Yazıçı Mir Cəlal Paşayevin anadan olmasından 106 il ötür

Bu gün yazıçı, ədəbiyyatşünas və professor Mir Cəlal Paşayevin doğum günüdür.

Bu gün görkəmli alim Mir Cəlal Paşayevin anadan olmasından 106 il keçir.

Uşaqlıq illəri...

1908-ci ilin bu günündə Cənubi Azərbaycanın Ərdəbil şəhərində dünyaya gələn Mir Cəlal Paşayev kiçik yaşlarında valideynləri ilə birlikdə Gəncəyə köçüb.

1918-ci ildə atası vəfat etdikdən sonra bir müddət böyük qardaşının himayəsində yaşayıb, sonra isə xeyriyyə cəmiyyətinin köməyi ilə ibtidai təhsil alıb. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Gəncə Darülmüəlliminə daxil olan (1924-1928) Mir Cəlal burada tələbə təşkilatının, sonra isə şəhər tələbə həmkarlar təşkilatının sədri də seçilib (1926-1927).

Ədəbiyyata gəlişi və ədəbi yaradıcılığı...

Yazıçı kimi 1928-ci ildə ədəbiyyata gələn Mir Cəlal Paşayev elə həmin ildə də ilk tədqiqat əsərini yazıb. Onun "Bir gəncin manifesti" əsəri Azərbaycan ədəbiyyatında mühüm yer tutub. Bundan başqa, yazıçının "Füzuli sənətkarlığı", "XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı", "Azərbaycanda ədəbi məktəblər (1905-1917)", "Ədəbiyyatşünaslığın əsasları" adlı fundamental əsərləri də ədəbiyyatşünaslıq elminin qızıl nüsxələrindəndir.

Mir Cəlal Paşayevin ilk şeirləri olan "Dənizin cinayəti", "Ananın vəsiyyəti", "Müxbir" mətbuatda çap olunarkən onun hələ 20 yaşı var idi. Şeirlərlə yanaşı, hekayələr də qələmə alan yazıçı 1930-cu ildən etibarən "Şərq qadını", "Gənc işçi", "İnqilab və mədəniyyət", "Ədəbiyyat qəzeti" kimi nüfuzlu nəşrlərdə öz yazılarını çap etdirib.

Yazıçı ədəbi yaradıcılığı dövründə 6 roman - "Bir gəncin manifesti", "Dirilən adam", "Yolumuz harayadır", "Açıq kitab", "Yaşıdlarım" və "Yeni şəhər" qələmə alıb.

Mir Cəlal Paşayev 1940-cı ildə "Füzulinin poetik xüsusiyyətləri" əsərinə görə filologiya elmləri namizədi, 1947-ci ildə isə "Azərbaycanda ədəbi məktəblər" əsərinə görə filologiya elmləri doktoru alimlik dərəcələrini alıb.

Pedaqoji fəaliyyəti...

Mir Cəlal Paşayev Kazan Şərq Pedaqoji İnstitutunun ədəbiyyat şöbəsində (1930-1932), Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirməklə yanaşı, müəllimlik də edib (1932-1935).

Ədibin klassik irsimiz və müasirlərimizə dair məqalələri, monoqrafik tədqiqatları, "Azərbaycanda ədəbi məktəblər" mövzusunda yazdığı doktorluq dissertasiyası, "Füzuli sənətkarlığı", "Cəlil Məmmədquluzadə realizmi haqqında" və sairə bu kimi əsərləri onun ədəbi-nəzəri düşüncə ilə ardıcıl və sistemli şəkildə məşğul olmasını təsdiqləyən çox ciddi faktlardır.

Mükafatları...

Görkəmli yazıçı "Qafqazın müdafiəsinə görə", "Əmək igidliyinə görə" (1944) medalları, "1941-45-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyinə görə" (1948), "Qırmızı əmək bayrağı" (1967), "Oktyabr inqilabı" (1978) və iki dəfə "Şərəf nişanı" (1950, 1958) ordenləri ilə təltif edilib.

Bundan başqa, iki dəfə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı və "Qabaqcıl maarif xadimi" nişanı ilə təltif olunub.

Mir Cəlal Paşayev 1978-ci il sentyabrın 28-də 70 yaşında vəfat edib. Yazıçı ikinci Fəxri xiyabanda dəfn edilib.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin