Tarixdəki ən güclü və dəhşətli sunami: 500 metrdən yüksək dalğa necə yarandı?
Lent.az tarixin ən güclü sunamisi barədə məlumat verir.
1958-ci ilin yayında Alyaskanın Lituya körfəzində tarixdə ən böyük sunami baş verib. 7,8 bal gücündə zəlzələ nəhəng qaya kütləsini dağıdıb və bu, hündürlüyü yarım kilometrə çatan nəhəng dalğanın yaranmasına səbəb olub.
Lituyadakı sunaminin hündürlüyü "Empire State Building"in hündürlüyünü keçib. Şahidlər bu hadisəni dəhşətli mənzərə kimi qiymətləndiriblər: 160 km/saat sürətlə hərəkət edən sunami qayıqları sözün əsl mənasında süpürüb və açıq dənizə atıb. Fəlakət səngidikdən sonra Lituya sahillərində yalnız xarabalıqlar qalıb.
Narahat körfəz
Lituya körfəzi, prinsipcə, narahat təbiəti ilə məşhurdur. Onun uzunluğu təqribən 14 kilometrdir, körfəzin girişi dardır və 10 kilometrdən çox deyil. Körfəzin Alyaskanın qayaları və buzlaqları arasında yerləşməsi onu çətin və sirli edir.
Lituyanın dərinliyi təxminən 220 metrdir. Balıqçılar burada vaxtaşırı qayıqların yoxa çıxdığını müşahidə etdilər - sonradan alimlər təsdiq etdilər ki, plitələrin hərəkəti və yeraltı təkanlar səbəbindən bu ərazidə dəniz narahatdır, hər 25 ildən bir sunami baş verir.
Megatsunaminin gücü
Lituya körfəzini bürüyən meqasunaminin hündürlüyü 524 metr olub. Dalğa bütün ağacları, binaları və bitki örtüyünü asanlıqla süpürüb, qayıqları və gəmiləri açıq dənizdə çöp kimi oynadıb.
Lituya sunamisi bəşər tarixində ən böyük sunami hesab olunurdu. Əvvəlki lider "cəmi" 192 metr hündürlüyü olan Icy Bay sunamisi idi.
Asteroidin təsiri
Sunaminin əsas səbəblərindən biri zəlzələ nəticəsində süxurların yıxılmasıdır. Alimlər bu prosesi nəhəng qüvvəyə görə asteroidin düşməsi ilə müqayisə edirlər.
Fəlakətdən sonra tədqiqatçılar suyun səviyyəsinin 30 metr aşağı düşdüyü buzaltı gölə diqqət yetirdilər. Mütəxəssislər körfəzin coğrafiyası və zəlzələyə səbəb olan nasazlığın olması səbəbindən yeni sunami ehtimalının yüksək olacağı barədə xəbərdarlıq edirlər.
