Xərçəngdən ölüm sayı 2050-ci ilə qədər ikiqat artacaq - Araşdırma
Dünyanın ən genişmiqyaslı qlobal xəstəlik araşdırma proqramı olan Qlobal Xəstəlik Yükünün (GBD) apardığı tədqiqatlar qorxunc proqnozları üzə çıxarıb.
Lent.az xəbər verir ki, tədqiqatların nəticələrinə görə zəruri tədbirlər görülməsə, dünyada xərçəngdən ölüm hallarının 2050-ci ilə qədər ikiqat artacağı gözlənilir.
Tədqiqat aparan mütəxəssislər xüsusən də Cənubi Asiya və Afrikanın bəzi bölgələrində vəziyyəti vurğulayaraq bildiriblər ki, milyonlarla insanın qarşısı alına bilən və ya müalicə edilə bilən xərçəng xəstəlikləri səbəbilə ölüm riski altındadır.
1990-2023-cü illəri əhatə edən məlumatları araşdıran və 2050-ci il üçün proqnozlar hazırlayan tədqiqat qrupu, xərçəngin artıq yalnız yüksək gəlirli ölkələr üçün problem olmadığını üzə çıxarıb. Tədqiqata görə, xərçəng yükünün artan bir hissəsi aşağı və orta gəlirli ölkələrə keçir.
Araşdırmaya görə, 2023-cü ildə dünyada 18,5 milyon yeni xərçəng hadisəsi aşkar edilib və 10,4 milyon insan xərçəngdən ölüb. Bu rəqəm göstərir ki, dünyada hər altı ölümdən biri xərçəngdən qaynaqlanır. Qeyd edilib ki, xərçəng ölümlərinin üçdə ikisindən çoxu aşağı və orta gəlirli ölkələrdə baş verir.
Tədqiqatda bildirilib ki, 2023-cü ildə xərçəng ölümlərinin 41,7%-i dəyişdirilə bilən risk faktorları ilə bağlıdır. Tütün və spirtli içkilərin istifadəsi, sağlam olmayan pəhriz, yüksək bədən kütlə indeksi, hava çirkliliyi, zərərli iş və ətraf mühit şəraiti bu ölümlərdə mühüm rol oynayıb.
Mütəxəssislər vurğulayıblar ki, sağlam həyatı təşviq edən effektiv dövlət siyasəti və qaydaları vasitəsilə hər il milyonlarla xərçəng hadisəsinin qarşısı alına bilər.
Otuz ildən çox davam edən məlumatlardan istifadə edən proqnozlara görə, 2050-ci ildə dünyada təxminən 30,5 milyon yeni xərçəng hadisəsi baş verə bilər və illik xərçəng ölümləri 18,6 milyona çata bilər. Bu rəqəmlər bugünkü səviyyənin demək olar ki, ikiqatını təmsil edir.
Mütəxəssislərin fikrincə, əhali artımı və yaşlanma bu artıma səbəb olan amillər olsa da, həyat tərzi dəyişiklikləri, urbanizasiya, pisləşən hava keyfiyyəti və iqtisadi transformasiya da xərçəng riskini artırır. Lazımi müdaxilələr həyata keçirilməsə, bu tendensiyanın davam edəcəyi proqnozlaşdırılır.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Maraqlı Baxılıb: 152 Tarix: 14 dekabr 2025
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Göz sağlamlığı üçün faydalı təbii qidalar
Qeyri-sağlam qidalanma və ekoloji amillər bütün orqanlara, o cümlədən, gözlərin sağlamlığına mənfi təsir göstərir. Son vaxtlar bioaktiv qidalara tələbat olduqca artmaqdadır. Bitki mənşəli bioloji aktivliyə malik həmin məhsullar kapsul, tablet, toz, sirop və digər formada hazırlanır. Ona görə də gözlə
09.12.2025 501 Tezbazar.Az - Xidmətlər, təmir, tikinti və digər xidmət elanları
Pulsuz elanlar saytı -da təmir, tikinti və digər xidmətlərlə bağlı elanlar yerləşdirilir. Evini təmir etdirməyə hazırlaşanlar və tikintiyə başlamaq istəyənlərin diqqəti bizdə olsun!. Onlayn elanlar platforması olan xidmətinizdədir! Biz sizə hər məsələdə kömək etməyə hazırıq. Təmir və ya tikintiyə başlama
13.12.2025 607 Bakıda bəylə gəlin toyu RİNQƏ ÇEVİRDİ - VİDEO
Bakıda keçirilən toy məclisindən sosial şəbəkələrdə maraq doğuran görüntülər yayılıb. xəbər verir ki, kadrlar qısa zamanda gündəmə çevrilərək minlərlə istifadəçi tərəfindən izlənilib. Görüntülərdə bəy və gəlinin məclisin düz ortasında boks əlcəklərini taxaraq məşq elementləri yerinə yetirdiyi əks olunur
21:50 205 Ən bahalı 10 Yeni il şam ağacı - SİYAHI
Amerikada ənənəvi bir şam ağacının qiyməti orta hesabla 30-150 ABŞ dolları arasında dəyişir. Lakin bəzən bəzi şəhər və müəssisələr Yeni il ağaclarını bəzəmək və nümayiş etdirmək üçün milyonlarla dollar xərcləyirlər. BİG.AZ -a istinadla qiyməti 1 milyon dollardan artıq olan bu 10 ağacı təqdim edir. 10
09.12.2025 589 45 dəqiqə dayanan ürəyi işə salan həkim danışdı: "Allah əməyimizi itirmədi"
Şirvan Şəhər Mərkəzi Xəstəxanasında cərrahi əməliyyatdan təxminən bir həftə sonra ürəyi dayanan xəstə 45 dəqiqəlik mübarizədən sonra həyata qaytarılıb. Pasiyentin həyatını xilas edən həkim Jalə Müslümova Baku TV-yə danışıb və pasiyentin həyatını xilas etdiyi üçün çox böyük sevinc hissi yaşadığını deyib
13.12.2025 234 Musiqi dinləyərək yatmayın - Alimlər XƏBƏRDARLIQ etdi
Yuxu zamanı televizor, podkast, musiqi və ya "ağ səs" kimi arxa plan səslərindən istifadə geniş yayılıb. xəbər verir ki, elmi araşdırmalar bu vərdişin hər zaman zərərsiz olmadığını göstərir. Neyroelm mütəxəssisləri bildirirlər ki, səsli mühitdə yatmaq beynin tam sakitləşməsinə mane olur, dəri
13:00 132 Bir il ərzində hər kəsi ələ keçirdi: Süni intellektin gizli təhlükəsi
Süni intellekt əsaslı söhbət robotlarının gündəlik dilimizə və onlayn mühitə təsiri o qədər güclənib ki, artıq özümüzün yazdığı mətnlərin belə "robot məhsulu" kimi qiymətləndirilib-qiymətləndirilməyəcəyi sual altındadır. xəbər verir ki, süni intellekt tərəfindən öyrədilən və formalaşdırıla
12.12.2025 286 Ölümdən sonrakı həyat: Bakının adı Misirin 3500 illik "Ölülər kitabı"nda niyə çəkilir? (VİDEO)
Qədim Misirin bəşər tarixindəki izi danılmazdır. Ehramları, əfsanələri, fironları və ağlasığmaz ləl-cəvahiratı ilə heç kəsi etinasız buraxmayıb. Bu qədim torpaqlarda dünyadan köçənlər üçün məzara axirət kitabı qoyurdular ki, ruhlarına kömək olsun. Burada adı çəkilən Qafqaz toponimləri, hidronimlərini
10.12.2025 515 "ChatGPT" niyə bizə ləng cavab verir? - SƏBƏBLƏR
Süni intellekt çatbotu olan "ChatGPT", düşündüyümüzdən daha tez həyatımıza inteqrasiya olub. xəbər verir ki, demək olar hər sualı ona yönləndirir və cavablarını da nəzərə alırıq. "ChatGPT" əksər vaxt tez cavab verir, lakin bəzən gözləniləndən daha yavaş işləyə bilər. Tez-tez verilə
07.12.2025 380