Kainat Sonsuzluğu qədər sirr saxlayır

Kainat haqqında bilmədiyimiz bəlkə milyonlarla, hətta daha çox şey var. Milyardlarla ildən bəri, sərhədlərini tamamilə öyrənə bilmədiyimiz, hətta bəlkə də heç bir zaman öyrənə bilməyəcəyimiz bu sonsuz müstəvidə davamlı bir təkamül yaşanır. Hələ tək bir planetdə yaşayan insan üçün, kəşf edilməsi çox uzun bir zaman tələb edən kainatın ölçülərini rəqəmlərlə ölçmək bir çox baxımdan qeyri-mümkün gələ bilər. Ancaq sonsuzluğun təriflərindən biri halına gələn kosmosu əslində çox kiçik sərhədlərə sığdıra biləcəyimiz kimi, başa düşülməsi çox güc kimi görünən şeyləri də çox asan təyin edə bilərik.
Bütün insanlar bir küp şəkərin həcminə dayaza bilər
Bunun səbəbi, maddənin inanılmayacaq dərəcədə boş olması. Maddənin ən fundamental quruluş daşı olan atom, Günəş Sisteminin bir miniatürü kimidir. Atomun nüvəsi ətrafındakı elektronlar, Günəşin orbitində hərəkət edən planetlərə bənzər. Mərkəzdəki nüvə, elektronların orbitlərinə müqayisə edəndə çox kiçikdir.
Bu da bu mənanı verir: Əgər dünyadakı bütün insanlarda olan atomlardakı boşluqları çıxarsaydınız, geriyə qalan maddəni bir küp şəkərin həcmi qədər sahəyə sığdıra bilərdiniz. Çünki siz və digər bütün insanların 99.9999999999 %-i boşluqdan meydana gəlir!
Əgər Günəş banandan edilmiş olsaydı, eyni istiliyi verərdi
Günəşin istiliyi quruluşundakı bir çox maddədən qaynaqlanmaqdadır. Günəş, mərkəzinə çəkdiyi maddələri burada əzərək təxminən 15 milyon dərəcədə istilədər. Bu nöqtədə əhəmiyyətli olan şey, nə növ bir birləşimə sahib olsa olsun, bütün maddələrin həll edilərək "plazma" adı verilən bir hala gəlməsidir.
Qısaca, Günəşin tam olaraq niyə meydana gəldiyi çox əhəmiyyətli deyil. Gerçəkdə, Günəş əksəriyyəti hidrogen olan katrilyonlarca ton qazdan ibarətdir. Digər tərəfdən, əgər katrilyonlarca ton bananı bir araya gətirə bilsəydiniz, Günəşlə eyni istilikdə bir sıxlıq əldə edəcəkdiniz. Ancaq bananlar Günəş kimi davamlı istiliyini qoruya bilməyəcəkdi.
Kainatın yüzdə 98-i görünməzdir
Kainatın kütləsinin yalnız yüzdə 4-ü insanları, ulduzları və planetləri meydana gətirən atomlardan meydana gəlməkdədir. İnsanlar da hələ bu kütlənin yalnız yarısını görə bilmiş vəziyyətdə. Kainatın yüzdə 23-ü isə əsrarəngiz "qaranlıq maddə"dən meydana gəlir. Qaranlıq maddənin var olduğunu müşahidə edə bildiyimiz planetlər üzərində meydana gətirdiyi cazibə qüvvəsi sayəsində bilirik.
Kainatın yüzdə 73-ü isə qaranlıq enerjidən meydana gəlir. Hələ 1998-də kəşf edilən bu enerji, bütün kosmosu doldurur və itələyici çəkiliş qüvvətinə sahib. Əgər geridə qalan yüzdə 98-lik bilinməyən sahənin nə olduğunu kəşf edə bilsəniz, böyük ehtimalla Nobel Mükafatının sahibi olacaqsınız.
Dünyaya bu gün düşən gün işıqları 30 min yaşında
Gün işığı Günəşin mərkəzində meydana gələn nüvə reaksiyalarıla meydana gəlir. Ancaq Günəş o qədər yüksək bir sıxlığa sahib ki, ibarət olan gün işığının Günəşin mərkəzindən çıxaraq kosmos boşluğuna çatması üçün özünə gətirib çıxarması lazımdır.
Əgər günəş şüaları önünə heç bir maneə çıxmadan düz bir xəttdə irəliləyə bilsəydi, Dünyaya çatması yalnız 2 saniyə davam edərdi. Ancaq gün işığı o qədər ağır və ziqzaqlı bir yol izləmək məcburiyyətində qalır ki, Dünyaya çatması təxminən 30 min il götürür. Yəni, bu gün təpənizə düşən gün işıqları əslində Buz Dövründən qalmadır.