Dalğanın nəticələri
Lituyadakı sunaminin nəticələri dağıdıcı oldu - onları hələ də kosmosdan görmək olar. Bir vaxtlar sıx meşələrlə örtülmüş sahil, bitki örtüyündən tamamilə məhrum olan hamar qaya kimi oldu. Yaxınlıqdakı Yakutat kəndində kommunal şəbəkələrə, rabitə və körpülərə ziyan dəyib. 5 nəfər bu fəlakətin qurbanı oldu və onlar hadisənin episentrində qaldılar - şükürlər olsun ki, buxtada əhali az idi.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 932 Tarix: 12 noyabr 2024
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Almaniyada Milad bazarına hücum planlaşdıran beş nəfər saxlanılıb
Almaniya polisi ölkənin cənubundakı Dinqolfinq (Bavariya) yaxınlığındakı Milad bazarında hücum planlaşdırmaqda şübhəli bilinən 5 nəfəri həbs edib. "Report" xəbər verir ki, bu barədə "Bild" nəşri məlumat yayıb. Qəzetin məlumatına görə, həbs cümə günü baş tutub. Şübhəlilərin üçü mərakeşli
15:30 112 Taksi sürücüsü həbs edildi: Hava limanından müştəri götürübmüş
Bakı Beynəlxalq Hava Limanında icazəsiz sərnişin daşıyan taksi sürücüsü həbs edilib. BİG.AZ "Qaynarinfo"ya istinadla xəbər verir ki, hadisə dekabrın 11-i gecə saat 3 radələrində baş verib. Belə ki, 1997-ci il təvəllüdlü G.H. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510 və 535.1-ci maddələri ilə barəsind
15:10 166 Azərbaycan Türkiyədən kimyəvi məhsullar idxalına çəkdiyi xərci 1,5 % artırıb
Bu ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycan Türkiyədən 488,154 milyon ABŞ dolları dəyərində kimyəvi maddələr və məhsullar idxal edib. "Report" Türkiyə İxracatçılar Məclisinə istinadən xəbər verir ki, bu, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,5 % çoxdur. Təkcə noyabrda isə Türkiyə Azərbaycan
11:30 116 Ukraynanın Trampın sülh planına cavabının təfərrüatları məlum olub
Ukrayna ABŞ Prezidenti Donald Trampın sülh planına cavab olaraq qoşunların Donbasdan çıxarılması və NATO üzvlüyündən imtinası ilə bağlı təklifləri rədd edib. "Report" xəbər verir ki, Kiyevin cavabının təfərrüatlarını "New York Times" açıqlayıb. "Cavabda bildirilib ki, Kiyev Ukraynanı
14:30 114 Qızıl, gümüş və mis konsentratının hasilatı artıb
Bu ilin yanvar-noyabr aylarında ölkədə metal filizlərinin hasilatında artım qeydə alınıb. rəsmi statistikaya istinadən xəbər verir ki, hesabat dövründə Azərbaycanda 2 min 815 kq qızıl və 3 min 505.5 kq gümüş hasil edilib. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə qızıl hasilatı 9.7 faiz və ya 247.8 kq, gümü
11:20 122 Bayram günlərinin üst-üstə düşməsi - Məzuniyyətə necə təsir edəcək?
Əmək məzuniyyəti ilə bağlı qanunvericiliyə dəyişiklik olunur. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu məsələ Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin bu gün keçirilən iclasında müzakirəyə çıxarılan Əmək Məcəlləsinə təklif edilən dəyişiklikdə öz əksini tapıb. Layihəyə əsasən, əmək məzuniyyəti dövrün
00:25 365 Tramp: "İŞİD ABŞ əsgərlərinin öldürülməsinə görə cavab verəcək"
"Vaşinqton Administrasiyası Suriyada iki ABŞ əsgərinin və bir amerikalı tərcüməçinin öldürülməsindən sonra terrorçu İŞİD qruplaşmasına qarşı cavab tədbirləri görəcək. xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp "Truth Social" platformasında yazıb. O, Suriyada "ABŞ-yə qarşı İŞİ
16:20 111 Azərbaycan Türkiyədən mebel idxalına çəkdiyi xərci 9 %-ə yaxın azaldıb
Bu ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycan Türkiyədən 126,667 milyon ABŞ dolları dəyərində mebel, kağız və meşə məhsulları idxal edib. "Report" Türkiyə İxracatçılar Məclisinə istinadən xəbər verir ki, bu, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 8,8 % azdır. Təkcə noyabrda isə Türkiyə Azərbaycan
11:50 116 WSJ: Heç bir ölkə ABŞ-nin Qəzzaya sülhməramlı yerləşdirmək təklifinə razılıq verməyib
Hələ heç bir ölkə ABŞ-nin öz qoşunlarını beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin bir hissəsi kimi Qəzza zolağına yerləşdirmək barədə təklifinə razılıq verməyib. "Report"un məlumatına görə, bu barədə "The Wall Street Journal" (WSJ) mənbələrə istinadən məlumat yayıb. Nəşr qeyd edib ki
16:40 106 
