Sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlarla necə davranılmalıdır? - Pedaqoqdan AÇIQLAMA

Sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların təhsil və tərbiyəsi orta ümumtəhsil məktəblərində də diqqət mərkəzindədir. Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan bu uşaqların normal vətəndaş və şəxsiyyət kimi formalaşmasında elmin, təhsilin və tərbiyənin rolu böyükdür. Bəs dövlət bu uşaqlar üçün hansı imkanlar yaradıb? Bu sahədə hansı işlər görülməlidir?

BiG.AZ olaraq, mövzu ilə bağlı suallarımızı sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların inkişafı üçün yazılmış "Uşaqlara nəyi necə öyrətməli?" kitabının müəllifi, xüsusi pedaqoq Zivər Xanlarovaya yönləndirdik.

Onun sözlərinə görə, uşaqların təhsilə cəlb olunmaları üçün davamlı olaraq cəmiyyətdə maarifləndirmə işləri aparılmalıdır:

"Təhsil, təlim, tərbiyə hər bir uşağın inkişafında vacib olduğu kimi, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların inkişafı üçün də əhəmiyyət daşıyır. Digər uşaqlar kimi, əlilliyi olan uşaqların da təlim-tərbiyəsinə erkən yaşlardan başlamaq vacibdir. Dövlət tərəfindən bu uşaqlara daim diqqət və qayğı göstərilir, imkanlar yaradılır. Bir çox Uşaq Bərpa Mərkəzlərinin, xüsusi təhsil məktəblərinin, internat evlərinin binalarının əsaslı təmiri, yeni inşa olunan binaları, o cümlədən, mənim də fəaliyyət göstərdiyim 11 nömrəli xüsusi təhsil məktəbinin Birinci vitse-prezident Mehriban xanımın təşəbbüsü ilə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Nərimanov rayonunda yeni binasının müasir səviyyədə inşa edilib istifadəyə verilməsi və davamlı görülən bu kimi işlər sözügedən sahəyə diqqət, qayğının göstəricisidir. Dövlət tərəfindən şərait yaradılarkən, hər kəs də öz sahəsində bu övladlarımıza qarşı üzərinə düşən vəzifədə məsuliyyətli olmalıdır. Buna baxmayaraq, təəssüf ki, müxtəlif səbəblərdən sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların içində hələ də təhsildən kənarda qalanlar var:

"Əlilliyi olan uşaqların bir çoxunun xüsusi təhsil məktəblərinə yaxın ərazidə yaşamaması da onların təlim-təhsilləri ilə bağlı çətinliklər yaradır. Bu və digər problemlərin köklü həlli, ümumtəhsil məktəblərində bütün uşaqlara təhsilin əlçatan olması, təhsildə müxtəlif ehtiyacların ödənilməsi üçün ən uyğun yol insan hüquqlarına əsaslanan inklüziv təhsilin inkişafı və düzgün tətbiq edilməsidir.

Artıq 2017-ci ildən inklüziv təhsilin inkişafı üzrə ölkəmizdə Dövlət Proqramı təsdiq edilib. Bu sahədə işlər görülür. Təhsil qanununda ən son dəyişikliyə əsasən, inklüzivlik ümumi təhsilin təşkilinə qoyulmuş tələblər pedaqoji prosesin əsas prinsiplərindəndir. O baxımdan, ümumi təhsil məktəblərinin müəllimləri də sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların xüsusiyyətləri barədə məlumatlanmalı, maariflənməli, bu sahədə bacarıqlarını artırmalıdırlar. Ümid edirəm ki, inklüziv təhsil forması ölkəmizdə də inkişaf edərək, ümumi təhsil məktəblərində düzgün tətbiq olunacaq. Beləcə, övladlarımızın təlim-təhsillə bağlı qarşılaşdıqları problemlər aradan qalxacaq".

"Cəmiyyət olaraq, onlara qarşı necə davranılmalıdır ki, onlar özlərinə təcrid olunmuş və ya bizdən fərqli hiss etməsinlər?" sualına isə Zivər Xanlarova belə cavab verib:

"Öncə cəmiyyətdə hər birimiz, valideyn, müəllim, həkim, qohum, qonşu və s. olaraq, onlara qarşı öz üzərimizə düşən vəzifəmizi yerinə yetirməliyik. Onların özlərini təcrid olunmuş hiss etməmələri, dəyərli hiss etmələri üçün, cəmiyyət olaraq, hər birimiz əlilliyi olan insanlara diqqət, qayğı göstərməli, amma yazıq kimi baxmamalıyıq. Onların da bizim kimi olduğunu bilib, düşünüb hiss etməliyik. Düşüncəmiz necə olarsa, davranışımız da elə olar ki, bu da əlilliyi olan insanlarımıza öz təsirini göstərər".

Aysel SƏFƏRZADƏ

Telegramda izləyin

instagramda izləyin