Tarixdəki ən güclü və dəhşətli sunami: 500 metrdən yüksək dalğa necə yarandı?
Lent.az tarixin ən güclü sunamisi barədə məlumat verir.
1958-ci ilin yayında Alyaskanın Lituya körfəzində tarixdə ən böyük sunami baş verib. 7,8 bal gücündə zəlzələ nəhəng qaya kütləsini dağıdıb və bu, hündürlüyü yarım kilometrə çatan nəhəng dalğanın yaranmasına səbəb olub.
Lituyadakı sunaminin hündürlüyü "Empire State Building"in hündürlüyünü keçib. Şahidlər bu hadisəni dəhşətli mənzərə kimi qiymətləndiriblər: 160 km/saat sürətlə hərəkət edən sunami qayıqları sözün əsl mənasında süpürüb və açıq dənizə atıb. Fəlakət səngidikdən sonra Lituya sahillərində yalnız xarabalıqlar qalıb.
Narahat körfəz
Lituya körfəzi, prinsipcə, narahat təbiəti ilə məşhurdur. Onun uzunluğu təqribən 14 kilometrdir, körfəzin girişi dardır və 10 kilometrdən çox deyil. Körfəzin Alyaskanın qayaları və buzlaqları arasında yerləşməsi onu çətin və sirli edir.
Lituyanın dərinliyi təxminən 220 metrdir. Balıqçılar burada vaxtaşırı qayıqların yoxa çıxdığını müşahidə etdilər - sonradan alimlər təsdiq etdilər ki, plitələrin hərəkəti və yeraltı təkanlar səbəbindən bu ərazidə dəniz narahatdır, hər 25 ildən bir sunami baş verir.
Megatsunaminin gücü
Lituya körfəzini bürüyən meqasunaminin hündürlüyü 524 metr olub. Dalğa bütün ağacları, binaları və bitki örtüyünü asanlıqla süpürüb, qayıqları və gəmiləri açıq dənizdə çöp kimi oynadıb.
Lituya sunamisi bəşər tarixində ən böyük sunami hesab olunurdu. Əvvəlki lider "cəmi" 192 metr hündürlüyü olan Icy Bay sunamisi idi.
Asteroidin təsiri
Sunaminin əsas səbəblərindən biri zəlzələ nəticəsində süxurların yıxılmasıdır. Alimlər bu prosesi nəhəng qüvvəyə görə asteroidin düşməsi ilə müqayisə edirlər.
Fəlakətdən sonra tədqiqatçılar suyun səviyyəsinin 30 metr aşağı düşdüyü buzaltı gölə diqqət yetirdilər. Mütəxəssislər körfəzin coğrafiyası və zəlzələyə səbəb olan nasazlığın olması səbəbindən yeni sunami ehtimalının yüksək olacağı barədə xəbərdarlıq edirlər.
Dalğanın nəticələri
Lituyadakı sunaminin nəticələri dağıdıcı oldu - onları hələ də kosmosdan görmək olar. Bir vaxtlar sıx meşələrlə örtülmüş sahil, bitki örtüyündən tamamilə məhrum olan hamar qaya kimi oldu. Yaxınlıqdakı Yakutat kəndində kommunal şəbəkələrə, rabitə və körpülərə ziyan dəyib. 5 nəfər bu fəlakətin qurbanı oldu və onlar hadisənin episentrində qaldılar - şükürlər olsun ki, buxtada əhali az idi.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 458 Tarix: 12 noyabr 2024
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş
Ronaldinyo Bakıda yeniyetmə futbolçularla görüşdü - Video
Bakıda səfərdə olan əfsanəvi futbolçu Ronaldinyo Qauço Azərbaycan klublarının aşağı yaş qruplarından ibarət komandaları ilə görüşüb. -a istinadən xəbər verir ki, 44 yaşlı əfsanə ilə görüşə "Qarabağ", "Neftçi", "Sabah" və "Zirə"nin aşağı yaş futbolçuları qatılıblar
13.11.2024 334 Hər il buna görə 7 milyon insan ölür - COP29-dan DÜNYAYA MESAJ
İqlim böhranının həm də sağlamlıq böhranı olduğunu dediyimi bir çoxunuz eşitmişiniz. Mesajım hər kəsə çatana qədər mən bunu söyləməyə davam edəcəyəm. xəbər verir ki, bunu Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Baş direktoru Tedros Adhanom Qebreyesus COP29 çərçivəsində keçirilən panel iclasında deyib.
13.11.2024 239 ÜST narahatlığını bildirdi: Məktəbdə şagirdlərin yükü artıb
Məktəbdə şagirdlərin yükü artmağa davam edir, ailələrdə isə yeniyetmələrə dəstək azalır. BİG.AZ-ın -a istinadən verdiyi məlumata görə, bu barədə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatından (ÜST) xəbərdarlıq edilib. Bildirilib ki, 44 ölkədən 280 min məktəblini əhatə edən yeni araşdırmaya görə, şagirdlərin yalnı
13.11.2024 346 Zabit Səmədov Burak Çeliklə bir yerdə
Azərbaycanlı kikboksçu Zabit Səmədov türkiyəli aktyor Burak Çeliklə bir araya gəlib. xəbər verir ki, idmançı Türkiyədə görüşdüklərini vurğulayıb. Burak isə Zabitin paylaşımına ürək emojisi qoyub. Qeyd edək ki, Zamid Səmədov Türkiyədə "Kuruluş Osman" serialında rol alıb
13.11.2024 200 Leyla Əliyeva əkizləri və Eminlə fotosunu paylaşdı
Xalq artisti Emin Ağalarov Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva ilə bir araya gəlib. Axşam.az xəbər verir ki, L.Əliyeva Emin, əkizləri Əli və Mikayıl yer aldığı fotonu instaqram hesabında paylaşıb. Şəkildə L.Əliyevanın bacısı, Bakı Media Mərkəzinin rəhbəri Arzu Əliyeva da yer alıb. Sözügedə
13.11.2024 933 "Ölülərlə" kredit müqaviləsi bağlayıb milyonlarla pul ələ keçirdi
Rusiyanın Krasnoyarsk diyarında məhkəmə saxta kredit müqavilələrindən istifadə edərək ölülərdən milyonlarla rubl yığan Minusinsk sakinini 7 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib. yerli mediaya istinadla bildirir ki, 2017-ci ildə bir nəfər internetdə Xakasiya və Krasnoyarsk diyarının vəfat etmiş sakinlərini
13.11.2024 179 İçində insan göz yaşları olan viskiburaxılacaq
ABŞ-da insanların göz yaşlarından istifadə edərək "Fireball" brendi altında viski yaratmaq planları açıqlanıb. "The Spirits Business"a istinadən xəbər verir ki, "Fireball" viskisi istehsal edən şirkət Amerika futbol oyunlarına gələn azarkeşlərin göz yaşlarını toplamaq niyyətindədirlər
13.11.2024 144 14 yaşlı 91 yaşlı qadını zorladı
ABŞ-ın Florida ştatında 14 yaşlı oğlan 91 yaşlı qadını döyərək zorlayıb. xarici mediaya istinadla bildirir ki, iyun ayında Cess Stoun açıq qapıdan yaşlı qadının evinə daxil olub, "iPad"də pornoya baxıb və sonra onun yatağına doğru gedib. Zərərçəkmiş Kaitlin Hartiqanın sözlərinə görə, yeniyetm
13.11.2024 329 Dünyanın ən varlı adamları hansı şəhərlərdə yaşayır?
Dünyanın ən zəngin insanlarının yaşadığı şəhərlərin siyahısı ildən-ilə dəyişir. xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, liderlər şəhəri həmişə Nyu-York, Moskva və Honq-Konq olaraq qalır. Lakin Dubay investisiyalar və varlı vətəndaşlar üçün yeni cəlbedici mərkəzə çevrilir, Bu gün dünyada milyarderləri
13.11.2024 224