"Son 40 ilin ən güclü zəlzələsinin Azərbaycana təsiri olacaq" (Müsahibə, Eksklüziv)

İranda baş verən zəlzələ Azərbaycanada təsir edə bilər.

Xəbər verildiyi kimi, dünən İranla Pakistan sərhədində 7,8 bal gücündə zəlzələ baş verib.

Zəlzələnin ocağı təxminən 90 kilometr dərinlikdə olub. Zəlzələ digər qonşu ölkələrdə, xüsusilə, Hindistanın paytaxtı Nyu-Dehlidə hiss edilib.
Yeraltı təkanlar İranın daha yeddi vilayətində - Buşəhr, Məşhəd, Kirman, İsfahan, Tehran, Yəzd və Semnanda hiss olunub. Mütəxəssislərin məlumatına görə, bu, son 40 ildə İranda baş vermiş ən güclü zəlzələdir.

Hazırda hər kəsi maraqlandıran bir sual var: İrandakı zəlzələnin Azərbaycanda zəlzələ ocaqlarına təsiri olacaqmı?

Bu sualı əməkdaşı Seysmologiya və Yer Fizikası Mərkəzinin direktoru, professor Oqtay Babazadəyə ünvanladıq.
O.Babazadə verdiyi açıqlamada zəlzələnin digər ölkənin zəlzələ ocaqlarına təsiri olacağını bildirdi.

- İranda baş vermiş zəlzələ Azərbaycana necə təsir edəcək?

- Hər bir şey bir-birinə bağlıdır. Yəni İranda baş verən zəlzələ Azərbaycana da təsir edə bilər. Vanda baş verən zəlzələ İrana və Şərq ölkələrinə böyük təsir etmişdi. Yəni hər zaman digər ölkələrdə baş verən zəlzələnin bizə təsiri olub.

İranda baş vermiş zəlzələnin gücü 8 bala qədərdi. Yəqin ki, bunun təsiri qonşu ölkələrə mütləq olacaq. Baş verən zəlzələlər hər zaman bağlı olublar. Lakin elmi cəhətdən sübut olunmayan və ya araşdırılmayan bir şey haqda danışmaq düzgün olmazdı. İndi heç kim deyə bilməz ki, sabah Azərbaycanda zəlzələ olacaq və ya olmayacaq.

Bildiyiniz kimi, mən Azərbaycanda ilk dəfə zəlzələ yerlərini özüm çəkib göstərmişəm. Və dediyim yerlərin hər birində zəlzələ baş verir. Söhbət güclü zəlzələdən gedir. Bu isə 6 baldan yuxarı deməkdir.

Düşünürəm ki, İranda baş vermiş zəlzələ şərq və şimal ərazilərinə təsir edəcək, sonunda gəlib Bakıya da toxuna bilər. Bu səbəbdən də, monitorinq keçirtmək mütləqdir.

- İranda baş verən zəlzələ İranın nüvə obyektlərinə təsir edə bilər? Bildiyiniz kimi İranda nüvə obyektlərinin mövcud olması zəlzələ ocağı üçün təhlükə mənbəyidir.

- İstənilən zəlzələ əgər güclüdürsə, yəni dediyim kimi 6 baldan yuxarıdırsa, mənfi nəticələrə gətirir. Yəni digər zəlzələlər və ya başqa hadisələr ilə nəticələnir. Güclü zəlzələ heç vaxt nəticəsiz qalmır, arxasınca digər hadisələrə səbəb olur.
O ki qaldı nüvə obyektlərinə, bu haqda danışmaq çətindir. Çünki İranda vəziyyətin nə yerdə olduğunu bilmək lazımdır. Yəni nüvə obyektlərinin 8 bala dözümlü olub-olmaması və ya zəlzələnin ona təsir edib-etməməsi hələ məlum deyil. Bizdə belə informasiya yoxdur ki, bu haqda nəsə danışa bilək.

- İranda baş verən zəlzələnin süni yaradılması versiyası varmı? İranda bundan əvvəl baş vermiş zəlzələnin nüvə obyektlərinə təsiri məsələsi müzakirə olunarkən İran rəsmisi bildirmişdi ki, bizim nüvə obyektlərimiz 8 bal gücündə zəlzələyə qədər davamlıdır. Və bunun ardınca, yəni son zəlzələnin gücü də 8 bala qədər oldu. Burada nəsə gizli bir bağlılıq ola bilərmi?

- Belə bir praktika dünyada mövcuddur. Bu, tektonik silah adlanır. Yəni süni zəlzələ yaratmaq mümkündür. Bunun üçün şəraitlər mövcuddur. Amma yenə də deyirəm ki, bu haqda heç kim danışa bilməz. Çünki bizdə dəqiq məlumat yoxdur.

Nə vaxtsa, İkram Kərimov adlı şəxs bu işlə məşğul olurdu. O, belə mövzular üzrə mütəxəssis idi. Lakin mən bir şeyi qeyd edim ki, süni zəlzələ yaratmaq üçün, onun ocağı olmalıdır. Yəni zəlzələ ocağı olmasa, süni zəlzələni yaratmaq çətindir. Ocağı isə təbiət yaradır. Vulkan prosesləri buna səbəb ola bilər.

Qeyd edək ki, İranın Sistan və Bəluçistan əyalətinin Saravan şəhərində bu gün səhər yenidən 5,6 bal gücündə zəlzələ baş verib. Zəlzələ 07:45-də qeydə alınıb.

mənbə: bakuinfo.az

Telegramda izləyin

instagramda izləyin