Gənc qalmaq üçün istidən qorunun
Dünyadakı həyatın qaynağı olan günəş bir enerji qaynağı olduğu qədər, bütün canlıların bioloji aktivlərinin davamlılığı üçün lazımlı bir tənzimləyici olduğunu söyləyən mütəxəssislər, gənc qalmaq üçün həddindən artıq günəşdən qorunmaq lazım olduğunu söylədi
Günəş şüalarının çox geniş bir dalğa boyu menyusuna sahib olduğunun və təməl olaraq görünməyən şüalar (Ultraviole A və B) ilə görünən şüaları yaydıqlarını ifadə edən Dr. Siraç Aktar, "Dünyaya çatan UV şüa miqdarı mövsüm, günün saatları, rakı və atmosfer şərtlərinə bağlı olaraq dəyişmə göstərir. Məsələn yaz aylarında dünyaya çatan UV miqdarı, yaz və payıza görə daha çoxdur" deyən Dr. Siraç Aktar günəşin zərərli təsirlərini belə sıraladı:
"Günəş yanığı, UV şüalarının ilk və ən bilinən erkən dəri cavabıdır. Xüsusilə açıq bədənli kəslərdə, əridən, istilik artımı, ağrı və şiş kimi klassik ifadə formasında ortaya çıxar. İrəli səviyyə günəş yanıqlarından atəş, halsızlıq, mədə narahatlığı və şüur bulanıqlığı kimi sistemik əlamətlərdə meydana gələ bilər.
Erkən yaşlanma və dəri qırışlar; İllər boyu qorunmasız günəş maruziyeti sonra irəlidə xərçəngə dönmə potensialı olan üzrə yüngül qabıqlı dəri ləkələri meydana gələ bilər. Yenə dəridə günəş maruziyeti sonrası erkən yaşlanmanın bir digər belirteci olan qırışlar da ortaya çıxa bilər. Ağ bədənli kəslər üçün təhlükə daha çox olmaqla birlikdə dəri xərçəngi hər dövr və rəng dəridə meydana gələ bilər. Dəri xərçənglərinin yüzdə 90ından çoxu günəş görən yerlərdə görülər.
Erkən diaqnoz qoyulduğunda dəri xərçənglərin yüzdə 99 müalicə edilə bilər. Bu səbəblə dəridə aylarla yaxşılaşmayan sabit yaralar, Uzun davamlı qaşınan kabuklanan, qanayan ləkə və yaralar, böyüklüyü, qalınlığı, quruluşu dəyişən, nizamsız kənarlı mənlər, rəngi çox qısa tündləşən, böyüyən və üzəri nahamar mənlər, fərq edildiyi zaman təcili olaraq bir dermatoloğa görünmək erkən diaqnoz və müalicə baxımından əhəmiyyətlidir. Bürünc dən; Cəmiyyətdəki səhv qəbul etmənin əksinə bürünc dən sıxlıqla günəş ziyanı nəticəsində ibarət olan bir tablo olaraq qiymətləndirilməlidir.
Necə ki bronzlaşmada istifadə edilən bir çox solarım cihazı dərinin daha dərin təbəqələrinə enmə potensialına sahib, erkən dəri yaşlanması və dəri xərçəngindən məsul tutulan süni UVA şüasını yaymaqdadırlar. Allergik reaksiyalar; Bəzi insanlar günəşə məruz qalanda qırmızı ləkələr, qabarıqlıqları və su toplaması şəklində allergik reaksiya keçirə bilər. Bu reaksiyalar günəş ilə yalnız qısa bir təmas sonrasında görülə bilər. İstifadə edilən məhsullar, bitki, dəriyə tətbiq olunan dərmanlar, doğum idarə həbləri, antibiotiklər, təzyiq dərmanları və bəzi depressiya dərmanları hətta günəşdən qoruyucu kremlər belə günəş ilə birlikdə allergik reaksiyaya səbəb ola bilər.
Xəstəliklər; Ultraviole şüaları immunitet sistemi baskılanması nəticəsində uçuq, zona kimi viral xəstəliklər ilə işığa həssas Lupus kimi bəzi dəri xəstəliklərinin alevlenmesi ilə gözdə də katarakta qədər gedə bilən problemlərə səbəb ola bilər. Günəşdən qorunma, dəri zərərinin meydana gəlməsini və xərçəng riskini azaldır. Heç şübhəsiz günəşdən qorunmaq üçün əvvəlcə günəşin yer üzünə ən tik gəldiyi 11-15 saatları arasında günəşə məruz qalmamaq ən ucuz və asan qorunma üsulu olmaqla birlikdə, yenə mövsümünə uyğun geyimlər seçərək şüalar qismən aradan edilə bilər.
Günəşə olduqda o biri tərəfi görünən seyrək toxunmuş geyimlər ilə dərini möhkəmcə qucaqlayan yaş paltarlar yaxşı qorunmanı təmin etmir. Çölə çıxarkən geniş şapka və eynək ilişməsi və qoruyucu paltarlar geyilməsi təklif edilər. Əgər günəşə məruz qalınacaqsa ən az 15 faktorlu geniş spektrumlu günəşdən qoruyucular dodaq da daxil olmaq üzrə, bütün günəş görən sahələrə, bağlı havalarda belə tətbiq olunmalı və gün içində tətbiq təxminən 2 saatda bir təkrarlanmalıdır.
Uşaqlar və hərəkət halında çox tərləyən kəslər üçün suya davamlı günəş kremləri ən yaxşısıdır. Yaxşı bir günəş qoruyucu eyni anda UV-A və UV-B'ye qarşı yüksək qoruma faktoru ehtiva etməlidir. Qoxusuz, rəngsiz, suya və tərləməyə dayanıqlı və hipoalerjenik olmalidr"dedi.
BiG.Az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş