Qripdən necə qorunmalı?

Qripdən necə qorunmalı?Qrip (influenza) - qrip virusunun törətdiyi xəstəlikdir. Bu virusun müxtəlif növləri var. Qrip öskürmə və ya asqırma zamanı hava-damcı yolu ilə digər insanlara ötürülür. Virusun mövcud olduğu səthlərə təmas edilən zaman yoluxma halı yüksəkdir. Ona görə də qrip sürətlə yayıla bilən bir xəstəlikdir.

Qripin əlamətlərinə yüksək hərarət, əzələ ağrıları, öskürək, başağrısı və xroniki yorğunluq daxildir. Xəstəlik adətən 2-7 gün davam edir. Qripə yoluxan insanların əksəriyyəti tamamilə yaxşılaşır. Bəzən isə, tənəffüs yollarının infeksiyası və ya pnevmoniya ilə bağlı şikayətlər meydana çıxır.

BiG.AZ saglamliq.isim.az-a istinadən bildirir ki, xəstəliyin ağırlaşmalarına körpələr, yaşlılar, ürək və ya ağciyər xəstəliyindən əziyyət çəkənlər, hamilə qadınlar, eləcə də immun sistemi zəif olan şəxslər arasında daha tez-tez rast gəlinir. Bəzən ağırlaşmalar ölümlə nəticələnə bilər.

Qrip virusunun A, B və C tipli 3 növü var. Daha çox A və B tipli virus əhali arasında geniş yayılıb. Qış fəslində qrip virusunun müxtəlif növləri epidemiyaya çevrilərək, yoluxma ehtimalını artırır. Bu, mövsümi qrip adlanır. Mövsümi qrip epidemiyası dövründə yayılmış qrip virusuna yoluxma ehtimalı daha çoxdur. Qış aylarında bu dövr əksər hallarda 6-8 həftə davam edir.

Donuz qripi H1N1v adlı A tipli qrip virusunun ştamı vasitəsilə yaranır və 60 yaşdan yuxarı şəxslərə nisbətən , daha çox uşaqlar və gənclər arasında yayılıb. A tipli virusa yoluxmuş əksər şəxslərdə qripin yüngül formasına uyğun şikayətlər ola bilər. Onlarda həmçinin ishal (diarreya) və ya ürək bulanması müşahidə olunur. Qeyd: quş qripi fərqli və daha kəskindir.

Mövsümi qrip əleyhinə immunizasiya

Qripə qarşı immunizasiya (qripə qarşı peyvənd) 1 il ərzində mövsümi qripə yoluxma halının qarşısını alır. Qripə qarşı peyvənd olunan hər 10 nəfərdən 7-8-də xəstəliyə qarşı immunitet güclənir. İmmunizasiya hər il adətən, oktyabr və ya noyabr aylarında keçirilir. Bu vaksin, növbəti qış baş verməsi gözlənilən qrip virusu ştamından hazırlanır. Qrip virusu hər il müxtəlif forma aldığından, yeni peyvəndin hazırlanmasına ehtiyac var. Qripə yoluxmamaq üçün hər il peyvənd olunmaq lazımdır.

Qripə qarşı peyvənd öskürək, soyuqdəymə və qripə bənzər xəstəliklərə səbəb ola biləcək digər viruslu infeksiyanın qarşısını almır. Bu, yalnız növbəti qışda baş verməsi gözlənilən spesifik qrip virusunun qarşısını alır.

Böyüklər üçün tətbiq olunan vaksində, adətən, aktiv qrip virusu olmur. Bu o deməkdir ki, o, qrip və ya digər infeksiyalar yaratmır. Qripə qarşı vaksin tətbiq olunduqdan qısa müddət sonra öskürək və ya soyuqdəymə təsadüf nəticəsində baş verə bilər.

Mövsümi qrip virusu əleyhinə kimlərə vaksin tətbiq olunmalıdır?

Mövsümi qrip spesifik tipli qrip virusu olub, payız fəslində müşahidə olunur. Qripin forması hər il dəyişir. Nəticə etibarilə, potensial qrip növünə qarşı hər il yeni peyvənd hazırlanır. Peyvənd vurulduqdan sonra 14 gün ərzində tam immunitet formalaşır.

