Amerikanın silinməyən şikəstlik İizləri haqqında

36 il əvvəl bitən müharibənin izlərini bədənlərində daşıyanlar, Klintonun Vyetnam ziyarətində gülücüklər və hədiyyələr arxasında qaldı. ABŞ dişisinin katibi Hillari Klintonun Vyetnam ziyarətində siyasətçilər 31 İyulda evlənəcək qızı Chelseanın toyunu danışıb, hədiyyə mübadiləsi edərkən, on minlərlə Vyetnamlı hələ ABŞ işğalının izləriylə yaşayır. ABŞ-ın istifadə etdiyi kimyəvilər üzündən, Vyetnam müharibəsindən illər sonra belə ölkədə uşaqlar hələ qolsuz, ayaqsiz, gözsüz doğulur.

Əl-Cəzirə, 36 il əvvəl, milyonlarla ton zəhərli bomba ilə çirklənən Vyetnamın, bədənlərində və ruhlarında hələ döyüşün izlərini daşıyan insanlarını gündəmə daşıdı. Chris Arsenault'un "Vietnamın unudulmuş döyüş zərər çəkənlər" başlığı ilə qələmə aldığı yazıda, Amerika kimyəviləri üzündən, döyüşdən illər sonra şikəst doğan Ngyuen Ngoc Phuong'un hekayəsi iştirak etdi.

ABŞ-ın Saigon səfirlik binasının damından son vertolyotuna 1975-ci ildə tez-tələsik kaldırmasından illər sonra dünyaya gələn 19 yaşındakı Puong, rəsmi olaraq tam 36 il əvvəl sona çatan döyüşün bütün nəticələrini həyatında hər gün hiss edir. O da digər təxminən üç milyon Vyetnamlı kimi, Viet Kong döyüşçülərini saxlayan tez meşələri yox etmək üçün Amerikanın istifadə etdiyi Agent Orange adlı kimyəvi qurbanı. Bu kimyəvi, istehsalı əsnasında, Science jurnalı tərəfindən "insanlara ən zərərli kimyəvi" olaraq təyin olunan TCDD ilə çirklənmiş.

80 milyon ton Zəhər, Gözü olmayan uşaqlar

Nature jurnalının 2003-cü ildə yazdığına görə, 1962 və 1971 illəri arasında, ABŞ ordusu Vyetnama 80 milyon litr Agent Orange və digər ot öldürücü kimyəvi atmış. Vyetnamlı araşdırmaçı Dr. Ngoc Phuong, araşdırmaları əsnasında bir ailənin dörd uşağının da gözləri olmadığını görmüş.

Agent Orange haqqında Harvard Universiteti Nəşrlərindən bir kitabı olan Peter Schuck, daha 1952lərdə kimyəvi istehsal edən firmaların bu ölümcül çirklənməyə xəbərdar olduqlarını yazır. Bunun kimi daha bir çox araşdırma göstərir ki, ABŞ ordusu və istehsalçı firmalar bu kimyəvi vətəndaşlar üzərindəki təsirlərindən daha ən başda xəbərdar idi.

Amerika vətəndaşı olana Kompensasiya var

Amerikalı qazilər kimyəvi istehsal edən Monsanto və Dow Kimya firmalarıyla 1984də məhkəməyə getmədən 184 milyon dollarlıq bir təzminat razılaşdılar.

Doğulmadan Ölən Körpələr

Buna baxmayaraq Dow firması, Amerikan gazilerinde və Vyetnamlı vətəndaşlara görülən xəstəliklərin Agent Orange ilə əlaqədar olmadığını müdafiə etməyə davam edir. Amerikalı qazilər kimi Vyetnamlı qurbanlar da Amerika məhkəmələrində haqqlarını axtardılar, ancaq müxtəlif işlərdə sonra Amerika Ali Məhkəməsi 2009-cu ildə iddianı rədd etdi.

Klinton Vyetnam gəzintisində, ölkədəki zəhərin təmizlənməsi üçün yardımın davam edəcəyini açıqladı. ABŞ-ın Vietnama'a indiyə qədər bu işlər üçün verdiyi 9 milyon dollar, 12 Tomahawk mərmisi emal etmək üçün xərclənən pula bərabərdir.

İraq, Kosovo, Əfqanıstan

Vyetnamdan Sudana, İraqdan Əfqanıstana, vətəndaşlar döyüşün ağrılarını illər sonra doğulan uşaqların bədənlərində bir defe daha yaşayır. Felluce'de ABŞ ordusunun istifadə etdiyi kimyəvilər üzündən xərçəng hadisələri 12 qat artarkən, az qala hər ailə şikəst ya da müalicəsi olmayan xəstəlikləri olan uşaqlarının taleyinə ağrıyır.

İraq, Kosovo və Əfqanıstanda ABŞ və NATO qüvvələrinin misket bombaları, uran bombaları istifadə etdi. İsrail Qəzzanı fosfor bombaları ilə cəhənnəmə çevirdi. Bombalar hələlik susdu, amma torpağa və suya qarışan zəhər, insan bədənlərində ortaya çıxacağı günü gözləyir.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin