Epidemiyalar daha ölümcül olacaq
"Ginkgo Bioworks" biotexnoloji şirkətinin təhlilinə görə, elmi icmalar son illərdə daha çox yayılmış epidemiyalar və pandemiyalarla bağlı ciddi narahatlıqlarını ifadə ediblər.
Lent.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, son yarım əsrdə əvvəllər təcrid olunmuş heyvan populyasiyalarında yaşayan patogenlər eksponensial sürətlə ölümcül epidemiyalara səbəb olub. Tədqiqat yaxın illərdə daha da pisləşəcək narahatedici tendensiyanı vurğulayır.
Heyvandan insana viruslardan ölümlər 1963-2019-cu illər arasında ildə 8 faiz artıb. Bu da 2050-ci ilə qədər bir neçə xəstəlikdən ölənlərin sayının göstərilən səviyyədən ən azı 12 dəfə artacağına dair proqnozlar yaradır. Bu xəbərdarlıq epidemiyanın qarşısının alınmasının daha effektiv tədbirlərinə və onların mənbələrinin daha yaxşı başa düşülməsinə ehtiyac olduğunu vurğulayır.
Viral epidemiyaların əsas mənbəyi vəhşi və ev heyvanlarıdır ki, onlar patogenlərin daşıyıcısı olmaqla xəstəlikləri insanlara ötürürlər. Vəhşi yaşayış mühitinə genişlənmə və iqlim dəyişikliyi kimi müasir insan fəaliyyəti, insanlarla yoluxmuş heyvanlar arasında təmas ehtimalını artırır.
Alimlər həmçinin qeyd edirlər ki, onların proqnozları mühafizəkar hesablamalara əsaslanır və COVID-19 kimi pandemiyaları nəzərə almır. Ən son pandemiya gələcək epidemiyaların qarşısını almaq üçün nəzarət və monitorinq proqramlarının maliyyələşdirilməsinin, həmçinin vəhşi təbiətdə viruslara daha effektiv nəzarət etmək üçün texnologiyaların yaradılmasının vacibliyini vurğulayır.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Sağlamlıq Baxılıb: 1920 Tarix: 11 noyabr 2023
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Çipsdən niyə imtina etmək lazımdır? - Kardioloqlar açıqladı
Kardioloqların fikrincə, gün ərzində sağlam qəlyanaltılar istifadə etmək artıq çəkinin və ürək xəstəliklərinin qarşısını almağa kömək edir. Lakin nəyin yeyilməsi xüsusilə önəmlidir. Qaynarinfo xəbər verir ki, "Parade" nəşri üçün danışan kardioloqlar xəstələrinə uzaq durmağı tövsiyə etdiklər
08.12.2025 532 Alimlərdən zeytun yağı ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
Alimlər uzun müddət açıq vəziyyətdə saxlanılan zeytun yağının sağlamlıq üçün ciddi risklər yaratdığı barədə xəbərdarlıq edib. Bildirilib ki, mətbəxdə aylarla kənarda qalan, istifadəsiz açılmış zeytun yağı zaman keçdikcə oksidləşir və toksik maddələr əmələ gətirə bilər. Bu birləşmələr xüsusilə ürək v
26.11.2025 612 Yetkin yaşda olan insanlar hansı balıqdan imtina etməlidir
Mütəxəssislər həmçinin 60+ yaşlılar üçün ən dəyərli balıq növlərini də adlandırıblar. xəbər verir ki, 60 yaşdan sonra maddələr mübadiləsi artıq daha ləng işləyir, həzm sistemi ağır yeməklərə daha həssas reaksiya verir, yağın artıqlığı isə ürək və damarlar üçün əlavə yük yarada bilər. Ona görə də mütəxəssislə
07.12.2025 279 20 günlük stress ömrü 10 saat qısaldır - Psixoloq
Stress hormonal sistemi aktivləşdirir və müxtəlif orqanlarda uzunmüddətli pozuntular yaradır. Uzun sürən daxili gərginlik psixosomatik xəstəliklərin yaranmasına şərait yaradır. Bu xəstəliklərə yüksək təzyiq. Mədə və onikibarmaq bağırsağın yara xəstəliyi. Astma. Artrit. Dermatoloji problemlər. Hətta ikinc
30.11.2025 363 Həkimlər həyəcan təbili çalır: Malyariyaya qarşı mübarizə dalana dirənib
Uzun illərin nailiyyətlərini məhv edə və səhiyyə sistemlərini həddindən artıq yükləyə biləcək genişmiqyaslı epidemiya təhlükəsi realdır. Qaynarinfo-nun məlumatına görə, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) xəbərdarlıq edir ki, malyariyaya qarşı qlobal mübarizə iqlim dəyişikliyi, parazitlərin dərmanlar
05.12.2025 421 Niyə qəhvə sizi yuxulu hiss etdirir? - İzahlı gözlənilməz cavab
Kofe adətən güclü stimulyator hesab olunur, məqsədi insanı canlandırmaq, diqqəti artırmaq və enerji verməkdir. Lakin bir çox insan paradoksal hal yaşayır: kofe içdikdən 30–60 dəqiqə sonra ağır yuxululuq, göz qapaqlarında ağırlıq və ümumi halsızlıq yaranır. Bu, heç də nadir istisna deyil, səbəb kofeini
30.11.2025 332 Soyuq havada çay əvəzinə su içmək daha faydalıdır
Havaların soyuması ilə insanlar bədəni isidən içkilərə xüsusilə çaya daha çox üstünlük verirlər. Lakin mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, soyuq günlərdə çay əvəzinə su içmək orqanizm üçün daha faydalıdır. xəbər verir ki, həkimlərin sözlərinə görə, soyuq havada bədən daha çox susuzlaşır. Bunun əsa
07.12.2025 468 Gərginsinizsə bu vitamininiz çatışmır
Vitamin D, B12, B6, maqnezium, sink və omeqa-3 yağ turşuları çatışmazlığını erkən mərhələdə müəyyən etmək çətindir. xəbər verir ki, bunu rusiyalı endokrinoloq, tibb elmləri namizədi Nataliya Tananakina deyib. "Bu qida maddələrinin azlığı adətən gözə çarpan simptomlarla özünü göstərmir". Eksperti
07.12.2025 328 Arıqladıqdan sonra çəki saxlamağın əsas yolları AÇIQLANDI
RusiyaNI Seçenov Universitetində piylənmənin müalicəsinə yanaşmanı dəyişə biləcək və arıqladıqdan sonra nəticəni qorumağa yardım edəcək genişmiqyaslı tədqiqat işlərinə başlanıb. -in məlumatına görə, mikrobiota, yuxu və fiziki aktivliyin öyrənilməsini əhatə edən yeni layihələr barədə Rusiya Elmlər Akademiyasını
12.12.2025 375 
