Dəli edən xəstəlik: Miqren

MİQRENİN ƏLAMƏTLƏRİ NƏLƏRDİR?

Xəstə miqren əsnasında bir müddət istirahət etmək ehtiyacı hiss edər. Bəzi əlamətlər xəstəni baş ağrısından daha çox narahat edə bilər. Miqreni beş mərhələyə ayıra bilərik:

XƏBƏRDARLIQ ƏLAMƏTLƏRİ

Yorğunluq, işıqdan və səsdən narahat olma, əzələlərdə ağrı, ürək bulanması, qəbizlik, ishal, susuzluq, sidiyətez-tez getmə narahatlıq, kədər kimi əlamətlər miqren hücumunun gələcəyini göstərə bilər. Miqrenin təməl olaraq səbəbi hələ bilinmir, ancaq haqqında danışılan narahatlıqların bir-birini tətiklədiyi bilinir. Miqrenin başlanğıcı hüceyrə səviyyədəki mexanizmlərlə olur.

MİQREN HÜCUMLARI NƏ QƏDƏR SIXLIQLA GƏLİR?

Hücum sıxlığı dəyişən bir vəziyyətdir. Adamdan adama dəyişdiyi kimi, adamın hücum zamanı da dəyişkən ola bilər. Ayda 1-2 dəfə, ya da həftədə bir hücum keçirilə bilər. Ayrıca hücumdan sonra uzun bir müddət hücum gəlməyə bilər. Amma qəti olan bir şey var ki, hər gün miqren hücumu gəlməz.

MİGRENİ TƏTİKLƏYƏN FAKTORLAR NƏLƏRDİR?

Miqren hücumunun gəlməsi üçün tək bir tətikləyici yoxdur. Onsuz da tək bir tətikləyici miqren hücumu meydana gətirməz. Üst- üstə gələn faktorlar hücumun başlamasına səbəb olar. Xəstəxanaların birində aparılan araşdırmalarda miqren xəstələrindən alınan cavablara görə ən sıx görülən vəziyyətlər stress, hormonlarda dəyişiklik, halsızlıq və yorğunluqdur. Uşaqlarda aç qalma, az yemək yemə, qadınlarda adət dövrüylə əlaqədar hormonal dəyişikliklər miqrenə səbəb ola bilər.

Bu faktorlarda miqren tətikləyicisi qəbul edilir: kifayət qədər yeməmək, bəzi yeməklər və içkilər; köhnə pendir, çərəz, şokolad, şərab, spirt, kafeinli içkilər, qəhvə, çay, ekoloji faktorlar, göz oxşayan işıq, ağır qoxu, səyahət, çox yorulma, hava dəyişiklikləri, hormonal dəyişikliklər, adət dövrü, hamiləlik, doğum idarə həbləri, yuxu problemi, yuxusuzluq çəkmə, ya da həddindən artıq yatma, romantik dəyişikliklər, narahatlıq, kədər, mübahisə, həyəcan, depressiya, stress, baş və boyunda ağrı, göz, boyun, diş, çənə ağrısı. Bu tətikləyicilərin hamısı bir adamda olmaq məcburiyyətində deyil. Hücum başlaması üçün yuxarıdakı bir neçə səbəb kafi ola bilər.

MİQRENİN MÜALİCƏSİ

Miqreni müalicə edərkən eyni zamanda meydana gələ biləcək miqren hücumlarının da önünə keçmək lazımdır və bu xəstənin qorunmasına istiqamətlidir. Məsələn, bunları özünüz edərək miqren hücumlarından qoruna bilərsiniz: İşıqdan narahat olanlar günəş gözlüyü istifadə edə bilər, həddindən artıq izdiham və yorğunluqdan uzaq dayanmaq lazımdır. Bol- bol istirahət etməli, stressdən uzaq dayanmalı və nizamlı bir həyat sürməlisiniz. Gərginlik yaradan vəziyyətlərdən qaçınmalı, özünüzü rahatlaşdıran fəaliyyətlərə yönələ bilərsiniz. Gəzmək, yüngül məşq bədəninizin rahatlamasını təmin edər, miqren hücumu başladığında yastıqsız bir yatağa uzanın (səs-küydən, işıqdan uzaq) və yatmağa çalışın. Ayağınızı isti, ya da soyuq suya qoyub rahatlaya bilərsiniz. Baş ağrısı dözülməz şəkildədirsə, buz torbası qoymaq faydalı olar, baş boyun hissəsinə edilən masaj da rahatlamaq üçün çox faydalıdır.

Bunların xaricində həkim nəzarətində dərman müalicəsi tətbiq oluna bilər. Sakitləşdiricilər, antidepresant dərmanlar, beyin damarlarını büzən dərmanlar istifadə edilir. Lakin beyin damarlarını büzən dərmanlar hamiləlikdə qəti şəkildə istifadə edilməz. Keşik əsnasında ağrı kəsici istifadə edilə bilər, amma bulanmaya səbəb olduğu üçün qusmağı önləyici dərmanlar da alınmalıdır.