Bal alarkən nəyə fikir vermək lazımdır?

Bal insan orqanizminin ən yüksək dərəcədə və ən sürətli şəkildə faydalanacağı bir qidadır. İlıq su ilə qarışdırılaraq içilən balın bir neçə dəqiqə içində vücuda enerji verdiyi təsdiqlənib.

Bu məhsul antibakterioloji tərkibə malikdir. Balın antibakterioloji tərkibə malik olması orqanizmdəki müxtəlif növ mikrobların məhvini təmin edir.

Bal yığılan sahədə hansı bitki, ağac çoxluq təşkil edirsə bal növü həmin bitkinin adı ilə adlanır. Məsələn cökə, günəbaxan, akasiya, şabalıd və s. ballar. Təbiətdə sırf bir bitkidən toplanmış bal tapmaq demək olar ki, mümkün deyil.

Balın çox mühüm müalicəvi xüsusiyyətlərə malik olması artıq elmi cəhətdən əsaslandırılıb. Belə ki, balın qan azlığına, ürək-damar, şəkər xəstəliklərinə, uşaqların boy artımına, dəri, qaraciyər, soyuqdəymə və s. xəstəliklərin müalicəsində əvəzsiz rola malik olması faktdır. Bal xarici bir təsirə məruz qalmazsa uzun müddət xarab olmur, keyfiyyətini itirmir.
Baldan danışarkən onun qablaşdırılması, saxlanması və istehlakçılara çatdırılması da az əhəmiyyət daşımır. Satışa bal ağzı möhkəm bağlanan şüşə bankalara və başqa növ şüşə qablara qablaşdırılaraq çıxarılır. Balı soyuq və tam qaranlıq olan yerdə saxlamaq daha yaxşıdır. Quru yerdə ağzı bağlı bal istənilən temperaturda saxlanıla bilər. Yüksək rütubət şəraitində isə 10º-dən aşağı, yaxud 30-32º temperaturda saxlamaq daha yaxşıdır.

Bal kənar qoxuları tez götürmək qabiliyyətinə malikdir. Ona görə də onun saxlandığı otaq və qab təmiz olmalıdır. Balı dəmir və mis qablarda qətiyyən saxlamaq olmaz. Bu kimi qablarda bal kimyəvi reaksiyaya girir və nəticədə tərkibində zəhərli duzlar əmələ gəlir. Ağac çəllək və yeşiklərdə isə balı uğurla saxlamaq olar.

Xalis balın rütubəti az olduğundan kristallaşır, xarlayır. Balın xarlaması onun keyfiyyətinə xələl gətirmir. Əgər xarlanmış balı əvvəlki vəziyyətinə gətirmək istəyirsinizsə onu şüşə qabla birlikdə 35-40ºC temperatura qədər olan suyun içinə qoyun. Ancaq nəzərə alın ki, temperaturun bundan yuxarı olması balın tərkibindəki faydalı vitaminlərin itirilməsinə səbəb ola bilər.

Qablaşdırılmış bal markalandıqdan sonra satışa çıxarılmalıdır. Markalanarkən qabın korpusuna və qapağının üstünə məhsulun adını, botanik mənşəyini, yığım tarixini, istehsalçının, qablaşdırıcının adı, ünvanı, istehsalçının əmtəə nişanı, çəkisi, enerji dəyəri, saxlama müddəti, şəraiti, sertifikatlaşma ilə bağlı məlumat, məhsulun hazırlanmasını və sertifikatlaşmasını göstərən normativ sənədi əks etdirən etiket yapışdırırlar.

Müvafiq şəraitdə balın optimal saxlanılma müddəti 1 ildir. Bundan sonra o mikroblara qarşı olan xüsusiyyətlərini itirir. Qlükoza və fruktozanın həcmi 10-20% aşağı düşür. Tərkibindəki vitaminlər dağılmağa başlayır. Saxaroza və turşuların sayı artır.