Uşaqların irsi xəstəliklə doğulmasının qarşısı alınacaq

Azərbaycanda molekulyar-genetik laboratoriya yaradılacaq

Azərbaycanda molekulyar-genetik laboratoriyanın yaradılması ilə bağlı danışıqlara başlanılıb.

Bu barədə ailem.az-a Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyasının prezidenti Gülnarə Hüseynova bildirib. Onun sözlərinə görə, hazırda bununla bağlı İtaliya alimləri ilə danışıqlar aparılır: "Biz istəyirik ki, italyan alimlər Azərbaycanda molekulyar-genetik laboratoriyanın yaradılması işində bizə kömək etsinlər. Onlar burada skrininq müayinələr aparsınlar, talassemiya və hemofiliya xəstəliyinin daşıyıcılarını müəyyən etsinlər".

G.Hüseynova qeyd edib ki, bundan sonra assosiasiya tərəfindən tədbirlər planı hazırlanacaq və orada laboratoriyanın yaradılması ilə bağlı təkliflər öz əksini tapacaq.

Assosiasiya rəhbəri hesab edir ki, genetik müayinələr dövlət hesabına və pulsuz olmalıdır: "Sağlam ailələrin qurulması üçün gənclərin evlilikdən əvvəl genetik müayinədən keçmələri vacibdir. Azərbaycanda genetik müayinələrin aparılması üçün lobaratoriya mövcud deyil. Bəzi özəl klinikalar onlarda belə müayinələrin aparıldığını deyirlər. Amma biz monitorinq aparmışıq və məlum olub ki, bu klinikalarda aparılan müayinələr lazımi səviyyədə deyil. Bu isə o deməkdir ki, Azərbaycanda nə dövlət müəssisələrində, nə də özəl klinikalarda genetik müayinələr aparılmır"

G.Hüseynova onu da bildirib ki, qohum nikahlar genetik xəstəliklərə təsir göstərən əsas amillərdən biridir: "Qohum nikahlar ailədə xəstə uşaqların dünyaya gəlmə etimalını artırır. Amma bu, o demək deyil ki, qohum nikah baş tutubsa, mütləq o ailədə xəstə uşaq doğulacaq. Yox, bu, olmaya da bilər. Burdan da belə fikir formalaşır ki, filan qohumlar ailə qurdu, xəstə uşaq dünyaya gəlmədi, bizdə də heç nə olmaz. Bu, düz fikir deyil və qohum nikahların başlanması ailəni riskə atır".

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda qohum nikahların sayı cənub bölgəsində, Lənkəran, Astara, Masallı rayonlarında daha çoxdur və irsi qan xəstəlikləri ilə müşayət olunur: "İrsi qan xəstəliklərinin yaranmasının əsas səbəbi kimi qohum nikahlar göstərilir. Bunlar, talassemeya və hemofiliya xəstəliklərdir. Hemofiliya erkən yaşlardan başlayaraq vaxtaşırı davam edən qanaxma və qansızmalarla müşahidə edilən irsi qan xəstəliyidir. Onun əsas əlamətləri oynaqlar və əzələ daxilindəki qansızmalardır. Qansızmalar nəticəsində hərəkət və dayaq sistemində yaranan ciddi pozuntular xəstələrin erkən yaşlarında əlil olmasına gətirib çıxarır. Eyni zamanda, xəstəlik uşaqlarda ölüm təhlükəsi riskini artırır".

Bakıda bu xəstələrə daha çox qəsəbələrdə rast gəlindiyini deyən G.Hüseynova qeyd edib ki, hemofiliyalı xəstələr Buzovna qəsəbəsində çoxluq təşkil edir: "Ona görə ki, həmin qəsəbədə hələ də qan qohumları arasında nikahlar davam edir. Aparılan təbliğatlar və maarifləndirmə işləri demək olar ki, heç bir nəticə vermir".

G.Hüseynova onu da qeyd edib ki, qohum nikahlardan dünyaya gələn uşaqlarda nevroloji xəstəliklər də müşahidə olunur.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin