Çox dil bilənlər daha sağlam olurlar?

Çox dil bilənlər daha sağlam olurlar?Yeni bir dil öyrənildikdən sonra növbətisi daha asan mənimsənilir

Elə bir insan tapılmaz ki, bir neçə dil bilməyi arzulamasın. Ancaq hamı bu cür bacarıqlara yiyələnə bilmir. Qeyd edək ki, iki dil bilən insanlara bilinqv, iki dildən çox dil bilənlərə polilinqv, 6 dildən çox dil bilənlərə isə poliqlot deyirlər.

Bilinq bildiyi hər iki dili də öz ana dili hesab edir. Bu cür insanlar yalnız bir dili bilərək yaşamağı təsəvvür etmirlər. Bu, onlara çox çətin görünür. Adətən bilinqvlər uşaqlıqdan iki dildə danışaraq böyüyürlər. Ona görə də onlar hər iki dili də mükəmməl bilirlər. Məşhur psixoloq Kalim Qonsalesin apardığı təcrübələrə görə, uşaqlıqdan bu cür adamların beyninin nitqə cavab verən hissəsinin mərkəzində hər dilin ayrıca mənimsənilməsi və qavranılması üçün bir növ iki fərqli rejim formalaşır. Danışıq ərzində bir dildən o birinə keçən uşaq fikrini izah etmək üçün sözləri axtarıb cümləni qurmaq üçün çalışmır. Sadəcə o, düşüncə tərzini dəyişir. Bu da ona iki dildən olan sözləri qarışdırmamağa və ləhcəsiz danışmağa imkan verir.

İki dildə daim danışmaq bilinqvlərin beynini məşq etdirir. Bu səbəbdən də onlar başqalarına nisbətən xarici dilləri daha asan öyrənir, daha yaxşı işləyir, fəaliyyət növünü daha asan dəyişə bilir. Bilinqvlərdə Alsheymer xəstəliyi belə bir neçə il gec yaranır.

İtaliyalı neyropsixoloq Aqnes Kovaks yeni doğulan körpələri müşahidə edərək belə qənaətə gəlib ki, iki dildə danışan ailədən olan körpələr hətta yeddi aylığında da ətrafda baş verən dəyişikliklərə tez reaksiya verir və yeni şəraitə daha yaxşı uyğunlaşır.

Bilinqv uşaqlar iki dili öyrənməklə yanaşı, iki fərqli mədəniyəti də öyrənirlər. Bəzən bir-birindən kəskin fərqlənən adət və ənənələr bir insanın həyat tərzində cəmlənir.

İngilis dili müəlliməsi Züleyxa Hüseynovanın sözlərinə görə, iki dili öyrənərkən iki dildə də daim danışmaq önəmlidir: "Əks halda bir dil o birini sıxışdıracaq. İki dildən daha çox dil öyrənənlər isə polilinqvlər adlanırlar. Onlar çox çalışdıqda poliqlot da ola bilərlər. Poliqlot insanlar adətən 6-15 dili mükəmməl bilirlər. Poliqlot olmaq üçün uzun müddət məşğul olmaq lazımdır. Belə ki, yalnız bir dili öyrənmək üçün minimum iki il tələb olunur. Bu səbəbdən də poliqlot olmaq üçün daha çox vaxt və səbr tələb olunur. Lakin hər dəfə yeni bir dili öyrəndikdən sonra növbəti dili daha asan qavrayırsan. Məsələn, birinci xarici dili öyrənərkən üç il sərf olunursa, növbəti dili iki ilə, digərini bir ilə öyrənmək olar. Hətta tədricən bir dili öyrənmək üçün bir neçə ay da kifayət edir. Bu cür bacarığa yiyələnmək üçün ilk xarici dilləri öyrənərkən çox əziyyət çəkmək lazımdır".

