Xirosimaya bomba atan pilotlardan maraqlı açıqlamalar

Səhər yeməyindən sonra toplantı otağına keçdilər. Hər tərəfi xəritələrlə örtülü olan otağın mərkəzində soyuq gözlərlə onları süzən zabit əlini xəritənin üzərində gəzdirib, bir nöqtədə saxladı: "Yalnız bir şansınız var. Hədəfi qaçırmayın. Müharibəni qurtara bilərsiniz..."

Nəhəng təyyarələrlə Sakit Okeandakı Marian adalarından səmaya qalxdıqları zaman saatlar gecə 02:45-i göstərirdi. 12 saatlıq uzun və ölümcül səyahət başlamışdı. Bir neçə saat sonra Xirosima adasının üzərinə çatdılar... Təyyarəni bir azca qərbə tərəf çevirdilər... Həyəcan çoxalırdı... Nişançı sərt bir şəkildə qışqırdı: "Hədəfi gördüm!"

Digər bir pilot tərəddüd etmədən düyməyə basdı. "B-29"-un altındakı bomba qapağı açıldı və "balaca oğlan" (bombanın adını belə qoymuşdular) buludların arasından keçərək sürətlə hədəfə tərəf qaçmağa başladı. Bu vaxt bir ton yükdən azad olmuş təyyarə 180 dərəcəlik manverlə sürətlə dönərək əks istiqamətdə uçmağa başladı.

Düz 43 saniyə sonra... Gözləri kor edəcək dərəcədə parlaq olan işıq və onunla bərabər nəhəng toz buludu sürətlə səmaya yüksəlməyə başladı. Buludun altında on minlərlə insan yanmış və minərlə ev kül olmuşdu... Tarix 6 avqust 1945-ci ili göstərirdi. Amerika Yaponiyaya tarixin ilk atom bombasını atmışdı. Eyni toz buludu 3 gün sonra Naqasakinin səmasını bürüyəndə Yaponiya İmperatoru qeyri-şərtsiz təslim olmağa hazırlaşırdı...

Bombanın atılmasında iştirak edənlər uzun illər bu haqda heç yerdə danışmasalar da, sonradan bir jurnala o gün barədə danışdılar. İki yüz minə yaxın insanın ölümünə səbəb olan atom bombasını atan pilotlar illər keçməsinə baxmayaraq, hələ də düzgün iş gördüklərinə inanırlar: "Bəli, çox insan öldü. Amma onlar ölməsəydi, milyonlar öləcəkdi".

Bu fəlakətə imza atanlardan biri də Morris Cepson idi. O, atom bombasının son ana qədər hazır olmasına cavabdeh olub. "Xirosimaya atılmamışdan yarım saat qabaq onu aktiv hala gətirdim. Bombanın üzərindəki 3 ədəd yaşıl rəngli borucuqları, qırmızı rəngli borucuqlarla dəyişdirdim. O andan etibarən bomba öz-özünə işləməyə başladı", - deyən Morris bombanın partladığı anı belə xatırlayır: "Çox nəhəng bir bulud yüksəlirdi. Aşağıda isə eninə yayılan ağ və qara toz buludu var idi. Gördüyüm mənzərə fəlakət idi. Aşağıda şəhərlə birlikdə insanların da yanıb kül olduğunu təsəvvür etmək çətin deyildi. Amma bu, edilməli idi". Morris Cepson geri qayıdandan dərhal sonra restorana gedib normal şəkildə dostları ilə yemək yediyini də bildirib.

Atom bombasını aparan "Enola Gay" adlı təyyarınin əsas pilotu Teodor Van Kirk o hadisəni belə izah edib: "Bomba atacağımızdan xəbərim var idi, amma bunun nə demək olduğunu bomba partlayanda dərk etdik. Təyyarəyə minməmişdən qabaq hər kəs bizim şəklimizi çəkir, videokamera ilə görüntüyə alırdı. Sanki hansısa bir filmin təqdimat mərasimi idi. Amma təyyarəyə mindikdən sonra bu iş bizim üçün adi bir vəzifə kimi görsənirdi. Bəziləri küncdə bir yerdə yatır, bəziləri kitab oxuyurdu. Atom bombası atıldığı an "işin rəngi dəyişdi". Partlayışın yaratdığı şok dalğası təyyarəmizə sillə kimi dəydi. Aşağıya baxanda hər kəsin ağzı açıq qalmışdı. Aşağıda nələr baş verdiyini bir az da olsa, təsəvvür edə bilirdik..."

Atom bombası ilə bağlı maraqlı faktlar:

*Atom bombası amerikalıların əksəriyyətinin kiçikboylu olmasına görə "balaca oğlan" adlandırılmışdı.

*Bombanın təsiri daha çox əraziyə yayılsın deyə, bombanı yerə 580 metr qalmış partladıblar.

*Təyyarə orada olan pilotlardan Pol Tibbetsin anasının adı ilə - "Enola Gay" adlandırılmışdı.

*Partlayışdan sonra meydana gələn toz buludu 13 km yüksəkliyə yayılmışdı. Hətta partlayış yerindən 560 km uzaqlaşan təyyarənin heyəti belə, toz buludunu görə bilirdi.