Adətən, Səhiyyə Nazirliyi vaksinin kimlərə tətbiq olunmalı barədə tövsiyələr verir. Burada əsas məqsəd qriplə xəstələnmənin ehtimalı çox olan şəxslərdə yoluxma halının qarşısını almaqdır. Aşağıdakı şəxslərə payız fəslində mövsümi qripə qarşı vaksinin tətbiq olunması tövsiyə olunur:

Yaşı 65-dən yuxarı olan şəxslərə;

Davam edən (xroniki) ağciyər xəstəliyi olanlara, məsələn, xroniki bronxit, emfizema, fibrokistoz və ağır astmadan əziyyət çəkənlərə (müntəzəm olaraq inhalyasiya steroidləri və həblərdən istifadə edən);

Xroniki ürək xəstəliyi olanlara, məsələn, stenokardiya, ürək çatışmazlığından əziyyət çəkənlərə və yaxud nə vaxtsa infarkt keçirənlərə;

Ağır böyrək xəstəliyi olanlara (nefrotik sindrom, xroniki böyrək xəstəliyi, böyrək çatışmazlığı, böyrək köçürülməsi);

Sirroz kimi ağır qaraciyər xəstəliyi olanlara;

Diabet xəstəliyindən əziyyət çəkənlərə;

İmmuniteti zəif olanlara, məsələn, kimyaterapiya və yaxud steroid müalicəsi alanlara (bir aydan çox), QİÇS xəstəliyi olanlara və ya dalağı çıxarılanlara;

Dağınıq skleroz kimi ağır sinir sistemi xəstəliyi olanlara və yaxud keçmişdə insult keçirən şəxslərə;

Xroniki xəstələr üçün müalicə mərkəzi və yaxud uzunmüddətli qayğı mərkəzində müalicə alan şəxslərə.

Onu da qeyd edək ki, bu vaksin tənəffüs yolları infeksiyasına görə xəstəxanaya gətirilən uşaqlar üçün də məsləhət görülür.

Əsas siyahıya əlavə olaraq, aşağıda qeyd olunan insanlar risk qrupuna aiddirlər:

Əgər qoca və ya əlil insana qulluq edirsinizsə, deməli, siz artıq risk qrupunda sayılırsınız. Sizin qripə yoluxmanız onların sağlamlığı üçün təhlükə yarada bilər, odur ki, gərək sizin güclü immunitetiniz olsun;

Xəstələrə birbaşa qulluq edən (xəstəxana və digər qulluq yerləri daxil olmaqla) heyətə qripə qarşı peyvənd olunmaq rəhbərlik tərəfindən təklif oluna bilər;

Hamilə qadınlar hətta sağlam olsalar belə, onlara qripə qarşı peyvənd vurdurmaq tövsiyə olunur.

Əgər sağlamsınızsa və yaşınız 65 yaşdan aşağıdırsa və siz bu kateqoriyalara daxil deyilsinizsə, onda sizin immunizasiyaya ehtiyacınız yoxdur. Ona görə ki, sizdə qripin fəsadlarının yarana biləcəyi ehtimalı azdır.

Hamilə qadınlar niyə qripə qarşı peyvənd olunmalıdırlar?

Hamilə qadınlarda ciddi xəstəliklərin yaranma riski yüksəkdir. Həmçinin onların digər qadınlara nisbətən, xəstəxanaya düşmə ehtimalı daha çoxdur. Hamiləlik və döşlə əmizdirmə zamanı mövsümi qripə qarşı peyvənd vurulması heç bir problem yaratmır.

Mövsümi qrip əleyhinə peyvəndin hər hansı əlavə təsiri varmı?

Mövsümi qripə qarşı immunizasiya (qripə qarşı peyvənd) adətən, heç bir fəsad törətmir. İynənin vurulduğu yerdə müvəqqəti olaraq yüngül ağrı hiss edə bilərsiniz. Bəzən hərarətiniz (qızdırma) bir az qalxa bilər və əzələlərdə yüngül ağrı ola bilər. Bu ağrılar tezliklə keçir və qrip və ya başqa problemlərə gətirib çıxartmır. Uşaqlara vurulan vaksin böyüklərə vurulan vaksindən fərqlidir. Bu vaksinin tərkibində zəifləndirilmiş qrip virusu var. O, sağlam uşaqda qrip yaratmayacaq. Lakin əgər sağlam uşaq immuniteti zəif olan digər uşaqla bir məkanda olarsa (məsələn, leykemiya, İİV xəstəliyi olan və yaxud sümük iliyi köçürülməsi olan uşaq), onda onlara vaksinin xüsusi növü (aktiv olmayan) vurulmalıdır. Vaksinin aktiv, yəni zəifləndirilmiş növü uşaqlarda qripin qarşısının alınmasında daha effektivdir.

Mövsümi qrip əleyhinə kimlər peyvənd olunmalıdır?

İnsanların böyük əksəriyyətinə immunizasiya ola bilər. Lakin aşağıda qeyd edilən şəxslərə immunizasiya əks göstərişdir:

Yumurtaya qarşı ağır allergiyası olan insanlar. Amma siz donuz qripinə qarşı müxtəlif immunizasiyalar edə bilərsiniz;

Bundan qabaq immunizasiyaya qarşı allergiyası olan insanlar.


