Gənclər hansı sahəyə maraq göstərirlər?

Hər bir insan maddi ehtiyaclarını təmin etmək və özünü problemlərdən qorumaq üçün işləyir. Amma etiraf etmək lazımdır ki, heç də bütün gənclər işsizlik probleminin geniş yayıldığı bir dövrdə düzgün qərar verib özlərinə uyğun iş tapa bilmirlər.

Psixoloq Elnur Rüstəmovun sözlərinə görə, gənclər əsasən yüksək əmək haqqı olan iş axtarırlar ki, həyatlarını maddi cəhətdən təmin edə bilsinlər. "İş seçiminə əmək haqqının məbləği kimi psixoloji faktorlar da təsir edir. Hər bir insan çalışır ki, sevdiyi işi etsin. Misal üçün, Tibb Universitetini bitirən adamlar var ki, televiziyada çalışırlar. Niyə? Ona görə ki, bu sahə onlara zövq verir. Gənclərin iş sahəsində üzləşdikləri əsas problem isə ondan ibarətdir ki, bəzi gənclər özlərini yaxşı tanımırlar. Öz potensiallarını yaxşı formada anlamırlar. Nəticədə də düzgün qərarlar verə bilmir və özlərinə uyğun iş seçə bilmirlər. Yeniyetmələr işləmədən pul qazanmaq istəyirlər. İşləmədən də pul qazanmağın bir yolu isə kriminaldır. Bu səbəbdən də yeniyetmələrin 50 faizi kriminal musiqilərə qulaq asıb, kriminal hadisələrə maraq göstərir. Ona görə ki, bunları bilmək üçün kitab oxumaq, zehni əmək tətbiq etmək tələb olunmur".

Bu gün elə bir dönəmdir ki, hər kəs gördüyü işə görə maaş alır və həyatını qurur. Psixoloq qeyd edir ki, əgər hansısa bir müəssisə üçün faydalı olmazsansa, orada işləyə bilməzsən. Bunun yaxşı tərəfi də ondan ibarətdir ki, əsasən savadlı, güclü potensialı olan adamlar işə qəbul olunurlar. Əgər əvvəllər daha çox işə qohumlar, tanışlar cəlb olunurdularsa, indi bu kimi hallar az müşahidə olunur. Şirkət və ya hansısa qurum rəhbəri fikirləşir ki, qohumlarına maaş ayırmaq əvəzinə, savadlı, xeyri gələn işçi işə götürmək onun üçün daha sərfəlidir.

Bəzən iş seçərkən insanlar üçün maaşın vacib olmadığını deyən Rüstəmov nəzərə çatdırıb ki, bir qismi üçün kollektiv daha vacibdir. Misal üçün, bəzi yerlərdə maaş az verilsə də, çox adam işləyir. Çünki orada kollektiv yaxşıdır və insanın günü maraqlı keçir. Bəzi çox maaş təklif olunan yerlərdən isə insanlar 4-5 gün işlədikdən sonra qaçırlar. Ola bilsin ki, belə yerlərdə kollektiv və iş rejimi qane etmir. Belə yerlərə bir ay ərzində yüzlərlə adam işə qəbul olsa da, onların yarıdan çoxu işləmir.

Psixoloq bildirib ki, gənclər heç də həmişə özlərinə uyğun və istədikləri işi tapa bilmirlər. Zaman keçdikcə gənclər reallıqla barışmaq məsələsi ilə üzləşirlər. "Əgər taksi sürücüsündən soruşsan ki, 15-16 yaşında bu işimi arzulayırdın, cavabından görəcəksiz ki, o, tamam başqa sahədə işləməyə çalışıb. Ya da təmizlik işlərinə baxan xanımdan soruşun ki, siz 18 yaşınızda təmizlik işlərinə baxmağı düşünürdünüzmü? Deyəcək ki, heç vaxt. Onlar istədikləri üçün deyil, müəyyən problemlərlə üzləşdikləri, nəyisə bacarmadıqları və ya lazımi qədər səy göstərmədikləri üçün bu işlərdə çalışırlar. Hər kəs yaxşı şeylər barədə düşünür, amma bunun üçün nələrsə etmir".

Müsahibimizə görə, bir ara gənc xanımlar şou-biznesə böyük maraq göstərdikləri halda, indi bu sahəyə o qədər də önəm vermirlər. "İndi gənclər arasında daha çox elmə maraq var. Bu gün xanımlar daha çox bank, sığorta sektorunda çalışırlar. Təhsil və səhiyyə sahəsində də qadınlara çox rast gəlmək olur. Təhsili olmayan qadınlar isə saç ustası, dərzi kimi işlərdə çalışırlar. Gənc oğlanlar isə həm özəl, həm də dövlət sektorunda işləyirlər. Dövlət sektorunda daha çox maddi cəhətdən yaxşı təmin olunan adamlar işləyirlər. Özəl sektorda isə daha çox qazanc dalınca qaçanlar çalışırlar".

Həmsöhbətimizə görə, elə insanlar da var ki, onlar heç bir yerdə işləyə bilmirlər. Hara getsələr, onları işdə heç kim saxlamır. "Bu o demək deyil ki, iş yeri pisdir. Əslində, həmin insanın özü pisdir. Mən inanmıram ki, kimsə həqiqətən də özünə iş tapa bilmir. Əksinə, bu gün savadlı, öz işini yaxşı bilən mütəxəssis tapmaq çox çətindir. İş tapa bilməyənlər sadəcə özlərini doğru formada təqdim etmirlər. Həm də onlar gənc yaşlarında kiçik bir vəzifədə işləməklə razılaşmadıqları üçün sonradan işsiz qalırlar. Məsələn, 18 yaşında kiçik bir vəzifədə işləyən adam artıq 25 yaşında yaxşı bir vəzifədə oturur. Yaş keçdikcə insanın iddiaları böyüyür, amma təəssüf ki, imkanları sıfıra enir".

Onun sözlərinə görə, bir qisim gənclər isə həmişə çalışırlar ki, birdən-birə böyük vəzifədə otursunlar, şirkət rəhbəri olsunlar. Bununla yanaşı, bizim gənclər bir yerdə, bir işdə qərar tuta bilmirlər. Psixoloq bildirib ki, bu, sırf psixoloji problemdir. "Belə adamlar problemin həllini özlərində axtarmırlar və deyirlər ki, "mənim də "day-day"ım olsaydı, yaxşı vəzifədə işləyərdim". Uğurlu və bacarıqlı insana hər kəs sahib duracaq və hər kəs onun "day-day"ıdır. Uğursuz və bacarıqsız insana isə öz ailəsi belə yiyə dura bilməz"

Telegramda izləyin

instagramda izləyin