Körpə-Uşaq Qəzaları və Tədbirlər

Kimsənin əli ya da istəyi olmadan ortaya çıxan zərərli fakta qəza deyilməkdədir. Qəza nəticəsini olan zərər maddi və ya mənəvi ola bilər. Nərdivandan düşən bir uşaq fiziki heç bir zərərlə qarşılaşmadığı halda ruhi olaraq müxtəlif zərərlərə uğramış ola bilər. Bunun ən yaxşı nümunəsi ev tipi qəzalardır. 0- 6 yaş qrupu uşaqların qarşılaşdıqları qəzaların böyük hissəsi ev şərtlən içindəki qəzalar sinifinə girməkdədir.

Edilən araşdırmalar ilk on səkkiz ay qrupunun qarşılaştıqları qəzaların83 faizi yaralanmalar meydana gətirməkdədir. 13-18

aylardakı bu çoxluq getməyə başlama və düşmələrin sıx olması ilə açıqlana bilər. İkinci yaşla düşmə 12 faizi, üçüncü yaşda 15 faizi ilə bir azalma göstərər. Uşaq bu yaşlarda daha balanslı və uyğun gedə bilməkdədir.

4-5 yaşlarında hərəkətlilik artdıqca qəza nisbəti də artar. Xüsusilə yol qəzaları ən çox görülənidir. Araşdırmalar qəza sayını kişilərdə qızlara nəzərən iki qat çoxluq göstər­miştir. Səbəbi irsi olaraq gətirdikləri xüsusiyyətlərə və ətrafın qız və oğlanlara ayrı-ayrı rollar verərək yetişdirmək istəməsindəndir. Qızlar hərəkət idarəsində kişilərdən daha çox üstünlük göstərərlər. Kişilər isə dırmaşma, sürüşmə kimi böyük əzələ çalışması tələb edən hərəkətlərdə müvəffəqiyyətli və təsirindirlər.

Qəzalarda ekoloji faktorların rolu böyükdür. 4 yaş qrupu uşaqlarda yüksəklən düşmələr çox sıx görülər. Altıncı yaşda qabiliyyətləri inkişaf etdiyi üçün qəza oram da düşər. Uşaqlarda qəza nisbəti yaz aylarında daha çox görülər. Çox çöldə oyna­maları, dəyişik şərtlərlə qarşılaşmaları səbəb olaraq deyilə bilər.

0-6 yaş qrupu uşaqların qəzalardan qorunması üçün analara düşən vəzifə çox böyükdür. Çünki bir çox qəza ölüm­lə nəticələnə bilər ya da uşağı ömür boyu şikəst buraxaraq mənfi istiqamətdə təsir edə bilər, beləcə qorunmaları üçün alınacaq tədbirlərin əhəmiyyəti özbaşına ortaya çıxar. Bu tədbirləri qısaca aşağıdakı kimi sıralaya bilərik:

* Yanan sobanın ətrafında qorunma tədbirləri alınmalı,

* Soba, manqal kimi vasitələr benzin və kerosin kimi maddələrlə alovlandırılmamalı.

* Uşağın çaxmaq, kibrit və odla oynamasına qətiliklə icazə verilməməli,

* Ştepsellər bağlanılmalı,

* Ütü kimi elektrikli vasitələrin çeki ştepseldə tutulmamalı,

* İçi qaynar su dolu örtmü ətrafında uşağın oynamasına icazə verilməməli,

* Mətbəxdə iş edilərkən uşağın ayaq altında gəzməsinə icazə verilməməli,

* Yanar qaz üzərindəki saplı vasitələrin sapı iç tərəfə gətirilməli.

* Uşağın öz-özünə dərman alınası önlənməli,

* Bəzi vasitələrin kəsici təsirləri uşağa öyrədilməli,

* Ayaqqabısını tərs geyərək gəzməsi önlənməli,

* Uşağın gəzdiyi yerlərdəki əşyalarda yerləşdirmə qüsuru olub olmadığı araşdırılmalı.

* Hər hansı bir səbəblə bir yerini kəsdiyində ya da çəkdiyində təlimatçı bir fürsət olaraq qiymətləndirməli,

* Pəncərələr uşağın aça bilməyəcəyi şəkildə bağlanılmalı, bu mümkün deyilsə pəncərə qarşısında təhlükəsizlik tədbirləri alınmalı, Uşağın pəncərədən sallanmasına icazə verilməməli,

* Hər tapdığını ağızına apardığı dövrlərində ortalıqda dərman kimi şeylər buraxılmamalı,

* Uşağın yataqdan düşməməsi üçün tədbirlər alınmalı,

* Döşəmə və duşdakı sürüşmələr önlənməli,

* Gecə, uşağa zərər verməməsi üçün, təkərli oyuncaqlar toplanmalı,

* Uşaq yüksəkcə bir yerdə tək buraxılıb gedilməməli, Düymə, muncuq təşbeh dənələri, iynə və bəzək əşyaları kimi şeylər əl altından qaldırılmalı,

* Böcək dərmanları, yuyucular və dərmanlayar kilidli ya da uşağın çata bilməyəcəyi bir yerdə saxlanmalı,

* Evdə benzin, kerosin və maye yanacaq qətiliklə tapılmamalıdır,

* Vannada uşaq tək buraxılmamalı,

* İti bıçaq, ülgüc kimi alətlər uşağın çata biləcəyi yerlərdə saxlanılmalı,

* Nərdivanlardan sürüşməyi önləyici tədbirlər alınmalı,

* Şüşə qapılar bant yapışdırılaraq görünər hala gətirilməli, Evdə heyvan bəslənirsə, yuxusu əsnasında otağına girməsi önlənməli,

* Nərdivan başlarına və təhlükəli qapı ağızlarına barmaqlıqlar qoyulmalı,

Telegramda izləyin

instagramda izləyin