Müəllim həyatı irəliyə doğru yaşamağa aparan şəxsdir!

Yeni nəslin memarları olan müəllimlərimizi bir gün də olsa sevindirmək, onlara olan borcumuzu müəyyən qədər ödəmək imkanı əldə etmək üçün hər il 5 oktyabrı Müəllimlər Günü kimi qeyd edirik. Təbii ki, 5 oktyabr təkcə əməkdar müəllimlərimizə qiymət verildiyi gün deyil. Onlara olan sevgimiz, hörmətimiz daimidir. Müəllimlər həyatımızın yol xəritəsidir. Onların sayəsində həyat yolumuz daha da gözəlləşir və şagirdləri daha gözəl gələcəyə hazırlamaq, onlara sevgi, hörmət və mənəviyyat aşılamaq bu yola işıq salır. O işıqlar minlərlə tələbənin yolunu və qaranlıq dünyanı aydın edir. Bu fədakarlıq özü üçün deyil. Müəllimin yeganə qayğısı şagirdlərini daha yaxşı yerlərə aparmaqdır. Yalnız bunun üçün çalışır, Təbii ki, sadəcə dərsə girib-çıxmaq variantı da var. Amma bu, onu qane etmir. Müəllim daha çox iş görməli olduğunun fərqindədir və həvəslidir. Bu həvəs ona güc verir, daha çox işləməyə vadar edir.

Hər bir cəmiyyətin quruluşu fərqlidir və özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir. Bunları heç vaxt nəzərdən qaçırmamalıyıq, lakin ümumbəşəri dəyərlərə çatmağın yolu və üsulu indi məlumdur: Elmi təhsil anlayışı...Hətta inkişaf etmiş Qərb ölkələrinin "yüksək icma" səviyyəsinə çatmasını şərtləndirən faktlar göz ardı edilsə belə - ən azı, təhsil işçiləri olaraq daha o faktları nəzərdən qaçıra bilməz. Elm bütün bəşəriyyəti əhatə etdiyi kimi, elmi təhsil də hər bir cəmiyyət üçün çörək və su qədər həyati əhəmiyyət kəsb edir. Elmi təhsilin həyata keçirilməsində müəllimin rolu nədir. Necə olmalıdır?

Xüsusilə təhsilə bu yanaşma bizə tanış olmayan bir şey deyil. Kənd institutları ilə bu anlayış yerli olaraq böyük uğurlara imza atıb və hər cəhətdən bütün bəşəriyyətə nümunə olub. Bəzi ölkələrdə sonradan "Kənd Müəllim Məktəbləri" bəzi nöqsanlarına baxmayaraq, müəyyən müddət də olsa, eyni anlayışla öz vəzifələrini davam etdirdilər. Bütün bu nümunəvi araşdırmalar bəzi maraq qrupları tərəfindən davamlı daha dəqiq desək, bilərəkdən dayandırılırdı. Dünya həqiqətən dəyişir. Yaşanan problemlər artıq təkcə o ölkənin əhalisinə aid deyil. Bu, gec də olsa, bütün dünyanın problemidir. Dominant güclər nə qədər bunun qarşısını almağa çalışsalar da, bəzi faktları artıq gizlətmək mümkün deyil. Açığı, hər bir vicdanlı insan, istər solçu, istər sağçı, gec-tez həqiqəti görür.

Bu baxımdan müəllim heç vaxt öyrənməni dayandırmamalıdır. Həmişə öyrənməlidir. Öyrəndiyi kimi öyrətməlidir. Müəllimlər əvvəlcə özünü təkmilləşdirir, sonra tələbələri... Hər bir sahəni təmsil edən müxtəlif sahələr var. Peşə liseylərində çalışan peşə təhsili müəllimləri, sinif müəllimləri, filial kurslarının müəllimləri kimi... Hər şagirdi eyni qəlibdə qoymaq olmaz. Müəllimlər üçün şagirdin çatışmazlıqlarını və öyrənmə tərzini bilmək ən vacib addımdır. Mənfi davranışı müsbət davranışa çevirmək üçün çalışırlar. Müəllimliyi digər peşələrdən fərqləndirən ən mühüm xüsusiyyət gələcəyin formalaşdırılmasıdır. Onlar öz ürəklərini, həyatlarını bu yola qoyurlar.

Tədris tarixinə nəzər salsaq, ən məşhur nümunələr sofistlərdir. Müəyyən vaxtlarda qəsəbələrə baş çəkər, insanları maarifləndirməyə çalışardılar. Müəllimlərin bilik anbarını evdə fəaliyyət göstərən kitabxana kimi də xarakterizə etmək olar. Onların peşəsi dörd divar arasında həyata keçirilmir. Tədrisdə iş saatı yoxdur. Onların öyrətmə məqsədi var ki, bu, peşəkar deformasiya kimi görünə bilən və hətta gündəlik həyatlarında, istənilən vaxt, hər yerdə əks olunan bir davranışdır. 19-cu əsrin mütəfəkkirlərindən biri olan Kierkegaard demişdir: "Müəllim həyatı irəliyə doğru yaşamağa və geriyə doğru başa düşülməyə aparan kimsədir". O, bunu belə müəyyənləşdirir: Müəllimlərin qəlbi sevgi ilə dolmalıdır. Şam kimi şagirdlərin yolunu işıqlandırırlar".

Sevda Səfərova

Telegramda izləyin