Siqareti buraxa bilməyənlər bu xəbəri mütləq oxusun!

Uşaqlıqdan həm müəllimlərimiz həm də valideynlərimiz bütün gün deyirlər ki, iradənin gücü ilə ziyanlı vərdişləri tərgitmək olar. Amma yeni tədqiqatlar göstərib ki, əslində vərdişlər heç vaxt beyin qabığından itmir. Ölənə qədər beynimizə həkk olunur. ABŞ-da yerləşən Massaçuset texnoloji institutunun əməkdaşları bu nəticəyə gəliblər.

Onlar siçanlar üzərində təcrübə aparıblar. Belə ki, siçanlar T şəkilli labirinti keçməyə alışıblar. Sağa və ya sola dönməyə onları alışdırmaq üçün şirniyyatdan istifadə edilib. Əgər siçan düz yolu seçərsə ona mükafat olaraq şokoladlı süd və ya şirin su verilib. Sonra bu mükafatlar yığışdırılıb. Siçanlar isə vərdişlə eyni yolu getməkdə davam ediblər. Sonra alimlər əvvəllər şirniyyat olan yerlərə ürək bulandırıcı maddə qoyublar. Amma siçanlar yenə də əvvəlki vərdişlərindən əl çəkmədən eyni yolu gediblər.

Alimlər siçanların infralimbik beyin qabığının işini ləğv edəndən sonra onlar bu vərdişdən əl çəkiblər. Belə çıxır ki, əslində siçanlar bilirdilər ki, onları daha şirin mükafat yox, pis maddə gözləyir. Lakin əvvəlki vərdişlərindən əl çəkə bilmirdilər.

Amma əməliyyatdan sonra alimləri yeni problem gözləyib. Belə ki, siçanlarda yeni vərdiş yaranıb. "Sol" siqnalına cavab olaraq gəmiricilər sağa qaçıblar. Bu vərdişi də beyin qabığında kiçik əməliyyat aparmaqla ləğv etmək olar, amma onda siçanların köhnə vərdişləri yenidən geri qayıdır. Beləcə məlum olur ki, beyin qabığı həm də vərdişlər üçün anbar rolunu oynayır. Baxmayaraq ki, yeni vərdişlər daha tez-tez istifadə edilir, köhnə vərdişlər də unudulmur. Beyin qabığında qalaraq üzə çıxmaq üçün ilk fürsəti gözləyir.

Londonda yerləşən epidemiologiya və ictimai sağlamlıq mərkəzinin tədqiqatçıları araşdırma aparıblar. Onlar orta hesabla insanda xeyirli vərdiş yaratmaq üçün nə qədər vaxt lazım olduğunu hesablamağa çalışıblar. Xeyirli vərdiş deyərkən məsələn, səhərlər qaçmağı misal gətirmək olar.

Tədqiqarçılar 96 könüllünü 12 həftə hər səhər qaçmağa məcbur ediblər. Bu insanlarda isə nəticədə aşağıdakı vərdişlər yaranıb: şirə içmək, meyvə yemək və 15 dəqiqə qaçmaq.
Məlum olub ki, könüllülər ilk iki vərdişə daha tez yiyələniblər. Sonuncu vərdiş üçünsə əməlli başlı tər töküblər. Altı könüllü ümumiyyətlə işin öhdəsindən gələ bilməyərək kənarlaşıblar. Digərləri isə gündə 15 dəqiqə qaçmaq vərdişinə yiyələnmək üçün 66 gün əziyyət çəkəsi olublar. Tədqiqatçılardan biri, Filipp Lelli deyib:

-Xeyirli vərdişə yiyələnmək üçün bu qədər vaxt sərf olunması təəccüblüdür. Axı insanlar əslində siqaret çəkməyə və ya içkiyə daha tez alışırlar.

Əlbəttə əslində fərq ondadır ki, ziyanlı vərdişlər həm dəqiqə insana zövq verirlər. O anları dəfələrlə yaşamaq istəyirsən. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, xeyirli vərdişlər də zamanla insan orqanizmində endorfin- insanda xoş əhval-ruhiyyə yaradan, narkotikə oxşar maddə yaradır. Lakin qeyd edək ki, yenə də ziyanlı vərdiş daha çətin tərgidilir nəinki xeyirli.

Publika.az

Telegramda izləyin

instagramda izləyin