Bu il də bahalaşma olacaq? - AÇIQLAMA

Xəbər verdiyimiz kimi, ötən həftə Prezident İlham Əliyev ölkədə əhalinin sosial təminatının gücləndirilməsi məqsədilə yeni sərəncam və fərmanlar imzalayıb. Bununla da bir sıra dövlət qurumlarında çalışanların əmək haqqları, eləcə də sosial müavinətlər və təqaüdlər artırılıb.

Sual yaranır ki, minimum əməkhaqqının və pensiyaların artımı ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarının yenidən bahalaşmasına səbəb olacaqmı?

Mövzu ilə bağlı iqtisadçı ekspert Mahir Zeynalov BiG.AZ-a açıqlamasında bildirib ki, pensiyaların, sosial müavinatların, minimum aməkhaqqının artırılması bahalaşmaya bir növ kompensasiyadır:

"2022-ci il üzrə rəsmi inflyasiya 15 faizdir. Yəni bu, orta rəqəmdir. Əslində, ərzaq qiymətləri daha çox bahalaşıb. 15 faiz qeyri-ərzaq məhsulları ilə birlikdə orta qiymətdir. Təbii ki, ərzaq məhsullarının bahalaşması bu faizdən yüksəkdir. Ancaq istənilən halda dövlət tərəfindən qeyd olunan artımların, pensiyaların, sosial müavinatların, minimum aməkhaqqının artırılması qiymət artımına bir növ kompensasiyadır. Yəni qiymət artımları əhalinin xərcləri artmış olur. Bu baxımdan o artımlar müsbət qiymətləndirilməlidir. Həmçinin Cənab Prezident özü də qeyd etdi ki, 15 faiz minimum əməkhaqqının artırılması əslində inflyasiyaya uyğun olaraq 15 faiz artırılıb. Yəni indeksləşmə aparılıb ki, sosial cəhətdən əhalinin həssas qrupu sosial baxımdan müdafiə olunsun. Yəni inflyasiya artımına uyğun olaraq onların gəlirləri kompensasiya olunsun".

Ekspert qeyd edib ki, ölkədə maaş artımı özəl sektorda çalışan şəxslərə də şamil olunur:

"Minimum əməkhaqqının 15 faiz artırılaraq 300 manatdan 345 manata qaldırılması, həmçinin özəl sektorda çalışanlara aiddir. Yəni sahibkarın öz gəlirini artırıb azaltması öz əlindədir. Lakin sahibkarlıq müəssisəsində çalışan işçilərin də minimum əməkhaqqısı ən azı 15 faiz artırılmaldır. Sahibkar öz işçilərinə 345 manatdan aşağı əməkhaqqı təyin edə bilməz. Bu, məcburi bir qaydadır. Sahibkar da bütün işçiləri üçün minimal əməkhaqqını 345 manata qaldırmalıdır. Yəni özəl sektorda çalışanlara da həmin artımlar şamil olunur. Bu, məcburi qaydadır".

Marketlərdə süni qiymət artımından danışan iqtisadçı bildirib ki, 2022-ci ildə dünyada ərzaq qıtlığı baş verdikdən sonra yaranan bahalaşma bu ildə davam edə bilər:

"Qiymət artımlarına təsir edən müxtəlif amillər var. Onlardan birincisi dünya bazarında ərzağın bahalaşmasıdır. Bu proses təkcə bizdə getmir. Bildiyimiz kimi, Rusiya-Ukrayna müharibəsi ərzağın bahalaşmasına birbaşa təsir edən amillərdən biridir. Təbii ki, digər amillər də var. Dünya bazarında baxsaq ki, BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının açıqlamalarında da biz görürük ki, bu qiymət artımları 2022-ci ildə olub. Hətta 2023-ci ildə də qiymət artımları baş verəcək. Çünki dünyada həm ərzaq qıtlığı, həm də müharibələr var. Yəni səbəblərdən biri bununla bağlıdır. Bu da Azərbaycana da təsir edir. Çünki biz bir çox ərzaq məhsullarını idxal edirik və idxal məhsulları bahalaşır. Bundan əlavə əgər hər hansı süni qiymət artımları varsa burada artıq antiinhisar qanunvericilik işə salınmalıdır və süni qiymət artımına qarşı qanunvericilik çərçivəsində tədbirlər görülə bilər. Amma ümumilikdə götürəndə Azərbaycanda qiymətlər sərbəstdir, xüsusən də ərzağın və qeyri-ərzaq məhsullarının qiymətini bazar müəyyənləşdirir. Bu baxımdan burada qiymətlərin tənzimlənməsinin ən yaxşı üsulu rəqabət mühitinin formakaşdırılmasıdır. Bu, antiinhisar mübarizədir".

Nuranə

Telegramda izləyin