Alt qatda oturanlar ən üst qatda oturanlara müqayisə etdəndə daha keç yaşlanır
Bu Eynşteynin cazibə nəzəriyyəsi ilə əlaqəli bir mövzu. Eynşteynin nəzəriyyəsinə görə, zaman güclü cazibə sahəsində daha yavaş irəliləyir. Bir binanın birinci mərtəbədəykən, təbii olaraq ən üst qatda olan bir insana görə Dünyanın mərkəzinə daha yaxın olarsınız.
Bu da daha çox yer çəkiminə məruz qalmanız mənasını verməkdədir. Nəticə olaraq daha yavaş yaşlanarsınız. Təbii ki bu çox amma çox kiçik bir təsirdir. Yəni gənc qalmaq üçün üst qatlarda bir ev axtarmaq məcburiyyətində deyilsiniz!
Zaman səfəri bilinən fizika qanunlarına bağlı deyil
Çaşdırıcı şəkildə, Eynşteynin cazibə nəzəriyyəsinə görə zaman səfəri heç olmasa prinsipdə mümkün görünür. Fizikaçılar yarım əsrdən çox bir müddətdir zaman səfərinin mümkün olmadığını göstərməyə çalışır ancaq bu ana qədər nəticə əldə edə bilmiş deyildirlər
Onların kabus görməsinə səbəb olan şey bəzilərinin keçmişə gedib anaları daha doğulmadan babalarını öldürməsi! Məşhur fizikaçı Stephen Hawking, bu ziddiyyəti ortadan qaldıracaq bir fizika qanununun hələ tapılmadığına inanır. King, "Gələcəkdən gələn ziyarətçilər harada?" deyə soruşur.

Kanalları dəyişdirilən bir televiziyanın çıxardığı statik elektrikin yüzdə 1-i Böyük Partlamağa aiddir.
Kainat Böyük Partlama olaraq bildiyimiz bir atəş topunun içində doğuldu və atəş topunun çıxardığı istilik o gündən bu yana gedəcək bir yer tapa bilmədi. Kainatda sıxışan istilik bu gün hələ ətrafımızda.
Təbii ki bu istilik kainatın genişləməkdə olduğu son 13.7 milyard ildə əhəmiyyətli nisbətdə düşdü. Buna görə bu istilik artıq gözlə görülə bilən işıq halında deyil, mikrodalğalar halında televiziya antenalarının ətrafında toplanır.
Bir atom eyni anda iki yerdə tapıla bilər. Eynilə həm Bakı, həm də Ankarada tapılmaq kimi
Bu laborotoriya mühitində sübut edilmiş bir gerçək. Bir atomu eyni anda iki yerdə müşahidə etmək mümkün. Ya da eyni anda iki yerdə tapılmanın "nəticələrini." Elm dünyasında bu an atomların eyni anda iki yerdə tapılma qabiliyyətini və ya eyni zamanda birdən çox iş etmələrini hesablamalarda istifadə edilə bilmək üçün
Elm insanları, bu əsasa söykən "kvant kompüterinin" günümüzün ən inkişaf etmiş kompüterlərini belə geridə buraxa biləcəyinə inanır.
1 milyon kainatı əhatə edəcək qədər məlumat 1 GBlik flash diskə yerləşə bilər
Bu inanılması güc nəzəriyyənin gerçək olmasının səbəbi, kosmik kainatın sahib olduğu quruluşdan qaynaqlanır. Kainat, fiziki kosmologiya daxilində məruz qaldığı sürətli genişləmədən ötəri "şişmiş" bir quruluşdadır.
İstər inanın istər inanmayın, 1 GBlik bir flash diskə, bir milyon kainata çatacaq məlumat sığdıra bilər.
Aldığımız hər nəfəs Marilyn Monroenin verdiyi nəfəsdən bir atom ehtiva edir
Bunun səbəbi atomların çox kiçik olması. Monroenin verdiyi hər nəfəsdə ağciyərlərindən çıxan atomların Dünyanın atmosferinə bərabər olaraq dağılır.
Bu səbəbdən ötəri aldığımız hər nəfəsin Monroenin və ya Abraham Lincolnun ya da milyonlarla il əvvəl həyatı olan T-Rexin nəfəsindən çıxan bir atomu ehtiva etdiyini söyləyə bilirik.
Kainatın bir yerlərində, sonsuz ədəddəki bu foto analizi oxuyan sonsuz ədəddə siz varsınız
Bu kosmologiyanın kiçik, pis sirri. Bunu elm adamlarının sizə izah etmək istəməməsinin səbəbi isə utandırıcı olması. Ancaq Kainatın quruluşu ilə fizika qanunları bir araya gəldiyi zaman, ortaya çıxan "quantum nəzəriyyəsi" kainatın bir yerlərində keçmişin sonsuz dəfə təkrarlandığı bir sahə olduğunu qarşıya qoyur.
Bunun səbəbi fizikada, kosmologiyada ya da hər ikisində fərq etmədiyimiz bir problem ola bilər. Və ya həqiqətən kainatın bir küncündə sizin sonsuz ədəddə kopiyanız var ola bilər! Əgər bu ağılınızı başınızdan götürmürsə, başqa heç bir şey də götürə bilməz!