TikTok Azərbaycan mədəniyyətini qlobal miqyasda nümayiş etdirmək üçün qapılar açır

Qısa videolar yaratmaq və izləmək üçün aparıcı platforma olan TikTok ötən həftə 1 Avqust Azərbaycan Əlifbası və Dili Gününə həsr olunmuş, ana dili və ədəbiyyatın gözəlliyini vurğulamaq üçün nəzərdə tutulmuş "Ədəbi qonaq otağı" layihəsini həyata keçirdi. Layihə çərçivəsində tanınmış şəxslərlə canlı yayım vasitəsi ilə ədəbi qiraətlər təşkil etdi, bəzi məşhurlar isə bu layihəyə videoçarxlarla qoşuldu.

Layihə iştirakçılarıdan biri Azərbaycanın sevilən gənc ifaçısı, "Mən istədim", "Yuxuma da gəlmə", "Söz bitdi" kimi mahnıları ilə milyonların qəlbinə yol tapan MadTeen və Rəssam (MadTeen x Rəssam) duet ortağından Mətin Hüseynzadədir. Onun layihə ilə bağlı müsahibəsini təqdim edirik.

Sizcə, Azərbaycan Əlifbası və Dili Gününü qeyd etmək vacibdirmi?

Bəli, düşünürəm ki, Azərbaycan Əlifbası və Dili Gününü qeyd etmək çox vacibdir. Bu bizim milli kimliyimizin və mədəni irsimizin mühüm bir hissəsidir. Dilimiz və əlifbamız sadəcə ünsiyyət vasitəsi deyil, eyni zamanda tariximizin və mədəniyyətimizin daşıyıcısıdır. Bu günü qeyd etməklə biz gənc nəslə dilimizin və əlifbamızın əhəmiyyətini aşılayırıq. Bu həm də dünya miqyasında Azərbaycan dilinin və mədəniyyətinin tanıdılması üçün bir fürsətdir.

Bundan əlavə, bu əlamətdar gün bizə dilimizin qorunması və inkişafı üçün görülən işləri nəzərdən keçirmək, qarşıda duran vəzifələri müəyyənləşdirmək imkanı verir. Bu, dilimizin gələcəyi üçün strateji əhəmiyyət daşıyır, eyni zamanda hər birimizin ana dilimizə olan sevgisini və hörmətini ifadə etmək üçün gözəl bir fürsətdir.

TikTok kimi populyar rəqəmsal platformalar Azərbaycan mədəniyyəti və dilini dəstəkləmək üçün "Ədəbiyyat guşəsi" kimi layihələr yaratmaqla bu sahədə nə dərəcədə rol oynaya bilər? Sizcə, bu cür kampaniyalar, ümumiyyətlə, keçirilməlidirmi? Nə üçün?

Bəli, düşünürəm ki, TikTok kimi populyar rəqəmsal platformalarda "Ədəbiyyat guşəsi" tipli layihələrin yaradılması çox faydalı ola bilər və mütləq təşkil edilməlidir. Bunun bir neçə səbəbi var.
Əvvəla, bu cür platformalar xüsusilə gənc nəsil arasında böyük populyarlığa malikdir. Biz ədəbiyyatımızı və dilimizi təbliğ etmək istəyiriksə, auditoriyamızın olduğu yerdə olmalıyıq. TikTok kimi platformalar bizə geniş və aktiv bir auditoriyaya çatmaq imkanı verir. İkincisi, bu platformaların qısa və cəlbedici kontent formatı ədəbiyyatı daha əlçatan və maraqlı edə bilər. Məsələn, bir şeirin və ya ədəbi əsərin qısa bir hissəsini maraqlı vizual effektlərlə təqdim etmək gənclərdə ədəbiyyata maraq oyada bilər. Üçüncüsü, bu cür kampaniyalar interaktivliyə təşviq edir. İstifadəçilər öz sevimli ədəbi parçalarını paylaşa, müzakirələrə qoşula bilərlər. Bu, dilin və ədəbiyyatın canlı, aktiv istifadəsinə təşviq edir. Dördüncüsü, belə layihələr müasir texnologiya ilə milli dəyərlərimizi birləşdirməyə imkan verir.
Nəhayət, bu cür kampaniyalar dilimizin və mədəniyyətimizin qlobal miqyasda tanınmasına kömək edə bilər. TikTok kimi platformalar beynəlxalq auditoriyanı hədəfləməyə imkan verir, bu da Azərbaycan dilini və mədəniyyətini dünyaya tanıtmaq üçün əla bir fürsətdir.
Lakin əlbəttə ki, bu cür kampaniyaların effektiv olması üçün peşəkar yanaşma və düzgün strategiya lazımdır. Kontentin keyfiyyətli və cəlbedici olması, hədəf auditoriyasının maraqlarının nəzərə alınması vacibdir. Düşünürəm ki, bu cür kampaniyalar müasir dövrdə dilimizi və mədəniyyətimizi qorumaq və inkişaf etdirmək üçün zəruri bir addımdır.

Niyə Azərbaycan poeziyası haqqında layihədə iştirak etməyə qərar verdiniz?

Azərbaycan poeziyası haqqında layihədə iştirak etməyə qərar verməyimin bir neçə səbəbi var.
İlk növbədə, Azərbaycan poeziyasına olan dərin sevgim və marağım məni bu layihəyə cəlb etdi. Uşaqlıqdan bəri Nizami, Füzuli, Natəvan kimi klassik şairlərimizin əsərləri ilə böyümüşəm və onların yaradıcılığı məndə dərin iz buraxıb. İkincisi, bu layihənin Azərbaycan poeziyasını daha geniş auditoriyaya çatdırmaq potensialı məni həvəsləndirdi. Bundan əlavə, bu layihə mənə öz biliklərimi dərinləşdirmək və Azərbaycan poeziyasını yeni bir perspektivdən öyrənmək imkanı verdi. Hər zaman yeni şeylər öyrənməyə can atıram və bu layihə mənim üçün əla bir fürsət oldu.
Nəhayət, bu layihə vasitəsilə gənc nəslə poeziyamızı sevdirmək və onlara ilham vermək şansını əldə etdim. Gənclərin milli ədəbiyyatımıza marağını artırmaq mənim üçün çox vacibdir.
Bütün bu səbəblər məni Azərbaycan poeziyası haqqında layihədə iştirak etməyə həvəsləndirdi və mən bu qərarımdan çox məmnunam.

Bu layihənin ölkədəki insanlara hansı təsirinin olmasını istərdiniz? Bu layihə vasitəsilə onlar milli poeziya haqqında daha çox məlumat əldə edə bilərlərmi və ya ana dillərinin gözəlliyini daha çox dəyərləndirə bilərlərmi?

Bu layihənin ölkəmizdə insanlara çoxşaxəli və dərin təsir göstərməsini istərdim.
İlk növbədə, ümid edirəm ki, bu layihə vasitəsilə insanlar Azərbaycan poeziyasının zənginliyini və dərinliyini yenidən kəşf edəcəklər. Eyni zamanda bu layihənin ana dilimizin gözəlliyini və ifadə qüdrətini ön plana çıxaracağına inanıram. Poeziya dili ən incə və zərif şəkildə istifadə etmək üçün əla bir vasitədir. İnsanların şeirlərimizi oxuyarkən və ya dinləyərkən dilimizin melodiyasını, ahəngini və zənginliyini daha dərindən hiss edəcəklərini düşünürəm.
Bundan əlavə, ümid edirəm ki, bu layihə insanları öz yaradıcılıqlarını inkişaf etdirməyə həvəsləndirəcək. Bəlkə də, kimsə ilk dəfə şeir yazmağa cəsarət edəcək, ya da uzun müddətdir yazmağı dayandırdığı şeirlərinə yenidən qayıdacaq. Layihənin gənc nəslə xüsusi təsir göstərməsini istərdim. Onların poeziyanı sadəcə məktəb dərsliklərində öyrənilən bir şey kimi deyil, həyatlarının bir hissəsi, duyğularını ifadə etmək üçün bir vasitə kimi görməsini arzu edirəm.
Nəhayət, bu layihənin insanları bir-biri ilə birləşdirməsini istərdim. Poeziya müzakirələri, şeir gecələri və ya onlayn poeziya saatları vasitəsilə insanların bir araya gəlməsi, fikir mübadiləsi aparması və mədəni bağlarını gücləndirməsi gözəl olardı. Bəli, inanıram ki, bu layihə vasitəsilə insanlar həm milli poeziyamız haqqında daha çox məlumat əldə edə biləcək, həm də ana dilimizin gözəlliyini daha dərindən dəyərləndirəcəklər. Bu, sadəcə bir ədəbiyyat layihəsi deyil, eyni zamanda milli kimlik və mədəni irs layihəsidir.

TikTok istifadəçiləri üçün canlı yayım zamanı hansı şeirləri oxudunuz? Niyə məhz bu şeirləri seçdiniz?

Bu şeirləri seçməyimin bir neçə əsas səbəbi var. İlk növbədə, başlayaq Nəbi Xəzrinin "İstə" şeirindən. Bu şeir Azərbaycan poeziyasının gözəl nümunələrindən biridir. Şeir öz dərin məna yükü və bədii gözəlliyi ilə seçilir. "TikTok" kimi gənc auditoriyalı bir platformada poeziyamızın ən yaxşı örnəklərini təqdim etmək çox vacibdir.
İkincisi, bu şeirin dili sadə, axıcı və anlaşılandır. Bu xüsusiyyət gənc nəslin şeiri asanlıqla qavramasına və onunla emosional bağ qurmasına imkan verir. Eyni zamanda şeirin ritmi və musiqililiyi onu dinləmək üçün cəlbedici edir.
Üçüncüsü, şeirin məzmunu və verdiyi mesaj çox güclüdür. Sevginin böyüklüyü, fədakarlıq, qarşılıqsız sevmək kimi yüksək dəyərləri tərənnüm edir. Bu mövzular yaşından asılı olmayaraq, hər kəsə toxuna bilər və düşündürə bilər.
Dördüncüsü, şeirdəki təzadlar və müqayisələr ("Bir damla istəsəm, Bir ümman istə", "Bircə gül istəsəm, Gülüstan istə") onu daha maraqlı və yaddaqalan edir. Bu bədii vasitələr gənc auditoriyanın diqqətini cəlb edə və onları poeziyanın gücünü daha yaxından hiss etməyə sövq edə bilər.
Nəhayət, bu şeir vasitəsilə gənc nəslə Nəbi Xəzri kimi böyük bir şairi tanıtmaq və onun yaradıcılığına maraq oyatmaq istədim. Ümid edirəm ki, bu şeiri eşidən gənclər N.Xəzrinin digər əsərlərini də oxumağa həvəs göstərəcəklər.

Elvin İlqaroğlunun "Sən Qəribə Adamsan" şeiri də müasir Azərbaycan poeziyasının gözəl nümunələrindən biridir. TikTok kimi gənc auditoriyası olan bir platformada çağdaş şeirlərimizi təqdim etmək, ədəbiyyatımızın canlı və inkişaf etdiyini göstərmək baxımından çox önəmlidir. İkincisi, şeirin dili və üslubu müasir və səmimidir. Bu xüsusiyyət gənc nəslin şeirlə asanlıqla əlaqə qurmasına, özünü şeirdəki hisslərdə tapmasına imkan verir. Şeirin sadə, lakin təsirli dili onu həm oxumaq, həm də dinləmək üçün çox cəlbedici edir. Üçüncüsü, şeirin mövzusu – mürəkkəb, ziddiyyətli münasibətlər, anlaşılmaz sevgi – gənc auditoriyanın marağına səbəb ola biləcək bir mövzudur. Bu cür emosional və psixoloji məzmun gənclərin diqqətini cəlb edə və onları düşündürə bilər. Dördüncüsü, şeirdəki təzadlar ("Gah vecsiz görünürsən, Gah da ki diqqətindən kənara qaçmaq olmur") və metaforalar ("Ümid gülü əkirsən", "Köksümə dağ çəkirsən") onu daha maraqlı və yaddaqalan edir. Bu bədii vasitələr gənc auditoriyanın diqqətini cəlb edə və onları poeziyanın gücünü daha yaxından hiss etməyə sövq edə bilər. Beşincisi, şeir müasir insanın daxili dünyasını, onun yaşadığı tərəddüdləri, qorxuları və ümidləri çox gözəl əks etdirir. Bu, gənc nəslin öz hisslərini daha yaxşı anlamasına və ifadə etməsinə kömək edə bilər.
Nəhayət, bu şeir vasitəsilə gənc nəslə Elvin İlqaroğlu kimi müasir bir şairi tanıtmaq və onun yaradıcılığına maraq oyatmaq istədim. Bu, gənclərin müasir Azərbaycan poeziyasına daha çox diqqət yetirməsinə səbəb ola bilər.

