Antarktidada dəniz buzunun rekord itkisi: Bunun nəticəsi nə ola bilər?
Antarktidada dəniz buzunun sürətlə əriməsi və fırtınaların artması son dövrün ən diqqətçəkən ekoloji hadisələrindən biridir. Alimlər bunu son əsrdə görünməmiş bir dəyişiklik kimi qiymətləndirirlər. Bu prosesin iqlimə ciddi təsir göstərə biləcəyi vurğulanır.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "Nature" jurnalında dərc edilmiş Böyük Britaniyanın Milli Okeanoqrafiya Mərkəzinin yeni tədqiqatında məlumat verilib.
2023-cü ilin rekord dərəcədə az buz örtüyü
2023-cü ilin qışında Antarktidada dəniz buzunun səviyyəsi tarixi minimuma çatıb. Xüsusilə, Veddell, Bellinsqauzen və Ross dənizlərində buzun konsentrasiyası adi səviyyədən 80% aşağı olub. Bu dramatik dəyişikliklər Antarktida qitəsinin geniş iqlim sisteminə təsir göstərir.
Qış aylarında dəniz buzları nisbətən isti okean suyunun daha soyuq atmosferə istilik ötürməsini məhdudlaşdıraraq qoruyucu qalxan rolunu oynayır. Lakin buz təbəqəsi azaldıqca istilik sərbəst şəkildə atmosferə yayılır.
Alimlərin müşahidələrinə görə, bəzi bölgələrdə okeandan atmosferə buraxılan istilik miqdarı iki dəfə artıb. Bu istilik artımı isə fırtınaların yaranmasına səbəb olub. 2023-cü ildə itirilən buz örtüyü fırtınaların artmasına şərait yaradıb. Müqayisələr göstərir ki, 1990-2015-ci illərlə müqayisədə bəzi ərazilərdə fırtınaların sayı hər ay yeddi gün artıb.
Son illərin təhlükəli tendensiyaları
Alimlər qeyd edirlər ki, dəniz buzunun azalması fenomeni ötən onilliklərdə fərqli dinamika nümayiş etdirib. 1979-2014-cü illərdə Antarktidada dəniz buzunun miqdarı sabit artım nümayiş etdirib və 2014-cü ildə rekord maksimuma çatıb. Lakin 2016-cı ildən sonra sürətli əriyərək 2023-cü ildə misilsiz səviyyəyə enib və 2024-cü ildə də bu azalma davam edib.
ABŞ-ın Kolorado ştatındakı Milli Atmosfer Araşdırmaları Mərkəzindən Lora L. Landram və Elis K. Dyüvivye bildirirlər ki, bu dəyişikliklər sistemli iqlim dəyişikliyinin göstəricisidir: "Cənub Okeanında rejim dəyişikliyi ilə əlaqəli bu sistematik dəyişikliklərin gələcəkdə daha tez-tez baş verə biləcəyi ehtimal olunur".
Gələcək üçün xəbərdarlıq
Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu tip iqlim dəyişiklikləri yaxın gələcəkdə daha ciddi fəsadlara gətirib çıxara bilər. Dəniz buzunun azalması qlobal hava sisteminə, okean dövriyyəsinə və biomüxtəlifliyə təsir göstərə bilər.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 149 Tarix: 21 dekabr 2024
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş
Putin Rusiyada 2025-ci ili belə adlandırdı
Gələn il Rusiyada "Vətənin müdafiəçisi ili" elan olunacaq. "Qafqazinfo" xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu haqda Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Dövlət Şurasının iclasında bildirib. O, 2025-ci ildə Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 80 illiyinin qeyd olunacağını xatırladıb
20.12.2024 388 Mert Ramazan Demir Elle man jurnalına qonaq olub
Aktyor Mert Ramazan Demir Elle man jurnalına qonaq olub. xəbər verir ki, bu barədə jurnal sosial şəbəkədə paylaşım edib. O, canlandırdığı Ferit rolu barədə danışıb. [hh4-unikal]
20.12.2024 320 Əsədin adını qədim Əməvi məscidindən belə sökdülər - FOTO
Suriyanın devrilmiş lideri Bəşər Əsədin atası Hafiz Əsədin adı paytaxt Dəməşqdəki qədim Əməvi məscidinin divarındakı mərmər lövhədən çəkiclə sökülüb. xəbər verir ki, Dəməşqdə minlərlə insan Bəəs rejiminin süqutundan sonra ikinci cümə namazı üçün Əməvi məscidinə toplaşıb. Vətəndaşlar namazdan əvvəl məscidi
11:10 181 Ali təhsil aldıqdan sonra çoban olmaq istədi
Türkiyənin Eskişehir bölgəsində yaşayan Ali Armağan universiteti bitirdikdən sonra atasına kömək etmək üçün çobanlıq etməyə başlayıb. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, universitetin maşınqayırma fakültəsini bitirən 35 yaşlı Ali Armağan təhsilini başa vurduqdan sonra ata evinə qayıdıb və heyvandarlıql
20.12.2024 331 Azərbaycan hərbçisi Ermənistanla şərti sərhəd istiqamətində minaya düşüb
Azərbaycan hərbçisi Ermənistanla şərti sərhəd istiqamətində minaya düşüb. xəbər verir ki, bu barədə Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb. Qeyd olunub ki, bu gün saat 12:00 radələrində Azərbaycan Ordusunun hərbi qulluqçusu Salmanov Ziyad İlqar oğlu Azərbaycan-Ermənistan şərti sərhədinin Naxçıvan Muxtar Respublikasını
20.12.2024 363 Sürücülərin nəzərinə: Bu küçədə 22:00-dan sonra ...
Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi (AYNA) Bakının Füzuli küçəsində avtobus zolağının saat 07:00-22:00 aralığında qüvvədə olma vaxtını bildirən yol nişanı quraşdırıb. BİG.AZ xəbər verir ki, bu barədə AYNA məlumat yayıb. Bildirilib ki, sözügedən küçədə digər nəqliyyat vasitələrinin zolağa daxil olmas
11:54 125 "Səhvlər etmək cəsarət etməyin nəticəsidir" - Afra Saraçoğlu
"Səhvlər etmək cəsarət etməyin nəticəsidir". xəbər verir ki, bu sözləri Afra Saraçoğlu deyib. "Səhvlər bizi böyüdür və öyrədir. Bu, heç bir şey etmədən kənarda dayanmaqdan daha qorxunc deyil" ,- deyə o bildirib. [hh4-unikal]
20.12.2024 409 İş adamlarının mənimsədiyi 70 milyon əllərindən alındı
Xəbər verildiyi kimi, xarici ölkələrə müxtəlif növ məhsulları ixrac edən bəzi sahibkarlıq subyektlərinin müvafiq valyutada olan pul vəsaitlərini Azərbaycan Respublikasına qaytarmamaları ilə bağlı Dövlət Gömrük Komitəsindən daxil olmuş məlumatlar əsasında prokurorluq orqanlarında cinayət işləri başlanara
20.12.2024 301 Sosial media fenomeni estetik cərrahiyədən sonra vəfat etdi
Sosial media fenomeni Neşe Özkan plastik əməliyyatdan sonra dünyasını dəyişib. Özkanın iki uşaq anası olduğu bildirilib. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, əməliyyatdan əvvəl son hekayəsində Bergenin mahnılarından birini oxuyan Özkan duyğulu anları ilə izləyicilərinin marağına səbəb olub. Qey
20.12.2024 625