araşdırmalar aparılır:. "Hazırd
17.12.2025 309 Düşünmək dələduzluğun ən böyük düşmənidir!
Kiber dələduzlar xəstə uşaqlar adından səhifələr açıb insanların heysiyyətinə toxunan paylaşımlar edərək onlardan pul yığırlar. Bu cür dələduzları necə müəyyən etməli və onların qazdığı quyuya düşməmək üçün hansı tədbirləri görməliyik?. Mövzu ilə bağlı BİG.AZ-a açıqlama verən İnformasiya Texnologiyalar
17.12.2025 194 Müəllimin sinif otağında ölməsinin təfərrüatı... (VİDEO)
Xəbər verdiyimiz kimi, Qaradağ rayon, Korgöz qəsəbəsində 29 ildir ibtidai sinif müəllimi işləyən Sevda Həsənova dünən elə dərs dediyi sinif otağında vəfat edib. Sevda müəllimi illərdir dərsə qayınatası aparıb gətirib, elə hadisə baş verən gün də səhər məktəbə sağ-salamat apardığı gəlininin ölüm xəbərin
10:11 0 
