Dərin yuxu zamanı beynin toksinlərdən "təmizlənməsi" mexanizmi açıqlandı
Noreadrenalin molekulu yuxu zamanı beyində toksinlərin təmizlənməsinə kömək edir.
BAKU.WS xəbər verir ki, Kopenhagen Universitetindən olan alimlər müəyyən ediblər ki, noreadrenalin adlı molekul dərin yuxu zamanı beynin toksinlərdən "təmizlənməsində" əsas rol oynayır. Bu molekul qan damarlarında ritmik daralmaları stimullaşdıraraq beyindən tullantıların çıxarılmasını təmin edir. Araşdırmanın nəticələri Cell jurnalında dərc edilib.
Tədqiqatçılar yuxuda olan siçanlar üzərində apardıqları müşahidələrdə müəyyən ediblər ki, beyində təxminən hər 50 saniyədə az miqdarda noreadrenalin ifraz olunur. Bu proses qan damarlarının ritmik sıxılmasını təmin edir, nəticədə onurğa-beyin mayesinin axını sürətlənir və beyin fəaliyyəti nəticəsində yaranan tullantılar effektiv şəkildə çıxarılır.
Həmçinin müəyyən olunub ki, beyindəki qan həcmi və onurğa-beyin mayesinin axını bir-biri ilə sıx əlaqəlidir və damarlar bu prosesdə nasos kimi fəaliyyət göstərir.
Dərin yuxu beyindəki glimfatik (təmizləmə) sistemin işində əsas mərhələdir. Bu mərhələdə ürək döyüntüsü və tənəffüs yavaşıyır, bədən temperaturu və qan təzyiqi aşağı düşür, əzələlər tamamilə rahatlaşır. Məhz bu fazada toxumaların bərpası, hormonların sintezi və enerjinin toplanması prosesləri başlayır.
Alimlər hesab edirlər ki, dərin yuxu fazasında baş verən təmizləmə prosesi yalnız siçanlarda deyil, insanlarda da mümkündür. İnsan beyninin noreadrenalin dalğaları yarada biləcəyi, qan axınının dəyişməsi və onurğa-beyin mayesinin dalğalanmalarının müşahidə oluna biləcəyi göstərilib.
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, onların kəşfi yuxu pozuntularının necə nevroloji xəstəliklərin inkişafına səbəb olduğunu izah edə bilər. Həmçinin glimfatik sistemin effektiv işləməməsi beyində toksik zülalların yığılması nəticəsində yaranan demensiya ilə əlaqəli ola bilər.
Daha əvvəl alimlər yuxusuzluğun neçə gündən sonra halüsinasiyalara səbəb ola biləcəyini açıqlamışdılar.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 739 Tarix: 15 yanvar 2025
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Yeni ili ölkədə yoxsa xaricdə qeyd etmək daha sərfəlidir? - TURİZM EKSPERTİNDƏN AÇIQLAMA
Yeni ilə sayılı günlər qalır. Hər il olduğu kimi yeni ili evdə qeyd edənlərlə yanaşı əksər insanlar yeni ili müxtəlif rayonlarda və xaricdə qeyd etməyə üstünlük verir. Ölkə daxilində isə restoranlar, otel və istirahət mərkəzləri hər il olduğu kimi bayram öncəsi qiymətləri artırırlar. Bəs görəsən bu i
12:54 236 Tələbə universitetin mənfi II mərtəbəsinə yıxıldı - Xəstəxanalıq oldu
Azərbaycan Universitetində döşəmənin çökməsi, 18 yaşlı tələbənin yıxılaraq xəsarət alması ilə bağlı məlumat yayılıb. -a istinadən xəbər verir ki, hadisə nəticəsində tələbə döş qəfəsinin travması diaqnozu ilə Kliniki Tibbi Mərkəzə hospitalizasiya olunub. Hadisə ilə bağlı Azərbaycan Universitetindən "Qafqazinfo"nu
16:48 207 Məşhur aktrisa ikinci dəfə ana olub?
Sosial şəbəkədə aktrisa Ülviyyə Əliyeva ilə bağlı hamiləlik xəbərləri yayılıb. xəbər verir ki, aktrisa bu haqda açıqlama verib. "Afaqla onlar" verilişinə danışan Ülviyyə, iddiaları təkzib edib:. "Bu iddialara səbəb çox güman ki, sosial şəbəkədə uşaq bezini reklam etməyim olub. İnşalla
17:23 345 Merkeldən etiraf: Hökumətdə gender bərabərsizliyi var
Almaniya siyasətində gender bərabərsizliyinin mövcud olduğu, ölkənin siyasi həyatında kişilərin dominant mövqedə və sayca üstün olduğu bildirilir. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, Almaniyanın keçmiş kansleri Angela Merkel bu barədə Frankfurter Allgemeine Zeitung qəzetinə verdiyi müsahibədə danışıb
18:15 115 Gültəkin Hacıbəyli Türkiyədən 5 illik deport olunur
Bir neçə gün öncə Türkiyədə saxlanılan sabiq deputat Gültəkin Hacıbəyli deportasiya olunacaq. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, o, bu haqda sosial şəbəkə hesabında paylaşım edib. Qeyd edib ki, onun 5 il müddətinə deportasiya edilməsi ilə bağlı qərar artıq qəbul edilib. G.Hacıbəyli isə bu qərarl
20:37 10 İqlim könüllüləri istintaqa cəlb edildi
Finlandiyada isveçli iqlim fəalı Qreta Tunberq barəsində cinayət işi başlanılıb. xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu barədə yerli "Helsingin Sanomat" qəzeti məlumat yayıb. Tunberq hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyətinə mane olmaqda şübhəli bilinir. Hadisə 25 iyun 2024-cü ildə Helsinkini
11:24 358 Nazirin həmin videosu ilə bağlı - Rəsmi açıqlama
Maliyyə naziri Sahil Babayevin dekabrın 12-si Fəxri xiyabanı ziyarəti zamanı yayılan görüntüləri müzakirələrə səbəb olub. Videoda nazirin avtomobilinə doğru hərəkət edərkən vətəndaşlardan birinin ona yaxınlaşdığı və Sahil Babayevin probleminin həll olunmasını istəyən şəxsi yanındakı əməkdaşlara yönləndirməs
13:18 483 Vüqar Əhməd saxlanılıb? - Özü danışdı+Yenilənib
Tanınmış şair Vüqar Əhmədin saxlanıldığı bildirilir. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu haqda məlumat yayıb. Məlumata görə, o, səhər saatlarında işə gedərkən saxlanılıb. Şəxsi telefonlarına isə səhər saatlarından zəng çatmır. Xəbəri çalışdığı AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunu
20:23 72 Prezidentdən amnistiya təşəbbüsü - 20 mindən çox şəxsə şamil olunacaq
Xalqımızın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin siyasi iradəsi və xilaskarlıq missiyası sayəsində müstəqil Azərbaycan dövləti qurulub möhkəmlənib, Ulu Öndərin rəhbərliyi ilə qəbul edilmiş Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası müasir dövlətçiliyimizin hüquqi təməlini yaradıb. Ulu Öndərin siyasi kursunu
15:30 221 