BiG.Az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Sağlamlıq   Baxılıb: 1946   Tarix: 17 sentyabr 2017  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Saç tökülməsi sizi qorxutmasın - ÇARƏ TAPILDI

Saçlarınızın tökülməsi sizi narahat edir? "BLACK SERUM" saç losyonu ilə bunun qarşısını almaq indin daha rahatdır. - Saç tökülməsinin qarşısını alır. - Yeni tüklər əmələ gətirir. - Saçlar daha tez uzanır. - Saçda kəpəyin qarşısını alır. - Saç yağlığını aradan qaldırır. - Saç tökülm

08.09.2021 598
.

Stress, həyəcan və yuxusuzluğa qarşı 10 ÇARƏ

Əgər təşviş, stress sizi içdən yeyirsə, yuxunuz ərşə çəkilibsə, əsəbləriniz dincəlmirsə, o zaman stressə qarşı bitki yığnaqlarından istifadə etməklə, əsəb sakitləşdiciri çay hazırlayın. -a istinadən sakitləşdirici bitkililəri təqdim edir. Mütəxəssislər çay üçün bunlardan ikisini seçib qarışdırmağı tövsiy

01.09.2021 1893
.

Qadınlarla bağlı ŞOK ARAŞDIRMA: Bu qorxulu proses ölüm riskini 14-21 faiz artırır

Orta yaşda təəccüblü şəkildə boy itkisi yaşayan qadınlarda ürək-damar xəstəliyinə bağlı erkən ölüm ehtimalının arta biləcəyi xəbərdarlığı edilib. "British Medical Journal"da dərc olunan elmi məqalədə qadınlarda orta yaşda boy itkisi ürək-damar narahatlığına bağlı erkən ölüm riskinin yüksəlməs

21.08.2021 1128
.

Ömürlük dərmana məhkum olan "Miasteniya" xəstələri əməliyyatla sağala bilər? - CƏRRAH AÇIQLADI

Bir çoxlarının məlumatsız olduğu "Miasteniya Gravis" xəstəliyindən müalicə alan insan sayı təəssüf ki Azərbaycanda da az deyil. Lakin bu xəstəlik haqqında eşitmədikləri üçün artıq miasteniyanın ağırlaşmış formasında həkimə müraciət edirlər. Bəs bu xəstəliyin simptomları nədir? Onun barəsi

08.09.2021 960
.

Sinənizdəki ağrı 20 dəqiqədən çox davam edərsə... - EHTİYATLI OLUN

İnfarkt ürəyi qidalandıran damarların ani tıxanması nəticəsində yaranan və ölümlə nəticələnən ciddi bir təhlükədir. Bəs bu problem özünü hansı əlamətlərlə göstərir? Hansı hallar infarkt riskini artırır? . -a istinadən türkiyəli kardioloq Refik Erdimin bununla bağlı fikirlərini təqdim edir. Soyuq və küləkl

24.08.2021 1827
.

Əncirlə süd - 10 dərdə dərmandır

İnsan orqanizminə ən faydalı qidalar sırasında süd, bal, yumurta, əncir və s. bir çox qida məhsullarının adını çəkə bilərik. Ayrı-ayrılıqda onların hər biri insan orqanizmini lazımı vitaminlərlə təmin edir. Bəs siz südlü əncirin inanılmaz faydalarını bilirdinizmi?. xəbər verir ki, əncirin insan sağlamlığın

10.08.2021 2433
.

Günəşlənmənin xeyri və ziyanı - Diqqətli olun!

Hamımız bir az günəşi sevirik. Lakin işıq şüalarına daha çox məruz qalsanız səhhətinizə həqiqətən ziyan vura bilərsiniz. Xeyri. Günəş şüaları bədənimizə dəydiyində D vitamininə çevrilir. Bu güclü sümüklər və dişlər üçün çox əhəmiyyətlidir. Ekzema və sızanaq problemləri olanlar günəşdən faydalanırlar

29.08.2021 641
.

ŞOK: Uşaqların müalicəsində istifadə olunan dərmanın tərkibində də "patı" var

Son zamanlar dillərdən düşməyən, xüsusilə gənclər arasında yayılan və "patı", "şüşə" adı ilə tanınan metamfetamin digər narkotik vasitələrdən nə ilə fərqlənir? Eyni zamanda "patı"dan asılılığın müalicəsi nə dərəcədə mümkündür?. xəbər verir ki, Bakı Şəhər Narkoloji Mərkəzi

07.09.2021 3113
.

Həkim üzün vəziyyətinə görə diaqnoz edilən təhlükəli xəstəlikləri açıqladı

Asimmetrik üz insultun ilk əlamətlərindən biri ola bilər. Bu barədə rusiyalı onkoloq İvan Karasev danışıb. Onun sözlərinə görə, əksər xəstəliklər insanın üzündə müəyyən izlər buraxır. "Üzdəki quru və çatlamış dəri bədənin susuz qalmasının bir əlamətidir. Bu simptom həm də tər vəzilərinin işi il

28.08.2021 914