31 mart Dünya Azərbaycanlıların soyqırım günüdür!

91 il bundan əvvəl Azərbaycan xalqı özünün ən faciəli günlərindən birini yaşadı və Bakıda, Şamaxıda, Salyanda Qubada, Göyçayda və digər yerlərdə erməni-rus birləşmələri tərəfindən on minlərlə günahsız insanın qanı axıdıldı, yüzlərlə kənd və şəhər başdan-ayağa yandırıldı.
Əslində Bakıda ermənilər tərəfindən dinc əhaliyə qarşı qırğınlar törədiləcəyi hələ 1917-ci ilin noyabr ayında Şaumyanın başçılıq etdiyi bolşeviklər tərəfindən hakimiyyətin ələ alınmasından sonra məlum idi. Azərbaycan ərazisini müsəlmanlardan təmizləmək və torpaqlarımızda mifik erməni dövləti qurmaq niyyətində olan cəllad Şaumyan və onun əlaltıları bunun üçün bəhanə axtarırdılar. Bu məqsədlə şəhərdə müsəlman-erməni və müsəlman-rus münaqişəsi törətmək üçün müxtəlif təxribatlara əl atan Şaumyan 1918-ci ilin yanvarında tabeliyində olan erməni-rus birləşmələrinə topları Bakının müsəlmanlar yaşayan məhəllələrinə tuşlama barədə əmr vermişdi. Lakin həmin dövrdə Nəriman Nərimanov, Məmmədəmin Rəsulzadə və digərlərinin yardımı ilə Şaumyanın bu təxribatının qarşısı alındı. Lakin mart ayında Şaumyan öz mənfur niyyətini həyata keçirə bildi. O, Bakıda olan azsaylı müsəlman alayının tərk-silah olunması barədə əmr verdi. Lakin müsəlman alayı əsgərləri buna razılıq vermədilər. Belə olan halda Şaumyan onları silah gücünə tərk-silah edəcəyini bildirdi. Bakıda qardaş qırğınına yol verməmək üçün alayın bir hissəsi "Evelina" gəmisi vasitəsi ilə Lənkərana getmək istədi. Lakin Şaumyanın quldur dəstələri onları tərk-silah edə bildilər. Bunu eşidən minlərlə bakılı dinc etiraz aksiyası keçirmək məqsədilə küçələrə axışdı. Şaumyan isə dərhal bundan istifadə etmək qərarına gəldi. Həmin dövrdə Bakıda I Dünya müharibəsindən qayıdan 6-7 min erməni silahlısı vardı. Bundan əlavə, Şaumyan Türkiyə ilə müharibədən Rusiyaya qayıdan 6-7 min nəfər rus əsgərlərindən də dinc müsəlmanlara qarşı istifadə etdi. Martın 30-da Bakıda əliyalın, dinc etiraz aksiyaları iştirakçıları ilə başdan-ayağa silahlanmış erməni və rus əsgərləri arasında ilk toqquşma baş verdi. Bundan bəhanə kimi istifadə edən Şaumyan quldur dəstələrini dinc əhali üzərinə yeritdi. Nəticədə rus-erməni quldur dəstələri şəhərdə qətliam törətdilər, minlərlə dinc insan bu vəhşiliyin qurbanı oldu. Üç gün ərzində Bakı qan ağladı. Bəzi məlumatlara görə, quldur dəstələri Bakıda 18 mindən artıq müsəlmanı qətlə yetirdilər. Şaumyanın birbaşa göstərişi ilə məşhur İsmailiyyə binası yandırıldı. Bina yandırılmazdan əvvəl ermənilər yaralı müsəlmanları İsmailiyyənin zallarından birinə dolduraraq onları qətlə yetirdilər. Sonra isə meyitlərin üzərində vəhşicəsinə rəqs etdilər. "Türksüz və müsəlmansız" Azərbaycan yaratmaq istəyən Şaumyanın göstərişi ilə erməni -rus quldur dəstələri Şamaxıya, Salyana, Qubaya və Göyçaya göndərildi. Bu dəstələr adıçəkilən ərazilərdə əllərinə keçən bütün canlıları məhv etdilər, kəndləri yandıraraq xarabazara çevirdilər. Erməni-rus quldur dəstələri təkcə Şamaxıda 72, Qubada isə 122 kəndi yerlə-yeksan etdilər, əhalini isə qılıncdan keçirdilər. Eyni vəhşilik Salyanda və Göyçayda da həyata keçirildi. Nəticədə 100 minə yaxın dinc sakin erməni vəhşiliyinin qurbanı oldu. Ümumiyyətlə, erməni-rus dəstələri mart, aprel və may aylarında 150 min müsəlmanı qətlə yetirdilər, 500 mindən artıq adam isə yurd-yuvalarından didərgin salındı.
Azərbaycan müstəqilliyini əldə etdikdən 6 il sonra, 1998-ci il mart ayının 26-da Prezident Heydər Əliyev 31 martın Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi qeyd olunması barədə sərəncam imzaladı.
Bu dəhşətli faciənin il dönümündə soyqırımı qurbanlarının xatirəsini bir daha hüznlə anır və onların ruhu önündə baş əyirik.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin