"Belə getsə, dəmirçilik tamam unudulacaq"

Bu baxımdan xalqımız xoşbəxtdir desək, səhv etmərik. Çünki ölkəmizin elə bir regionu yoxdur ki, oranın özünəməxsus sənətkarlığı olmasın. Qədim sənət məskəni olan Quba da belə rayonlardandır.

Dövrün elmi-texniki tərəqqiyə doğru irəlilədiyi bir vaxtda qədim peşə olan dəmirçilik mənim diqqətimi cəlb etdi. Soraqlaşıb, Quba şəhərində çoxdan fəaliyyət göstərən dəmirçi sexini tapdım. Sexin ustası Şıxverdiyev Mahir Feyzulla oğlu ilə söhbətdən aydın oldu ki, o, 17 ildir bu işlə məşğuldur. Bu sənəti də atasından öyrənib. Son illər müştərilərinin azaldığını bildirən Mahir usta dedi: "Hazırda çalışdığım dəmirçixananı atam ötən əsrin 40-ci illərində Qubanın bazarının yaxınlığında inşa etdirib. O zamanlar burada belə dəmirçixanaların sayı 7 ədəd idi. Lakin sonradan bazarın şəhərin aşağı hissəsinə köçürülməsi ilə əlaqədar həmin dəmirçixanalar da yerlərini dəyişməli oldu. Bəziləri müştəri azlığı ilə bağlı fəaliyyətlərinə xitam verdilər, bəziləri də öz fəaliyyət sahələrini dəyişdilər. Onu da deyim ki, indi fəaliyyət göstərən dəmirçi sexlərinin işi dam vurmaq, istilik sobaları, onlar üçün tüstü bacaları düzəltməkdir. Biz isə təyinatmızı dəyişməmişik, o vaxtdan elə, sözün həqiqi mənasında, dəmirçiliklə məşğuluq". Daha sonra usta bildirdi: "Bu, dədə-baba sənətimdir. Böyük bir həvəslə bu sənəti davam etdirirəm. İstəmirəm ki, dəmirçilik yaddan çıxsın və unudulsun. Dəmirçilik çox ağır sənətdir. Dəmirçi gərək daim işləsin. Yəni bu böyük güc tələb edən bir peşədir.

Usta işlərinin azalmağının digər arqumentlərini də sadaladı: "Əvvəllər işimiz daha yaxşı idi. Əhalinin bütün dəmir məmulatlarına olan ehtiyacını biz ödəyirdik. Atların ayaqlarına nal vururduq, samovar, qazan, səhəng kimi əşyaları da qalaylayırdıq. O zaman heç başımızı qaşımağa vaxtımız olmurdu. Lakin indi... İndi artıq hər şey dükanlarda var, hər kəs işlətdiyi alətin yenisini çox asanlıqla ala bilir. Odur ki, son illər camaat köhnə şeylərə pul verib, təmir etdirmək istəmirlər. Belələrinin sayı azdır. Yanımıza ən çox da mis samovar, çayniklər gətirirlər". Usta Mahir: "Belə getsə, bu sənət get-gedə tamam aradan çıxacaq", - dedi. Və əlavə etdi: "İndi əsasən avtomobillərin radiatorlarında yaranmış problemləri aradan qaldırırıq. Yenə də Allah bərəkət versin. Gündəlik ruzimiz olur".

Usta ilə söhbət edərkən dəmirçixanadakı "Bismillahsız başlanan hər xeyirli iş bərəkətsizdir" sözləri yazılmış lövhə də diqqətimizi cəlb etdi. Bununla bağlı ünvanladığımız suala isə o, belə cavab verdi: Atam da Hacı olub. Özüm iki dəfə həcc ziyarətində olmuşam. Mən Allaha təvəkkül edib, evdən çıxıram və heç vaxt da bismillahsız bir işə başlamıram. Bura təşrif buyuranlara bu kəlamı xatırlatmaq məqsədi ilə də bu lövhəyə yazdırmışam.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin