Dələduzluq cinayətlərində artım müşahidə olunur – Statistika narahat edir

Son illərdə Azərbaycanda dələduzluq cinayətlərinin sayında ciddi artım müşahidə olunur. Məlumata görə, hazırda ibtidai araşdırma mərhələsində olan işlərin əksəriyyəti məhz bu kateqoriyaya aiddir.

Hazırda təhqiqat və istintaq orqanlarının, eləcə də məhkəmələrin icraatında olan cinayət işlərinin böyük qismi dələduzluq halları ilə bağlıdır.

Hüquqşünaslar bildirirlər ki, dələduzluq cinayətləri təkcə maddi ziyana deyil, eyni zamanda ictimai etimad mühitinə də ciddi zərbə vurur. Onların sözlərinə görə, bu halların artmasında həm hüquqi savadsızlıq, həm də sosial şəbəkələrdə yayılan saxta elanlar və vədlər mühüm rol oynayır.

Mövzu ilə bağlı BiG.AZ-a açıqlama verən vəkil Rəşad Əliyev bildirib ki, əgər vətəndaşlara qarşı hər hansı formada dələduzlq əməli baş veribsə, hüquq-mühafizə orqanları müvafiq araşdırma ilə dəymiş zərərin məbləğinə uyğun olaraq əməli torətmiş şəxsin məsuliyyətə cəlb edilməsini təmin edir. Belə ki, dələduzluq - yəni etibardan sui-istifadə etmə və ya aldatma yolu ilə özgənin əmlakını ələ keçirmə və ya əmlak hüquqlarını əldə etmə həm inzibati, həm də cinayət məsuliyyətinə səbəb olur. Əgər ələ keçirilən məbləğ 500 manatdan azdırsa, bu, inzibati xəta hesab edilir və İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 227-ci maddəsi ilə məsuliyyət yaradır:

"Ələ keçirilən əmlak 500 manatdan yuxarı olduqda cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulur və məbləğdən asılı olaraq Cinayət Məcəlləsinin 178-ci maddəsinin müvafiq bəndləri ilə cinayət işi başlanılır. Zərərçəkmiş şəxs həm istintaq dövründə, həm də məhkəmə istintaqı zamanı zərərçəkmiş şəxs mülki iddia verə bilər. Məhkəmə şəxsin cinayət əməlinə hüquqi qiymət verir, yəni onun barəsində qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada cəza tətbiq edir, həm də mülki iddia əsaslıdırsa, məbləğin zərərçəkmişə geri qaytarılması ilə bağlı qərar çıxarır. Dələduzluq edən şəxs həbs olunsa belə, onun zərərçəkmişin borcunu ödəmək öhdəliyi aradan qalxmır. Həbsdən çıxdıqdan sonra da borcu ödəməlidir. Məhkəmə qərarını icra etməsə, buna görə də ayrıca məsuliyyət daşıyacaq.
Zərərçəkmiş şəxsə dəymiş zərər ödəndikdə və tərəflər araında barışıq əldə edildikdə təqsirləndirilən şəxs məsuliyyətdən azad oluna bilir: "İstintaq və ya məhkəmə dövründə dəymiş ziyanı ödəyirsə, eyni zamanda məbləğ xeyli miqdardırsa, 25%-i, külli miqdardırsa, 50%-i qədər dövlət nəfinə pul ödəyirsə, məsuliyyətdən azad edilə bilir. Əks halda, onun cəzası təyin olunur, cəzasını çəkməlidir".

Telegramda izləyin