"Artıq çəki həyatımıza son qoya bilər" - Hepatitlə bağlı HƏR ŞEY

"Artıq çəki həyatımıza son qoya bilər" - Hepatitlə bağlı HƏR ŞEY"Hepatit qaraciyərin iltihabi xəstəliyidir. Hər hansı səbəbdən qaraciyər toxumasında zədələnmə meydana gəlir və buna cavab olaraq orqanizmdə iltihabi reaksiya başlayır. Bu iltihabi reaksiya zədələnməni aradan qaldırmağa çalışır, amma bununla yanaşı qaraciyərin sağlam hissəsini də zədələyə bilir".

BiG.AZ Lent.az-a istinadən məlumat verir ki, bu barədə Azərbaycan Tibb Universitetinin I cərrahi xəstəliklər kafedrasının müdiri, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, professor Nuru Bayramov deyib. O bildirib ki, hepatitləri müxtəlif səbəblər törədir:

"Bunlardan birincisi viruslardır, yəni virusların yaratdığı hepatitlərdir. Viral hepatitlərə A, B, C, Delta və son dövrlər rast gəlinən hepatit E, G-ni misal göstərmək olar.

İkinci yerdə alkoqol mənşəli hepatitlər dayanır. Alkoqol qaraciyəri ən çox zədələyən alimentar faktorlardan biridir. Üçüncü yerdə dərmanlar durur. Bir çox dərmanların istifadəsi ciddi dərman hepatitinə gətirib çıxara bilir. Qaraciyərə daxil olan və ya qaraciyərdən çıxan damarların tıxanması, autoimmun amillər, anadangəlmə və qazanılmış metabolik xəstəliklər o cümlədən, piylənmə və şəkərli diabet hepatitə səbəb ola bilir.

Bu səbəblər arasında ən çox rast gəlinən viral, alkoqol və son dövrlər daha çox qarşılaşdığımız piylənmədir".

Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssisi qeyd edib ki, hepatitlərin müalicəsində əsas yeri iki qrup tədbir tutur:

"Birinci qrupa səbəbin aradan qaldırılmasına yönəlmiş tədbirlər aiddir. İkinci qrup tədrbirlərə isə orqanizmdə baş verən dəyişikliklərin aradan qaldırmasına yönələn dəstək tədbirlər aid edilir. Hepatitin ağırlıq dərəcəsinə uyğun olaraq bu tədbirlərin biri və ya hər ikisi seçilə bilər.

Hepatiti törədən səbəblər aradan qalxarsa xəstə sağalır, aradan qalxmazsa qalıcı qaraciyər xəstəliyinə səbəb olur.

Hepatitin təbii gedişi səbəbin aradan qalxıb-qalxmamasından asılı olaraq dəyişir. Hepatitin ilk mərhələsi kəskin mərhələdir. Əgər bu mərhələdə səbəb aradan qaldırılarsa, kəskin hepatit iz qoymadan sağalır. Əgər bu mərhələdə sabəb aradan qaldırılmazsa, xəstəlik davam edir və xroniki mərhələ baş verir. Xroniki mərhələnin özəlliyi ondan ibarətdir ki, həm səbəb davam edir, həm zədələnmə baş verir, həm də fibriotik (sərt) toxuma əmələ gəlir. Bu mərhələdə səbəb aradan qalxarsa vəziyyət stabil qalır, və ya qaraciyər düzələ bilir. Əgər səbəb aradan qaldırılmazsa xroniki xəstəlik davam edir, proqressivləşir və sirroz adlanan mərhələ baş verir. Sirrozda həm zədələnmə, həm fizbroz həm də düyünləşmə var. Sirroz mərhələsində də səbəb aradan qaldırılarsa proses stabilləşir, hətta yaxşılaşma baş verir. Lakin, səbəb aradan qaldırılmazsa proqressivləşmə davam edir, varikoz, qanaxma, assit, qaraciyər yetməzliyi kimi ağırlaşmalar və qaraciyər xərçəngi meydana çıxa bilir".

N.Bayramov əlavə edib ki, hepatitin olub-olmadığı qan analizi ilə müəyyən edilir:

"Qaraciyərin funksiyonal testləri adlanan göstəricilərdə dəyişikliklər varsa (ALT, AST, bilirubin, QF, QQT) hepatiti göstərir. Səbəbi müəyyənləşdirmək üçün anmnez, virus testləri, metabolik, autoimmun testlər və görüntüləmə müayinələri aparılır. Ağırlıq dərəcəsini müəyyənləşdirmək üçün isə klinik əlamətlər və spesifik qan testləri nəzərə alınır.

Hepatit və sarılıq eyni xəstəlik deyil. Hepatit xəstəlikdir, sarılıq isə xəstəliyin əlamətidir. Sarılıq dərinin və ya gözün ağlı qişasının saralmasıdır və qanda bilirubinin artması ilə müşayət olunur. Sarılıq hepatitlərdən başqa bir çox xəstəliklərdə, o cümlədən qan xəstəliklərində və öd yollarının tıxanmalarında da müşahidə edilə bilir.

Bildirim ki, viral hepatitlər yoluxucudur, digər hepatitlər yoluxdurucu deyil. Hepatit virusları xarici təmas və qan vasitəsi ilə keçə bilər. Məsələn A və E viruslar xarici təmas yolu ilə, B, C və D isə qan vasitəsi ilə keçə bilir".

Professor daşıyıcılar üçün risklərdən də danışıb:

"Daşıyıcı anlayışı köhnə ifadədir və əvvəllər hepatit B-nin inaktiv formasına deyilirdi. Hazırda buna HBeAg-neqativ xroniki infeksiya deyilir. Bu formanın xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, vücudda hepatit B virusu var, lakin virusun miqdarında artma, qaraciyərdə zədələnmə və iltihab yoxdur. Orqanizm virusu öldürə bilmir, lakin çoxalmasının qarşısnı alır. Beləliklə, virus və orqanizm bir-birlərinə zərər vermədən birlikdə səssizcə yaşayırlar. Əksər xəstələrdə bu "birgə yaşayış" ömür boyu davam edir. Lakin bəzi hallarda, xüsusən də orqanizmin immun sistemi zəiflədikdə bu "səssizlik" pozula bilir, virus çoxalır və qaraciyəri zədələməyə başlayır, aktiv hepatit meydana gəlir. Bu səbəbdən qaraciyər funksiyaları mütəmadi olaraq yoxlanılmalı və virusun aktivliyi araşdırılmalıdır.

Daşıyıcılar yoluxdurucudur. Yaxın qohum və qanla təmasda olan insanlar bu xəstəlikdən qorunmaqda hepatit xəstələri ilə eyni yanaşmaya riayət etməlidirlər. Sevindirici haldır ki, Hepatit B-nin vaksini var və çox yüksək (90 faizdən çox) qoruyuculuğa malikdir.

Qeyd edim ki, son 20 ilə qədərki dövrədək hepatologiyada ön plana viral hepatitlər çıxmışdırsa, hazırda yağlanma ilə bağlı hepatitlərə daha çox rast gəlinir. Piylənmə və artıq çəki hazırda epidemiya halını alıb və inkişaf etmiş ölkələrin əhalisinin təxminən 30 faizində artıq çəki və piylənmə rastlanır. Piylənməsi olanların 60-70 faizində qaraciyər yağlanması, 30 faizində isə yağlanmaya bağlı hepatit rastlanır. Yağlanmaya bağlı hepatitlər də öz növbəsində xronikləşir. Öncə fibroza, daha sonra sirroza və nəhayət, qaraciyərin xərçənginə gətirib çıxara bilir.

Son dövrdə yağlanmaya bağlı hepatitin çox yayılmasının səbəbləri arasında piylənmə ilə yanaşı həyat tərzinin, qidalanma tərzinin, qidaların tərkibinin, dərmanların və ekoloji dəyişikliyinin rolu var. Bu səbəbdən piylənmə xəstəliyini müalicə etmək və artıq çəkini aradan qaldırmaq çox önəmlidir. Bunun üçün əlimizdə ən faydalı 3 əsas vasitə var. Birincisi fiziki aktivlik, ikincisi, düzgün qidalanma ("az yeyib çox gəzmək" qaydası), sonuncu isə bariatrik cərrahiyyədir. Bəzən önəmsəmədiyimiz artıq çəki həyatımıza son qoya bilər. Hər kəsə orqanizminə yaxşı davranmağı tövsiyə edirəm".


BiG.Az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Şou biznes   Baxılıb: 963   Tarix: 28 iyul 2021  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş
Kurslar.az kurslar

Oxşar xəbərlər

.