Son olaraq, Bəxtiyar Vahabzadənin "Unutmaq istərəm" şeirini seçməyimin də səbəblərindən danışmaq istəyirəm. Bəxtiyar Vahabzadə Azərbaycan ədəbiyyatının ən görkəmli simalarından biridir. Onun yaradıcılığını gənc nəslə tanıtmaq və sevdirmək çox vacibdir. TikTok kimi geniş auditoriyası olan bir platformada Vahabzadənin şeirini səsləndirmək, onun irsini yaşatmaq və yeni nəsillərə ötürmək baxımından əhəmiyyətlidir.
İkincisi, bu şeir insan psixologiyasının dərin qatlarını açır. Unutmaq istəyib unuda bilməmək, özü ilə mübarizə aparmaq kimi mürəkkəb psixoloji prosesləri əks etdirir. Bu cür dərin və düşündürücü məzmun gənc auditoriyanı cəlb edə və onları öz daxili dünyalarını kəşf etməyə sövq edə bilər. Üçüncüsü, şeirin dili sadə, axıcı və təsirlidir. Bu xüsusiyyət şeirin gənc nəsil tərəfindən asanlıqla qavranılmasına və hiss edilməsinə imkan verir. Eyni zamanda şeirin ritmi və musiqililiyi onu dinləmək üçün çox cəlbedici edir. Dördüncüsü, şeirdəki ziddiyyətlər və təzadlar ("Mən özüm-özümə unut dedikcə, Özümü unudub tapıram səni...") onu daha maraqlı və yaddaqalan edir. Bu bədii vasitələr gənc auditoriyanın diqqətini cəlb edə və onları poeziyanın gücünü daha yaxından hiss etməyə sövq edə bilər. Beşincisi, şeirin mövzusu – sevgi, ayrılıq, unuda bilməmək – universal və zamansızdır. Bu mövzular yaşından asılı olmayaraq, hər kəsə toxuna bilər və hər dövrdə aktualdır. Xüsusilə gənc insanların həyatında bu hisslər çox güclü ola bilər. Vahabzadənin bu şeiri müasir insanın yaşadığı emosional vəziyyətləri çox gözəl təsvir edir.

Ümumiyyətlə, Azərbaycan ədəbiyyatını və ya poeziyasını oxumağı xoşlayırsınızmı? Sevimli müəllifləriniz/şairləriniz kimlərdir? Nə üçün?

Əlbəttə, Azərbaycan ədəbiyyatını və poeziyasını oxumağı çox sevirəm. Zəngin və mədəni irsimizin ən gözəl təzahürlərindən biri məhz ədəbiyyatımızdır. Azərbaycan ədəbiyyatı və poeziyası həm forma, həm də məzmun baxımından olduqca zəngin və rəngarəngdir.

Mənim bir neçə sevimli müəllif və şairim var:
1. Nizami Gəncəvi. Dünya ədəbiyyatının ən böyük simalarından biri olan Nizami "Xəmsə"si ilə təkcə Azərbaycan deyil, bütün Şərq ədəbiyyatına böyük töhfə verib. Onun əsərlərindəki fəlsəfi dərinlik və bədii gözəllik məni hər zaman heyran edir.
2. Məhəmməd Füzuli. Füzulinin qəzəlləri və "Leyli və Məcnun" poeması Azərbaycan poeziyasının zirvələrindəndir. Onun dili, obrazları və məcazları təkrarolunmazdır.
3. Mirzə Ələkbər Sabir. Sabirin satirik şeirləri cəmiyyətin problemlərini ustalıqla əks etdirir. Onun yaradıcılığındakı kəskin tənqid və yumorla yanaşı, dərin humanizm məni çox cəlb edir.
4. Səməd Vurğun. Vurğunun vətənpərvərlik ruhlu şeirləri və poemaları Azərbaycan təbiətinin və xalqının gözəlliyini əks etdirir. Onun "Azərbaycan" şeiri milli himnimiz qədər dəyərlidir.
5. Bəxtiyar Vahabzadə. Vahabzadənin şeirlərindəki fəlsəfi dərinlik və milli ruh məni həmişə düşündürür. Onun ana dili, vətən sevgisi haqqında şeirləri xüsusilə təsirlidir.
6. Rəsul Rza. Sərbəst şeirin Azərbaycanda inkişafında böyük rolu olan Rəsul Rzanın yaradıcılığı forma və məzmun baxımından yenilikçidir. Onun "Rənglər" silsiləsi mənim ən sevdiyim əsərlərdəndir.
7. Məmməd Araz. Arazın təbiət təsvirləri və vətənpərvərlik mövzusunda yazdığı şeirlər məni dərindən təsirləndirir. "Azərbaycan – dünyam mənim" şeiri xüsusilə əzizdir.
Bu müəllifləri sevirəm, çünki onların hər biri Azərbaycan ədəbiyyatına öz unikal töhfəsini verib. Onların əsərləri milli kimliyimizi, mədəniyyətimizi və dəyərlərimizi əks etdirir, eyni zamanda ümumbəşəri ideyaları ustalıqla ifadə edir. Bu müəlliflərin yaradıcılığı vasitəsilə həm tariximizi, həm də müasir dövrümüzü daha yaxşı anlayır, dünyaya və insana dair dərin fəlsəfi fikirlər əldə edirəm.

Azərbaycan mədəniyyəti, dili və ədəbiyyatı haqqında məzmun yaratmaq istəyən insanlara nə tövsiyə edərdiniz? Sizcə, bu cür məzmun paylaşılmağa dəyərmi və belə məzmunlar TikTok-da öz auditoriyasını tapacaqmı?

Azərbaycan mədəniyyəti, dili və ədəbiyyatı haqqında məzmun yaratmaq istəyən insanlara bir neçə tövsiyə verərdim:
1. Müasirliyi və ənənəni birləşdirin. Klassik ədəbiyyatı və mədəni elementləri müasir kontekstdə təqdim edin. Məsələn, klassik bir şeiri müasir musiqi ilə birləşdirə bilərsiniz.
2. Vizual cəlbediciliyə diqqət yetirin. TikTok kimi platformalarda vizual təqdimat çox önəmlidir. Milli ornamentlərdən, tarixi yerlərin görüntülərindən istifadə edə bilərsiniz.
3. İnteraktiv olun. Auditoriyaya suallar verin, onları müzakirəyə cəlb edin. Məsələn, bir atalar sözünün mənasını soruşa bilərsiniz.
4. Qısa və yığcam olun. TikTok-da diqqəti qısa müddətdə cəlb etmək lazımdır. Məlumatları kiçik, maraqlı hissələrə bölün.
5. Müqayisələr aparın. Azərbaycan mədəniyyətini digər mədəniyyətlərlə müqayisə edin. Bu həm maraqlı, həm də öyrədici ola bilər.
6. Tarixi faktları maraqlı şəkildə təqdim edin. "Bunu bilirdinizmi?" formatında məlumatlar paylaşın.
Məncə, bu cür məzmun paylaşılmağa dəyər və TikTok-da öz auditoriyasını tapa bilər. Bunun bir neçə səbəbi var:
1. Milli kimliyin gücləndirilməsi. Belə məzmunlar gənc nəslin öz mədəniyyətini və tarixini daha yaxşı tanımasına kömək edir.
2. Qlobal maraq. Dünyada fərqli mədəniyyətlərə maraq artır. Azərbaycan mədəniyyəti haqqında məlumatlar xarici auditoriya üçün də maraqlı ola bilər.
3. Nəsillərarası əlaqə. Belə məzmunlar gənc nəsillə yaşlı nəsil arasında körpü rolu oynaya bilər.
4. Yaradıcılıq imkanları. Mədəniyyət və ədəbiyyat mövzuları yaradıcı məzmun üçün zəngin mənbədir.
5. Dil öyrənmə imkanı. Azərbaycan dilini öyrənmək istəyənlər üçün belə məzmunlar çox faydalı ola bilər.
TikTok-da bu cür məzmunların öz auditoriyasını tapacağına inanıram. Platforma gənclərin çox istifadə etdiyi bir məkandır və gənclər öz mədəniyyətlərini daha yaxşı tanımaq, eyni zamanda onu müasir formada ifadə etmək istəyirlər. Düzgün yanaşma və yaradıcı təqdimatla Azərbaycan mədəniyyəti, dili və ədəbiyyatı haqqında məzmunlar TikTok-da populyar ola bilər və geniş auditoriya toplaya bilər.

Telegramda izləyin