Hər bir poliqlotun xarici dili öyrənməyinə dair öz sirləri olur. Müsahibimiz qeyd edib ki, poliqlotlar yoxladıqları müəyyən üsul üzrə hər dəfə yeni dili öyrənirlər. Adətən onlar özlərinin işləyib hazırladığı üsula adət etdiklərindən dil öyrənmək üçün başqa metodlardan istifadə etmirlər. Hər bir poliqlotun təklif etdiyi üsullar müxtəlifdir. Lakin bu üsulları qruplaşdırmaq olar. Məsələn, bəziləri dili öyrənmək üçün həmin dilin geniş tətbiq olunduğu ölkəyə gedir, həmin dildə danışmağa başlayır. Və ya audio və video dərsliklərdən, kitablardan istifadə edir. Bəziləri kitabdan müəyyən mətnləri, qəzetlərdən məqalələri köçürməyə başlayır. Bu üsulları yoxlamaq və hansının sizə uyğun gəldiyini yoxlamaq olar.

Dil öyrənməyin əsas sirri daim dil ilə məşğul olmaqdır. Hər gün 30 dəqiqə dili öyrənmək, həftədə iki dəfə iki-üç saat buna vaxt ayrımaqdan daha yaxşıdır. Dili öyrənmədiyiniz bir gün isə bir həftəyə bərabərdir. Bu səbəbdən də poliqlot olmaq istəyən şəxs səbirli olmalı və dil ilə hər gün məşğul olmalıdır.

Qeyd edək ki, psixoloqlar xarici dil öyrənməyin insan beyninə xeyrindən dəfələrlə yazıblar. Belə ki, iki və ya daha artıq xarici dildə danışmağı bilənlərdə bir dil bilənlərə nisbətən qocalıq yaddaşsızlığı daha gec əmələ gəlir.

Edinburq Universitetinin əməkdaşı Tomas Bak nevroloq Suvar Alladi ilə birgə xarici dil bilgilərinin ağıl azlığına təsiri olub-olmadığını öyrənmək üçün təcrübə aparıblar. Təcrübədə altı il ərzində instituta gəlmiş 650 ağıl azlığından əziyyət çəkən insanın yaş səviyyəsi də müqayisə olunub. Tədqiqata cəlb olunanların təxminən yarısı sərbəst şəkildə iki dildə danışırmış. "Bilinqval" qrupda olanların hamısında ağıl azlığının əlamətləri bir dildə danışan qrupa nisbətən 4-5 il gec təzahür etməyə başlayıb. Məlum olub ki, eyni vaxtda bir neçə dildə danışmaq bacarığı Alsheymer xəstəliyi, frontotemporal demans və damar demans xəstəliklərinin gec təzahürünə səbəb olur.

Kanada alimlərinin tədqiqatları nəticəsində isə məlum olub ki, bilinqvlər sosial və koqnitiv vərdişlərin daha erkən inkşaf etməsilə fərqlənirlər. Bilinqvizm zehni xüsusiyyətlərin və analitik qabiliyyətlərin formalaşmasına şərait yaradır. Bundan başqa, dillərə xüsusi maraq insanı metalinqvistik vərdişlərin əldə olunmasına aparır. İctimai nöqteyi-nəzərdən bilinqvlərə xarici dil daşıyıcısı ilə ünsiyyət daha asandır.


BiG.Az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Sağlamlıq   Baxılıb: 3184   Tarix: 11 yanvar 2014  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş
Ustalar.az ustalar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Ömürlük dərmana məhkum olan "Miasteniya" xəstələri əməliyyatla sağala bilər? - CƏRRAH AÇIQLADI

Bir çoxlarının məlumatsız olduğu "Miasteniya Gravis" xəstəliyindən müalicə alan insan sayı təəssüf ki Azərbaycanda da az deyil. Lakin bu xəstəlik haqqında eşitmədikləri üçün artıq miasteniyanın ağırlaşmış formasında həkimə müraciət edirlər. Bəs bu xəstəliyin simptomları nədir? Onun barəsi

08.09.2021 960
.

