Uşaq və pul

Yəqin bu sərlövhəni oxuyan bəzi valideyinlər deyəcəklər ki,bu nə sözdür,uşaq nədir,pul nədir,uşağın pulla nə işi var?

Başqaları isə əlavə edəcəklər:"Əlbəttə,uşaq nə qədər pula gec öyrənsə,pulla nə qədər gec maraqlansa,bir o qədər yaxşıdır".

Ancaq çox zaman həyatda belə olmur, lap belə düşünən ailələrin özündə də uşaq pulla təmasda olur,müəyyən şeyləri almaq üçün mağazaya gedir,pulun qalığını hesablayır,ona verilən cib xərcliyindən məktəb bufetində istifadə edir,avtobusa,metroya minir.Uşaq böyüyüb yeniyetməyə çevrildikcə,onun pula olan maraq və ehtiyacı da artır.

Demək,uşağın pulla əlaqəsin kəsmək nəinki mümkün deyildir,bəlkə də zərərlidir,nə onun,nə də tərbiyə işimizin xeyrinə deyildir.Söhbət də bu əlaqəni tamamilə üzməkdən,uşağın pula düzgün münasibət tərbiyə etməkdən,pulun insan həyatındakı əhəmiyyətini uşağa başa salmaqdan gedir.Söhbət ondan gedir ki,uşağı pulgir böyütmək,onu erkən yaşlarından pulla oynatmaq zərərli haldır, lakin uşağa pulun qədrini bildirmək,onu qənaətcil olmağa öyrətmək faydalıdır,bəlkə də zəruridir.

Bu, hər şeydən əvvəl,atadan,anadan asılıdır.Ailə var ki,burada valideyinlər pulu hər vəchlə uşaqdan gizlətməyə, onu qətiyyən pula yaxın qoymamağa çalışırlar. "Sənin pulla işin olmasın,o,sən qanan şey deyil".Bu zaman uşaqda pula qarşı gizli, qeyri-sağlam bir maraq oyanır.Uşaq nə yolla olursa- olsun əlinə pul keçirməyə,onun dadını bilməyə çalışır ki,bu da sonralar bir sıra peşmançılıqların baş verməsinə səbəb olur.

Yaxşı olmazmı ki,pulu uşaqdan gizlətməkdənsə,uşağa çox ehtiyatla hiss etdirilsin ki,ailənin maddi əsası olan pul ata və ana tərəfindən zəhmətlə, namusla qazanılır,onların faydalı əməyinin dəyəri kimi meydana gəlir,ailə üzvlərinin dolanışığının əsasını təşkil edir.Uşaq da bilsin ki,ailənin ehtiyacında bu pulun hər qəpiyinin öz yeri , sərf edilməsi yolları var.

Yaxşı olmazmı ki,ailənin büdcəsi onun bütün üzvlərinin, o cümlədən, uşaqların da iştirakı ilə tərtib olunsun,heç kəsdən heç nə gizlədilməsin, pul hamının bələd olduğu yerə qoyulsun və hər kəs oradan nə üçün,nə qədər götürəcəyini bilsin. Bizim belə ailələrimiz çoxdur.

Təəssüf ki,həmişə belə olmur. Bir ailə tanıyıram,ərin də əli pulla oynayır,arvadın da, ikisi də məvacibindən başqa evə xeyli pul gətirir. Elə ona görə də bu ailədə ər-arvad nəinki ciblərini ,hətta uşaqları da bölüblər. Qız anaya düşüb,oğul ataya.

Ana lap körpə vaxtından qızını bəzəyib düzəndirir, ata isə oğlunun cibini pulla doldurur. Yadımdadı bir dəfə bu ailədə qonaq idik. Qız kuklanı oynatmaqdan yorulub onu döyməyə, saçını, paltarını cırmağa başladı. Ata kuklanı qızın əlindən almaq istəyəndə oğlan dedi: "Dəymə ata, qoy cırsın,onsuzda sən almamısan ki, anam alıb".

İndi bu qız da, oğlan da ,böyüyüblər. Qız oxumaqdan çox bəzənib-düzənməyin fikrini çəkir,anasına elə qiymətli paltarlar aldırır ki, arvadın əlavə gəliri də davam gətirə bilmir. Əlborcu üçün ərinə müraciət edəndə o,deyir:

"Sən pul istəməkdənsə, qızının ipini çəksən yaxşıdır. On beş yaşı var,bütün şəhəri ələk-vələk eləyir". Arvad ərinin tənəsinə tənə ilə cavab verərək deyir: "Sən öz oğlunun dərdini çək,bir qarış vaxtından əyləşdirmisən xarici avtamobilə şəhəri baş-ayaq ölçür. Çantasında da kitabdan başqa hər nə desən var".

Təəssüf ki, uşaqların pula dadandırılması hallarına biz yalnız əyri yollarla pul əldə edən, rüşvətxorluq və saxtakarlıqla dolanan ailələrdə rast gəlmirik. Lap halal zəhmətlə dolanan, sağlam əhvali-ruhiyyənin hökm sürdüyü sadə,səmimi ailələrdə də bəzən uşaqlar pulgir böyüyür, valideyinlər uşaqla pul arasındakı münasibəti tənzim etməkdə acizlik çəkir,iradəsizlik göstərirlər.

Bu ailələrin başçıları,istər ata olsun,istərsə də ana,uşağa bəslədikləri kor-koranə məhəbbətdə o yerə çatırlar ki,özlərinin keçdikləri həyat məktəbinin ibrətamiz dərslərini də unudurlar.

Onlar özləri zəhmətlə, əməklə böyüdükləri halda,övladlarını zəhmətə alışdıra bilmirlər, özləri ərköyünlüyün nə olduğunu bilmədikləri halda, uşaqlarını ərköyün böyüdürlər,özləri hər manatı zəhmətlə,fədakar əməklə qazandıqları halda,uşaqlarının cibini pulla doldurur,sonra da bu səhf tərbiyə üsulunun altını çəkir,acı bəhrəsini dadmağa məcbur olurlar.

Sonluq üçünsə demək istərdim: "Bütün valideyinlər öz ailəsində tərbiyə işini elə qurmalıdırlar ki,uşaqlar tərəfindən pul namuslu, fədakar əməyin meyarı kimi qəbul edilsin və qiymətləndirilsin".

Telegramda izləyin

instagramda izləyin