Piza qülləsi. Qüllənin yaranma tarixi

BiG.AZ modern.az-a istinadən bildirir ki,Piza qülləsi İtaliya şəhəri Pizanın ən məşhur abidələrindəndir.

Bu abidə zəng formasında olub yıxılan qüllə də adlanır. Həmçinin bu qüllə Piza kilsələr qrupunun bir hissəsi hesab olunur. Qüllə "Möcüzələr meydanı" da adını almış ərazinin tərkibinə daxildir.

Piza qülləsinin tarixinin 750 il olduğu təxmin olunur. Qüllənin unikallığı həm də onun yana doğru əyilmiş formada olmasıdır və bu xüsusiyyət ona bu adı qazandıraraq dünyada məşhur etmişdir. Bəs bunun səbəbi nə ilə əlaqədardır?

Tarixə istinadən deyilir ki, qüllənin bu formada olması əvvəlcədən belə planlaşdırılmışdır, lakin bu fakt sonralar öz əksini tapmamışdır. Daha bir fərziyyəyə əsasən 1173-cü ildə qüllənin təməli qoyularkən bünövrə əyri qoyulmuş və buna görə də tikinti 100 il müddətinə təxirə salınmışdır. Abidə bərpa olunduqdan sonra onun cənuba doğru əyilməsi aydın olaraq müşahidə olunmağa başladı. Qüllənin baş memarları olan Bonnano Pizano və Vilhelm fon İnnsburqa öz əməklərinin nəticəsini görmək nəsib olmadı.

Piza qülləsi silindr formasında, roma-pizan üslubunda tamamlanmışdır və 8 pillədən ibarətdir. Aşağı pillə olan zəng qülləsi 15 yarım sütunlarla bəzədilib. Yuxarı hissədə kiçik zənglərlə bəzədilmiş böyük kilsə zəngi yerləşir. Yuxarı pillə də zənglərlə bəzədilmişdir və mənzərəli meydanı vardır. Bu meydana aparan 294 pillədən ibarət olan burma pilləkən də quraşdırılmışdır. Qüllə mərmər və daşdan, mərkəzi silindr isə kərpicdən tikilmişdir. Bu abidə ağ və açıq-boz mərmərlə bəzədilib. Giriş hissədə Madonna və uşaq heykəli qoyulmuş, çıxışda isə möhtəşəm heyvan barelyefləri təsvir olunmuşdur. Piza qülləsinin yüksək hissəsinin hündürlüyü 55 metr, aşağı hissəsinin hündürlüyü isə 56 metrdir. Qüllənin diametri 15 metr olub, divarlarının eni yuxarı hissədə 2,48, aşağı hissədə isə 4,09 metr təşkil edir. Piza qülləsinin kütləsi isə 14450 tondan ibarətdir.

Qüllənin yana doğru əyilməsi dəqiqləşdirildikdən sonra ona mütəmadi olaraq nəzarət olunmağa başladı. Qüllə il ərzində 1,2 millimetr yana doğru əyilir və inşa edildiyi tarixdən etibarən bu günümüzə qədər mərkəzdən 5,3 metr əyilmişdir. Hər il keçdikcə qüllənin əyilməsi sürətlənir və bu da artıq ciddi narahatlıqlar doğurur.

Bünövrənin bərpasına böyük miqdarda vəsait xərclənir və bu yaxınlarda qüllənin dağılmış sütunları dəyişdirildi.

Buna baxmayaraq Piza qülləsi turistlərin ziyarəti üçün açıqdır. Turistlər böyük məmnuniyyətlə bu abidəni seyr etməyə gəlirlər və bu qülləni bir memarlıq möcüzəsi hesab edirlər.

1986-cı ildə Piza qülləsi, Kafedral Kilsə və baptist məbədi YUNESKO-nun ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir və bu abidə hər il dünyanın hər yerindən milyonlarla turistləri özünə cəlb edir.

Telegramda izləyin