Azərbaycan təbiəti haqqında

Sual: Azərbaycanda köçəri quşların ən çox məskunlaşdığı ərazi hansıdır?

Cavab: Azərbaycanda köçəri quşların daha çox məskunlaşdığı ərazi respublikanın cənub-şərq hissəsində, Kür deltasının cənubunda yerləşən Böyük Qızılağac körfəzi və onun ətrafının quru və bataqlıq sahələridir. Həmin ərazidə yerləşən Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu 03 iyul 1929-cu il tarixində Azərbaycanın Qədim və İncəsənət Abidələrinin Qorunması Komitəsinin təşəbbüsü ilə yaradılmışdır. Ərazisi 88.360 ha-dır. Qoruqla yanaşı 10,7 min ha sahəsi olan Kiçik Qızılağac Dövlət Təbiət Yasaqlığı da fəaliyyət göstərir. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu respublikamızda sahəsinə görə birinci, yaranma tarixinə görə isə üçüncü qoruqdur.

Sual: Xəzər suitisi hansı xüsusiyyətinə görə digər suitilərdən fərqlənir?

Cavab: Xəzər suitisi (Phoca caspica) pərayaqlıların yeganə nümayəndəsidir ki, Dünya okeanının ən kiçik suitisi kimi "Ginnes"in rekordlar kitabına daxil edilmişdir. Bu növ yalnız Xəzər dənizində yayılmış endem növdür. Adı Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının "Qırmızı Siyahı"sına daxil edilmiş, Azərbaycan Respublikasının "Qırmızı Kitab"ının növbəti ikinci nəşrinə daxil edilmək üçün təklif edilmişdir.

Sual: Azərbaycanda ən böyük xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazisi hansıdır?

Cavab: Azərbaycanda ən böyük xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazisi Şahdağ Milli Parkıdır. Milli park Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2006-cı il 08 dekabr tarixli 1814 nömrəli Sərəncamı əsasında Quba, Qusar, İsmayıllı, Qəbələ, Oğuz və Şamaxı rayonlarının inzibati ərazilərində 115895 hektar ərazidə yaradılmışdır. Şahdağ Milli Parkının ərazisinin yerləşdiyi yüksəklik onun iqliminin müxtəlifliyinə, bitki örtüyünün, torpaqlarının və heyvanlar aləminin zənginliyinə əsaslı təsir göstərmişdir. Buradakı meşələr zəngin, füsunkar və gözəl mənzərələr yaratmaqla məşhurdur.

Sual: Azərbaycanda yayılmış nadir fauna növü olan ceyran (Gazella subgutturoza) hansı xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərində qorunur?

Cavab: Nadir və əsrarəngiz fauna növü olan ceyranın (Gazella subgutturoza) XIX əsrin ortalarında səhralarda, düzənliklərdə geniş yayılmış növ hesab edilirdi. Daha çox Qarabağ və Muğan düzlərində təsadüf edilirdi. Bizim əsrin 50-ci illərində ceyranın arealı və sayı azalmışdır. Hazırda əsas yayıldığı ərazilər Şirvan və Abşeron Milli Parkı, Bəndovan və Korçay Dövlət Təbiət Yasaqlıqlarında (8000 fərddən çox) hesab olunur.

Sual: Milli parkların dövlət , təbiət qoruqlarından fərqi nədən ibarətdir?

Cavab: Milli Parklar – xüsusi ekoloci, tarixi, estetik və digər əhəmiyyət daşıyan təbiət komplekslərinin yerləşdiyi və təbiəti mühafizə, maarifçilik, elmi, mədəni və digər məqsədlər üçün istifadə olunan təbiəti mühafizə və elmi-tədqiqat idarələri statusuna malik olan ərazilərdir. Yaranma tarixi çox gənc olan və qısa müddət ərzində sayı 8-ə çatdırılan milli parkların təşkilində əsas məqsəd ətraf mühitin, ekoloci tarazlığın, təbiət abidələrinin qorunması şərtilə ekoturizmin inkişafı, ekoloci maarifləndirmənin gücləndirilməsi, regionun zəngin təbiətinin qorunması və tərənnümündən ibarətdir.
BiG.AZ məlumatına görə, Dövlət Təbiət Qoruqları isə – səciyyəvi və nadir təbiət komplekslərini və obyektlərini təbii vəziyyətdə qoruyub saxlamaq, təbiət proseslərinin və hadisələrinin gedişini öyrənmək məqsədilə yaradılan təbiəti mühafizə və elmi tədqiqat idarələri statusuna malik ərazilərdir. Dövlət Təbiət Qoruqlarının torpaqlarından, habelə onun hüdudlarında olan sudan bitki və heyvanlar aləmindən təsərrüfat məqsədləri üçün istifadə edilməsi qadağandır.

Telegramda izləyin