Tikinti məhsullarını necə ucuz ala bilərik? - ARAŞDIRMA

Tikinti məhsullarını necə ucuz ala bilərik? - ARAŞDIRMARusiyadan gətirilən tikinti materiallarının qiymətinin artması bir qisim alıcını yerli məhsul almağa meyilləndirir. Ekspertlər deyirlər ki, inşaat məhsullarına qarşıdakı illərdə tələb çox olacaq. Bu səbəbdən yerli istehsalın artırılmasına ehtiyac var.

Mövzu ilə bağlı "Kaspi" qəzetinin məqaləsini təqdim edirik.

Azərbaycan tikinti məhsullarının bir qismini Rusiya və Ukraynadan idxal edirdi. Hazırda bu iki ölkə arasındakı münaqişəyə görə Ukraynadan məhsul gəlmir, Rusiyadan idxal edilən isə əvvəlkindən baha başa gəlir. Bu da ona gətirib çıxardıb ki, yerli istehsal olan bəzi tikinti məhsulları ilə Rusiyadan idxal edilən arasında böyük qiymət fərqi yaranıb.

Tikinti materiallarının satışı ilə məşğul olan Nəsrəddin deyir ki, bu fərq bəzi alıcıların yerli məhsullara daha çox meyil etməsinə gətirib çıxarıb: "Hər məhsulun öz alıcısı var. Yerli məhsulları da alırdılar, idxal olunanları da. Ancaq bir qisim alıcı var idi ki, xarici istehsala üstünlük verirdi. Əvvəllər Rusiyadan gətirilən məhsulla onun eynisi olan yerli istehsal arasında fərq elə çox deyildi. Müəyyən qədər fərq olanda insanlar xarici istehsala üstünlük verirdilər. Qiymət fərqi böyük olanda xərcləri xeyli artmış olur. Ona görə, yerli istehsalla maraqlanan, alanlar çoxalıb". Yaranmış situasiya tikinti məhsulları ilə bağlı mövcud istehsalın genişləndirilməsini stimullaşdıra bilərmi?

Əmlak eksperti Elnur Fərzəliyev deyir ki, bir çox inşaat məhsullarının ölkəmizdə istehsalı var. Həmin istiqamətlərdə idxaldan asılılığı azaltmaq üçün istehsalın həcminin genişləndirilməsi vacibdir: "Azərbaycanda bir çox tikinti materialları - sement, kərpic, mişar daşı, elektrik naqilləri, pəncərə profilləri, boyalar və s. istehsal olunur. Bəzilərində xammal idxalla əldə edilsə də, istehsalı aparılır. Biz Rusiya və Ukraynadan daha çox dəmir məmulatları - armatur, dəmir, metal konstruksiya, mismar və s. idxal edirdik. Rusiyadan idxal etdiyimiz bəzi məhsullarla bağlı ölkəmizdə istehsal var. Məsələn, armatur, sadəcə təkan verib sürətləndirmək lazımdır. Belə sahələr çoxdur".

E.Fərzəliyevin sözlərinə görə, bəzi sahələr üçün ölkəmizdə istehsal real görünmür: "Rusiya nəinki Azərbaycana, xeyli ölkəyə taxta ixrac edir. Bu gün desək ki, taxta istehsal edəcəyik, Rusiyadan gələni əvəz edəcək, real görünmür. Bunun üçün ilk olaraq tikintiyə yararlı taxtaların meşəsini salmalıyıq. İndi salmalıyıq ki, 15-20 il sonra o məhsullardan istifadə edə bilək".

"Bəzi məhsulların yerli istehsalı yox, idxalı daha münasib qiymətə başa gəlir" - deyən E.Fərzəliyev bildirdi ki, bu halda da yerli istehsalı təşkil etmək lazımdır: "Pandemiya dövründə gördük ki, sərhədlər bağlandı, bir çox məhsulların idxalında problemlər yaşandı. Asılılıq var idi deyə, o məhsullar bizim üçün əlçatan olmadı. Nə qədər baha olsa da, gələcək üçün bunları da qurmaq lazımdır".

E.Fərzəliyev deyir ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə inşaat məhsullarının istehsalı üçün xammal çoxdur: "Azad olunmuş ərazilərdə 140 adda sərvət var. Mərmər, qranit, daş, qızıl və s. yataqlar həddindən artıq çoxdur. Digər ərazilərimizdə də bir çox mədənlər var. Azərbaycan yerli mədənləri hesabına tikinti məhsulları istehsal edərsə, bir çox tikinti materiallarının idxalından imtina edə bilərik".

E.Fərzəliyev bildirdi ki, inşaat məhsullarına qarşıdakı illərdə tələb çox olacaq. Bu səbəbdən yerli istehsalın artırılmasına ehtiyac var: "Təkcə paytaxt Bakıda minlərlə istismar müddəti bitmiş çoxmənzilli yaşayış binaları var. Onlar zamanla sökülür, yeni binalarla əvəzlənir. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa işləri hələ uzun müddət gedəcək. Regionlarda da tikinti işləri çox olacaq. Bu baxımdan tikinti materiallarına da tələb çox olacaq".

Əmlak eksperti Elnur Azadov deyir ki, Rusiyadan gələn bütün məhsulların qiymətində böyük artım yoxdur: "Xammalı Rusiyanın özündə olan inşaat məhsulları var, bir də özlərində olmayan. Xammalı özündə olan məhsulların Rusiyada qiymət artımı 15-25 faiz olub. Lakin bizim bazarda Rusiya rublu ucuzlaşdığı üçün bu ölkədən idxal olunan həmin məhsullarda 5-10 faiz arası qiymət artımı izlənilir. Xammalı qismən xaricdən idxal etdikləri məhsullarda isə qiymət 15-30 faiz artıb. Bəzən 40 faiz də ola bilir. O mallar ki Rusiyada istehsal olunur, xammalı isə tamamilə xaricdən gətirilir, həmin məhsullarda isə 40-80 faiz qiymət artımı var".

E.Azadovun sözlərinə görə, ümumilikdə, Rusiya və Ukraynanın hansı inşaat məhsullarına tələb var idisə, indi istehlakçılar həmin məhsulların alternativ ölkələrdən idxal ediləninə üstünlük verəcəklər: "Bəzi məhsullarla bağlı ölkəmizdə yerli istehsal yox idi, daha çox Rusiya və Ukraynadan gətirirdik. Həmin məhsulları indi Türkiyə, İran, Çin bazarlarından daha münasib qiymətə əldə edə bilərik. Bəzi sahələrdə ölkəmizdə yerli istehsal var, amma alıcılar yenə də xarici məhsulları alırlar. Çünki keyfiyyət və görünüşcə geri qalırıq. Məsələn, 8 il öncə Azərbaycanda keramik məhsullar istehsal olunmağa başlayıb. Cəmi 2 istehsalçı var. Yerli istehsal olduğu üçün gömrük və daşınma xərcləri yoxdur. Lakin analoji mallar İran, Çin, Hindistan, Rusiyada daha ucuz başa gəlir. Üstəlik keyfiyyətləri də yüksəkdir. Bizim inşaat mallarımız dünya bazarına çıxa bilmir. İstehlakçı seçim qarşısında qalır və bir manat baha alır, amma xaricdən gələni seçir. Bu, onlar üçün böyük itki deyil".

E.Azadov qeyd etdi ki, ölkədə istehsal olmayan inşaat məhsullarının istehsalına investisiya yatırmaq risklidir: "Birincisi, xammal Azərbaycanda məhdud saydadır. İkincisi, investisiyanın bu kimi sahələrə qoyuluşu o qədər əlverişli deyil. Azərbaycanda nə varsa, artıq var. Digərlərinə böyük investisiya qoymaq, daxili bazar üçün istehsal etmək risklidir. Çünki istehlakçı 5-10 faiz baha olsa da, xarici məhsulu alacaq".


BiG.Az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Xəbərlər   Baxılıb: 490   Tarix: 15 may 2022  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş
Turlar.az

Oxşar xəbərlər

.

"Crocus City Hall"un bərpası neçə milyona başa gələcək? - Emin Ağalarov AÇIQLADI

"Crocus City Hall"ın konsert zalının yenidən tikintisi 150 milyon dollara (təxminən 255 milyon AZN) başa gələcək. Bunu "Crocus Group"un sahibi Araz Ağalarovun oğlu, "Agalarov Development" şirkətinin prezidenti Emin Ağalarov deyib. Onun sözlərinə görə, 15 il əvvəl kompleksi

28.03.2024 447
.

Aİ Şurasının rəsmiləri Azərbaycana səfər edəcəklər

Avropa İttifaqı Şurasının Siyasi və Təhlükəsizlik Komitəsinin üzvləri aprelin 8-9-da Ermənistanda səfərdə olacaqlar. Bu ölkənin mətbuatında yayılan məlumatlara görə, səfərin məqsədi regionda baş verən proseslər və Ermənistan-Azərbaycan sülh prosesi haqqında məlumat əldə etməkdir. Nümayəndə heyəti həmçini

28.03.2024 125
.

ABŞ-da bıçaqlı hücum: 4 ölü

ABŞ-ın İllinoys ştatında bıçaqlı hücum olub. BİG.AZ xəbər verir ki, hadisə nəticəsində 4 nəfər həlak olub, 5 nəfər yaralanıb. Bildirilir ki, yaralılardan birinin vəziyyəti ağırdır. Polis hadisə yerinə gəlib və hücum edən şəxs saxlanılıb. Faktla bağlı araşdırma başladılıb

28.03.2024 144
.

ABŞ Qəzzadakı soyqırımı qəbul etməyib

Amerika Birləşmiş Ştatları BMT-nin İsrailin Qəzzada soyqırım törətdiyinə dair hesabatını rədd edib. xəbər verir ki, ABŞ Dövlət Departamenti İsrailin soyqırım törətmədiyini iddia edib. Nazirliyin sözçüsü Metyu Miller, Tel-Əviv rəhbərliyinə dəstəyin davam etdiyini açıqlayıb. Birləşmiş Millətlər Təşkilatını

28.03.2024 127
.

Paşinyan Qarabağ separatçılarından imtina etdi: "Tanımırıq"

Ermənistan sürgündə olan heç bir "Dağlıq Qarabağ hökuməti"ni tanımır. Qaynarinfo TASS-a istinadən xəbər verir ki, bunu Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan hökumətin martın 28-də keçirilən iclasında bildirib. Onun sözlərinə görə, belə açıqlamalar Ermənistanın milli təhlükəsizliyini təhdi

28.03.2024 322
.

"Ermənistanın KTMT təlimlərdə iştirak etməyəcəyi gözlənilən idi" - Politoloq

Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) bu il "Rubej 2024" adlı birgə təlim də daxil olmaqla yeddi təlim keçirəcək.Bu barədə təşkilatın baş katibi İmanqali Tasmaqambetov "Milli Müdafiə" jurnalına müsahibəsində deyib.Hazırda KTMT-yə Rusiya, Belarus, Qazaxıstan, Qırğızıstan

28.03.2024 252
.

Azərbaycanın Əməkdar artisti vəfat etdi - FOTO

Azərbaycanın Əməkdar artisti Rahib Əliyev vəfat edib. xəbər verir ki, bununla bağlı məlumat sosial şəbəkələrdə yayılıb. Bildirilib ki, Əməkdar artist bu gün 78 yaşında vəfat edib. Xatırladaq ki, Rahib Əliyev 12 iyul 1945-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1967-ci ildən indiyə qədər Azərbaycan Dövlə

28.03.2024 839
.

Bakının informasiyası var: 5 apreldə nə baş verəcək?

Aprelin 5-də Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyanın ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinken və Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyenlə Brüsseldə planlaşdırılan görüşü Cənubi Qafqazda siyasi tarazlığa ciddi şəkildə təsir edə bilər. xəbər verir ki, bu barədə siyasi şərhçi Asif Nərimanlı öz sosial şəbək

28.03.2024 851
.

Gəlinə verilən hədiyyə boşananda bölünməyəcək

Nişan-toy mərasimlərində ərə və ya arvada verilən hədiyyələr onların ayrıca əmlakı hesab olunacaq. "Qafqazinfo"nun məlumatına görə, bu barədə Ali Məhkəmənin "Ər və arvadın əmlaklarının bölünməsi" ilə bağlı Plenum qərarında əks olunub. Qeyd edilib ki, mərasimlərdə ümumilikdə ailəy

28.03.2024 656