COVID-19-u öldürən maska

Meksika Milli Muxtar Universitetinin tədqiqatçıları, COVID-19-a səbəb olan SARS-CoV-2 virusunu zərərsizləşdirə bilən unikal SakCu qoruyucu maska ​​hazırlayıblar. -ın -a istinadla verdiyi xəbərə görə, o, gümüş və misdən ibarət üç nano qatdan ibarətdir. Yaradıcıların fikrincə, gümüş və misdən ibarət bi

31.08.2021 1798
.

Həkim üzün vəziyyətinə görə diaqnoz edilən təhlükəli xəstəlikləri açıqladı

Asimmetrik üz insultun ilk əlamətlərindən biri ola bilər. Bu barədə rusiyalı onkoloq İvan Karasev danışıb. Onun sözlərinə görə, əksər xəstəliklər insanın üzündə müəyyən izlər buraxır. "Üzdəki quru və çatlamış dəri bədənin susuz qalmasının bir əlamətidir. Bu simptom həm də tər vəzilərinin işi il

28.08.2021 914
.

Boypik - Boy inkişafı üçün məcun

Çox vaxt valideynləri narahat edən faktorlardan biri də övladlarının boy inkişafının geri qalmasıdır. Həmyaşıdlarından nə qədər ölçü uzun və ya kiçik olması ilk baxışdan cəlb ediləcək məsələlərdəndir. İstər az yaşlı, istərsə də məktəbli və yeniyetmələrin boy inkişafında vücuda lazım olacaq mineral v

30.08.2021 2311
.

Koronavirusun yeni ştammına "Mu" ADI VERİLDİ

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) Yunanıstan əlifbasındakı hər sıralamasına uyğun olaraq Dominikan Respublikasında rast gəlinən koronavirusun yeni ştammını (B.1.621) "Mu" adlandırıb. APA-ya istinadən xəbər verir ki, bu barədə ölkənin Səhiyyə Nazirliyi məlumat yayıb. May ayından etibarən Domikanı

02.09.2021 994
.

Yaxşı fiziki formaya aparan yolda ilk 5 ADDIM

İlin əvvəlində yaya kimi arıqlamağı özünüzə məqsəd qoymuşdunuz, amma yayın sonunda hələ də məqsədinizə çatmamısınız? O zaman məqsədlərinizə daha ciddi yanaşın və elə bu gündən başlayın. BİG.AZ xarici mətbuata istinadən oxuculara 5 sadə addımdan başlamağı məsləhət görür. Elementar görsənsələr də, bu qaydalar

24.08.2021 957
.

Bu qidalar yaddaş itkisinə səbəb olur - Araşdırma

Yağlı və şəkərli qidalar beyin hüceyrələrinə ciddi ziyan vurur. Bu qidalar yaddaş itkisinə və düşünmə qabiliyyətində zəifliyə səbəb olur. -a istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər bu barədə xüsusi xəbərdarlıq ediblər. Qidalanmanın sağlam olmaması birbaşa nevroloji təsirlərlə də özünü göstərir. Beyi

23.08.2021 1483
.

Yayda qripdən qorunmaq üçün həkim MƏSLƏHƏTİ

Payız-qış və yaz-yay aylarında insanlar tez-tez qripə yoluxurlar. BİG.AZ bildirir ki, -a açıqlama verən həkim-terapevt Şücaət Həşimov bildirir ki, qripə yoluxmaq təhlükəlidir. "Yaz-yay aylarında vitaminli meyvələr tam yetişmədiyinə görə orqanizmin ressusu aşağı düşür. Bu zaman orqanizmdə vitami

29.08.2021 879
.

Həddən artıq arıq olmaqdan bezmisiniz?

Samyun Wan məhsul haqqında. 1 kurs üçün 4 kiloqramdan 8 kiloqrama qədər çəki əldə edəcəksiniz. 100% zəmanətli nəticə. Samyun wan İndoneziyadan 100% orijinal kapsul. İştaha, metabolizmaya və kilo almağa dərhal təsir edir. Əlavə olaraq, bu kapsulaların bir çox faydalı xüsusiyyətləri və istifadə edilməsini

08.09.2021 1767