Emre Kaya pərəstişkarını məhkəməyə verdi

Türkiyəli müğənni Emre Kaya pərəstişkarından şikayətçi olub. Axşam.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, buna səbəb isə Cihangir adlı şəxsin intihara təşəbbüs etdiyi anın videosunu sənətçiyə göndərərək, "gözünün qabağında özümü öldürəcəyəm" ismarışını yazması olub. Həmin şəxsdən izaha

17.09.2021 637
.

Toyunda ürəkdən "hə" deməsi minlərlə baxış sayı topladı - VİDEO

4 ilə yaxındır sevgili olan tanınmış müğənni Ece Seçkin və pilot Çağrı Terlemez cütlüyü özünə toy edib. xəbər verir ki, bu barədə ifaçı instaqram hesabında bildirib. Seçkinin toyda geyindiyi iki fərqli gəlinlik böyük marağa səbəb olub. Bundan başqa, müğənninin nikah mərasimində "Çağrı Terlemezl

16.09.2021 1693
.

"Polislər bizi mühasirəyə alıb, şöbəyə apardı"

"Yaxşı maşınım, gəlirim, evim, yaşayışım var. Çox yaxşı yaşayıram. Pulunu yaxşı şeylərə xərcləməsən, heç vaxt yerinə gəlməyəcək. Mən də yaxşı şeylərə, xeyriyyəyə xərcləyirəm. Eləsi olur ki, pulu var, amma xeyriyyəçilik etmir. Kimsə yaxşılığa xərcləmirsə, canına xərcləyəcək". Axşam.az xəbə

16.09.2021 3763
.

Orxan Gəncəbayın oğlu evləndi - VİDEO

Bu gün türkiyəli müğənni Orxan Gəncəbayın oğlu Gökhan Gəncəbay ailə həyatı qurub. Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, Gökhan uzun müddətdir eşq yaşadığı Seda Hanla Çırağan Sarayında nikah masasına əyləşib. Cütlüyün xoş günündən görüntülər sosial şəbəkədə yayılıb

16.09.2021 3352
.

Səyyad Əlizadə başqa xəstəxanaya köçürülüb

Səyyad Əlizadə müalicə olunduğu Zığ qəsəbəsində yerləşən modul tipli xəstəxanadan Mərkəzi Gömrük hospitalına köçürülüb. Bu barədə sənətçinin qohumu Razim Qasımov məlumat verib. Qeyd edək ki, müğənni Səyyad Əlizadə bir müddət öncə koronavirusa yoluxub. Hazırda vəziyyəti ağırdır

16.09.2021 2690
.

Plastik əməliyyat elətdirən Xəyalədən YENİ FOTOLAR

Aktrisa Xəyalə Quliyeva sosial mediada paylaşım edib. xəbər verir ki, aktrisa instaqram hesabında yeni fotolarını izləyiciləri ilə bölüşüb. Onun paylaşımına çoxsaylı təriflər, bəyəni gəlib. Qeyd edək ki, aktrisa bədənşəkilləndirmə edib, artıq çəkidən xilas olub. O, eyni zamanda buxaq hissəsini də kəsdirib

18.09.2021 5899
.

"Ata tərəfim Azərbaycandandır" - Acun Ilıcalı

"TV 8"in rəhbəri, aparıcı Acun Ilıcalı "Müge ve Gülşen’le 2.Sayfa" proqramının qonağı olub. Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, aparıcılar Acuna gənc qalmasının sirrini soruşublar. O, isə söhbət zamanı ata tərəfinin Azərbaycan köklü olduğunu deyib. Acun bildirib ki, gənc qalmasını

16.09.2021 2120
.

Serenaya görə Umutu sildi

Aktrisa Melisa Şenols keçmiş sevgilisi iş adamı Umut Evirgeni instaqramda izləmədən çıxarıb. Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, buna səbəb cütlük ayrıldıqdan sonra Umutun aktrisa Serenay Sarıkaya ilə eşq yaşaması iddiaları olub. O, bütün birlikdə çəkdirdikləri fotoları da hesabından silib. Umut is

17.09.2021 2293
.

Bu səhnənin "Aşkı memnu"dan oğurlandığı iddia edildi

"Kanal D"də yayımlanan "Camdaki kız" serialı yenidən izləyicilərin tənqidlərinə tuş gəlib. Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, ekran işində baş rol ifaçılarından Nur Sürerin yeni ailə həyatı quran qızı ilə kürəkəninin ilk gecələrini yan evdən binoklla izləməsi bəyənilməyib. İzləyicilə

17.09.2021 4785